از پودر مارمولک تا غده اسب آبی/ عطاریها با نسخههای عجیب مردم را شوکه کردند
روزنامه همشهری نوشت: در دل کوچههای قدیمی، عطاریها هنوز با همان سر و شکل ساده قدیمی حاضر هستند و در نخستین لحظه ورود به یک عطاری بمبی از بوهای مختلف است که مشام را پر میکند اما نیمنگاهی به...
روزنامه همشهری نوشت: در دل کوچههای قدیمی، عطاریها هنوز با همان سر و شکل ساده قدیمی حاضر هستند و در نخستین لحظه ورود به یک عطاری بمبی از بوهای مختلف است که مشام را پر میکند اما نیمنگاهی به قفسههای برخی عطاریها، خبر از دنیایی متفاوتتر میدهد.
هر کدام سرزمین عجایبی هستند که در کنار بستههای آویشن و گلگاوزبان، شیشههایی از روغن مار، چربی خرس و مارمولک خشک شده را جای دادهاند. هر کدام خواص عجیب و غریبی دارند و اگر قرار باشد لیستی مشترک از اثرگذاری آنها نوشت، میتوان درمانهای ادعایی مانند بهبود عملکرد سیستم عصبی، رفع دردهای مفاصل، افزایش انرژی بدن و… را در این لیست جای داد.
ابهام در مورد کالاهای فروختهشده در عطاریها زمانی بیشتر میشود که برخی کالاهای نادر و دور از دسترس، با قیمتهای چند صدهزار تومانی به فروش میرسند و برخی هم مانند همیشه در لیست ممنوعههای موادمخدر جای دارند. گشت وگذار در خیابانهای شهر، نشان میدهد که عطاریها که روزگاری فقط پناهگاه گیاهان دارویی بودند، حالا به ویترینی از مواد گیاهی و حیوانی عجیب تبدیل شدهاند؛ از روغن مار گرفته تا مارمولکهای پودرشده.
پودر مارمولک با وعده درمان
نامش را گذاشتهاند ماهی سمنقور یا ماهی شنزار اما خط و ربطش او را به خانواده مارمولکها مرتبط میکند. این جانور سالهاست که به جای قدمزدن میان شنزارها، آنطور که عطاریها ادعا میکنند، شکار میشود و در شیشه عطاریها جای میگیرد. بعضی از عطاریها این جانور دوزیست را بهصورت خشکشده میفروشند و برخی هم برای راحتی کار مشتری، آنها را پودر میکنند و ۱۰گرم آن را با قیمت ۴۳۵هزار تومان به فروش میرسانند.
سگ آبی برای خوشحالی
در بستههای چند گرمی گوشه عطاری، یک اسم خاص بیشتر از همه جلب توجه میکند؛«جند بیدستر». یکیاز عطاریهایی که چنین دارویی را به فروش میرساند، در مورد جندبیدستر توضیح میدهد: «این یک غده از سگ آبیه که باعث درمان دردهای عصبی، ناراحتیهای روحی و ضایعات سیفلیسی و امراض عفونی میشه.» اینکه چطور بخشی از بدن سگ آبی در شرایطی که سگهای آبی در ایران رو به انقراض هستند، از ویترین عطاریها سر درآورده، سؤالی است که عطاری جوابی برای آن نداشت اما این را میدانست که «این دارو در دو نوع درجه یک و درجه دو عرضه میشه، جندبیدستر کامل وزنی بین ۸۰ تا۱۰۰گرم داره که ما برای تعدیلشدن قیمتا، ۱۰گرم رو ۲۲۰تومن میفروشیم.»
داروهای آغشته به افیون
فروش داروهای ترک اعتیاد با دوز پایین موادمخدر، همان نقطه تاریک فعالیت برخی عطاریهاست که در تمام سالهای گذشته به محل درگیری وزارت بهداشت با عطاریهای متخلف تبدیل شده است. اما در میان نامهای شناختهشدهای مانند قرص و شربت متادون، نامهای کمتر شنیدهشدهای مانند ناس، صابون تریاک، غلاف خشخاش و… به فروش میرسند. هر چند نام این دسته از کالاهای عطاری با افیون پیوند خورده است اما فروشندگان با آرامش خیال از خنثیشدن اثر مخدر این محصولات میگویند و آن را به فروش میرسانند. ناس یکی از این محصولات است و ترکیب ناس با بزاق دهان موجب میشود تا فرد احساس سرخوشی و خوشحالی کاذبی را تجربه کند. یک عطاری از مشهد، در سایت خرید و فروش آنلاین در توضیح فروش یک بسته ۲۰گرمی ناس نوشته است: «۲۵۰هزار تومان فروخته میشود. ارسال به سراسر کشور داریم.» صابون تریاک در شبیهترین رنگ به ماده مخدر تریاک در قالب یک صابون معمولی، بستهبندی میشود و با قیمت ۱۰۵هزار تومان بهدست خریدار میرسد.
روغن خرس و مار به قیمت مقطوع
پای ثابت خیلی از عطاریها، همان روغنهایی است که نام برخی از آنها، داستان غیرقانونیبودنشان را عیان میکند. روغن خرس یکی از عجیبترین روغنهای موجود در دکان عطارهاست که در کنار روغن مار و مورچه به فروش میرسد. هر چند گذر زمان موجب شده است تا دیدن دارویی ترکیب شده با روغن مار در شیشههای ۵۲هزار تومانی، برای بسیاری عادی جلوه کند اما روغن خرس جزو آن اسامیای است که راحت نمیتوان شنید و از آن گذشت. فروشندههای مدعی فروش روغن خرس با قیمت ۳۴۹هزار تومان برای یک شیشه ۱۰گرمی، با لیستکردن خواصی مانند بهبود درد آرتروز، سیاتیک، دیسک، دررفتگی، فلج عضلانی و ام اس تلاش میکنند که مشتریان بیشتری برای خود جذب کنند.