چگونه از پیری پوست جلوگیری کنیم؟

همشهری‌آنلاین نوشت: بیشتر ما شب‌ها را فرصتی برای استراحت و جوانسازی پوست می‌دانیم اما از این نکته غافلیم که شیوه خوابیدن می‌تواند به تدریج روند پیری پوست را تسریع کند. فشاری که بالش هر شب بر گونه‌ها، فک و حتی قفسه سینه وارد می‌کند ممکن است به مرور، خطوط و چروک‌هایی به جا بگذارد که در نهایت دائمی می‌شوند.

دکتر «سوتلانا دانوویچ»، جراح نیویورکی در این‌ باره توضیح می‌دهد: هنگامی که فرد مدام به پهلو یا روی شکم می‌خوابد، پوستش در تماس مستقیم و فشرده با بالش قرار می‌گیرد و این، نوعی فشار مکانیکی به پوست وارد می‌کند. با گذشت زمان، این فشار مداوم چین‌هایی در پوست ایجاد می‌کند که اصطلاحا به آن‌ها خطوط خواب گفته می‌شود؛ خطوطی که می‌توانند در نهایت به چروک‌های دائمی تبدیل شوند. بیشترین نواحی مستعد این مشکل گونه‌ها، خطوط از کناره‌های بینی تا گوشه‌های دهان و خط فک هستند.

اگرچه متخصصان بر این باورند که خوابیدن به پهلو به‌ویژه پهلوی چپ‌ برای سلامت عمومی بدن مناسب‌ترین حالت است، دکتر دانوویچ تصریح می‌کند که این وضعیت برای سلامت پوست از بدترین حالت‌ها به شمار می‌رود. او توضیح می‌دهد: خوابیدن به پهلو و روی شکم بیشترین آسیب را به پوست وارد می‌کند. این وضعیت‌ها باعث وارد آمدن فشار و اصطکاک مداوم به یک سمت صورت و ناحیه قفسه سینه، از بین رفتن تقارن صورت، ایجاد خطوط سطحی و همچنین چروک‌های عمودی می‌شود. این فشار تکرارشونده همچنین به تضعیف کلاژن و الاستین منجر می‌شود و فرایند افتادگی و کاهش خاصیت کشسانی پوست را به‌ویژه در نواحی حساس‌ تسریع می‌کند.

به گفته دانوویچ، خوابیدن به پشت (طاق باز) به‌مراتب مطلوب‌ترین وضعیت خواب برای حفظ سلامت و زیبایی پوست است زیرا مانع تماس مستقیم صورت با بالش می‌شود و در نتیجه از ایجاد تنش و تجمع مایعات جلوگیری می‌کند. همچنین به حفظ تقارن صورت در برابر ایجاد چین و چروک کمک می‌کند. برای بهره‌مندی بیشتر، قرار دادن سر در موقعیتی کمی بالاتر می‌تواند با کاهش احتباس مایعات، پف صورت را هم کاهش دهد.

پیشگیری و درمان

برای کسانی که عادت دارند به پهلو یا روی شکم بخوابند هم راهکارهای خانگی موثری برای جلوگیری از آسیب بیشتر به پوست در زمان خواب وجود دارد. دکتر دانوویچ می‌گوید که پیش گرفتن برخی راهکارها به صورت منظم و اجرای برخی روال‌ها می‌توانند از آسیب‌های بیشتر ناشی از خوابیدن در این وضعیت‌ها جلوگیری کنند.

او توضیح می‌دهد: این راهکار در واقع ترکیبی از مراقبت هوشمندانه از پوست، اصلاح سبک زندگی و ارتقای سلامت درونی است و اشاره می‌کند که علاوه بر استفاده از محصولات تخصصی مراقبت از پوست، برای کاهش پف‌کردگی می‌توان مصرف نمک را محدود کرد و در عوض مصرف آب را افزایش داد.

برای جلوگیری از ایجاد چین‌های عمودی در خواب، استفاده از پدهای سیلیکونی که این ناحیه را صاف نگه می‌دارند، توصیه می‌شود.

ترکیب رتینول و باکوچیول نیز در تحریک تولید کلاژن بسیار موثرند. باکوچیول نسخه‌ای طبیعی‌تر و ملایم‌تر از رتینول است که عوارض جانبی کمتری دارد و معمولا کمتر باعث تحریک پوست می‌شود. جالب اینجاست که باکوچیول و رتینول در کنار یکدیگر عملکرد بسیار خوبی دارند و تحقیقات نشان داده‌اند که باکوچیول می‌تواند اثربخشی رتینول را افزایش دهد و به پایداری آن کمک کند.

برای سفت‌تر شدن پوست صورت، گردن و سینه و کاهش چین‌وچروک، سرم‌های پپتیدی هم گزینه‌هایی مناسب‌ هستند که به حفظ رطوبت پوست نیز کمک می‌کنند.

روبالشی‌های ابریشمی هم گزینه دیگری‌ هستند که هم به سلامت پوست و هم به سلامت مو کمک می‌کنند. این روکش‌ها از ایجاد چروک پیشگیری می‌کنند، مانع وز شدن موها می‌شوند و حتی به تنظیم دمای بدن هنگام خواب کمک می‌کنند.

سرم ویتامین ث هم برای بهبود شفافیت، یکدست‌سازی بافت پوست و محافظت آنتی‌اکسیدانی در برابر آسیب‌های روزانه موثر است.

از سوی دیگر، بالش‌های طبی یا ارگونومیک مخصوص خواب به پشت طراحی شده‌اند تا از تماس مستقیم صورت با بالش جلوگیری و عادت خواب را اصلاح کنند.

اگر چین‌وچروک‌ها و افتادگی پوست شدید باشد، می‌توان با مراجعه به پزشک متخصص از درمان‌های حرفه‌ای کمک گرفت. پزشکان غالبا چند روش را به‌صورت ترکیبی به کار می‌برند تا بهترین و طبیعی‌ترین نتیجه به دست آید. این درمان‌ها معمولا عبارتند از تزریق بوتاکس و فیلر برای کم کردن چین و چروک‌ها و بازگرداندن حجم، روش‌های تحریک کلاژن مانند میکرونیدلینگ و لیزرهای ملایم برای بهبود بافت و رنگ پوست. علاوه بر این، درمان با نور قرمز هم به تقویت تولید کلاژن و کاهش التهاب کمک می‌کند.