هوای تازه در بورس – ایمنا

به گزارش اطلاعات نیوز، پس از یک فصل ریزش‌های سنگین و فشار فروش در بورس، هفته سوم شهریور با رشد شاخص‌ها در بازار سرمایه به پایان رسید و خبرهای غیررسمی مثبت در حوزه دیپلماتیک، موجب شد جو روانی بورس در هفته سوم شهریور بهبود پیدا کند.

کارشناسان معتقدند تخلیه بخشی از بار روانی فروش که در دو ماه گذشته بر سر بازار سایه انداخته بود، توانست شاخص‌ها را به مدار رشد بازگرداند؛ به‌طوری‌که شاخص کل با رشد ۵.۳ درصدی به سطح دو میلیون و ۶۲۹ هزار واحد رسید و شاخص هم‌وزن نیز ۲.۴۲ درصد افزایش یافت. رشد ارزش و حجم معاملات و ورود پول حقیقی نشان داد که بازار برای مدتی کوتاه توانسته نفسی تازه کند.

برخی از فعالان بازار رشد اخیر را مانند یک استراحت و نه آغاز یک روند پایدار برای بازار می‌دانند زیرا ارزش معاملات در بازه زمانی بلندمدت همچنان نشان می‌دهد که احتیاط در تصمیم‌گیری‌ها غالب است و اعتماد کامل به بازگشت قدرتمند بازار هنوز شکل نگرفته است.

چالش‌های بلندمدت بازار

از منظر بنیادین نیز تصویر بلندمدت بازار همچنان با چالش‌های مهمی گره خورده است از جمله بالا بودن نرخ بهره و سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری که بر فعالیت صنایع سایه انداخته و سودآوری شرکت‌ها را تحت فشار قرار داده و مانع از شکل‌گیری یک چشم‌انداز روشن برای سرمایه‌گذاران شده است.

در حوزه سیاست با وجود اینکه برخی گمانه‌زنی‌های مثبت دیده می‌شود اما تحولات رسمی مخابره نشده و خبری از پیشرفت جدی در مذاکرات با آمریکا نیست. همین خلأ خبرهای رسمی مثبت باعث شده بازار بیشتر به نوسانات کوتاه‌مدت دل خوش کند.

رشد ۳۰ درصدی حجم معاملات خرد

حجم معاملات خرد در این هفته افزایش حدود ۳۰ درصدی داشت؛ به نحوی که طی چهار روز معاملاتی هفته سوم شهریور، متوسط روزانه حجم معاملات خرد سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی به ۲۱.۵ میلیارد برگه سهم رسید همچنین میانگین ارزش معاملات خرد نیز در این هفته افزایش داشته است؛ به طوری که میانگین هفتگی این شاخص هفت هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان شد.

برآیند تراز ورود و خروج پول حقیقی در هفته سوم شهریور امیدوارکننده و حاکی از ورود دو هزار و ۴۳۳ میلیارد تومانی پول حقیقی به بازار سهام بود.

رونق و بهبود معاملات به دنبال اخبار سیاسی

سیاوش وکیلی؛ کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در این باره اظهار کرد: رشد این هفته شاخص‌های بازار به بهبود فضای تعاملات بین‌المللی و بحث‌های همکاری و توافق ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر می‌گردد زیرا به محض اینکه اخباری درباره حرکت در مسیر توافق با آژانس و همچنین بررسی امکان مذاکره مستقیم منتشر شد، بازاری که در سطح ارزندگی خود قرار دارد با کاهش ریسک‌های سیاسی در مسیر رونق و بهبود معاملات قرار گرفت.

وی اصلی‌ترین دلیل رشد بورس را عوامل سیاسی دانست و گفت: به تازگی نیز اخبار همکاری با آژانس قطعی‌تر و توافق‌ها امضا شد گرچه هنوز ابهام کمی درباره نحوه همکاری وجود دارد زیرا نقل قولی که از سخنگوی آژانس مطرح شده با وزیر امور خارجه کشورمان در برخی موارد متفاوت است و این موضوع کمی فضا را مبهم آلود کرده اما بیشتر موضوع امضای توافق کلی بر بازار سرمایه اثرگذار بوده است و باید شاهد باشیم که نحوه همکاری‌های ایران که شکل بگیرد.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به امکان رشد و سبزپوش بودن شاخص‌های بورس در هفته آینده خاطرنشان کرد: به محض اینکه بازار احساس کند ریسک‌های سیاسی رو به کاهش یا در مسیر تعادل است، بلافاصله به ساز و کار اصلی خود می‌پردازد یعنی خریداران به سمت خرید سهام مورد نظر خود می‌روند و تابلوها دوباره سبزپوش می‌شوند.

اخبار منفی درباره عملکرد شرکت‌ها وجود ندارد

وی درباره تأثیر نزدیک شدن به روزهای پایانی نیمه اول سال و انتشار عملکرد شش ماهه شرکت‌ها بر بورس توضیح داد: اخبار مربوط به گزارش عملکرد شش ماهه در پایان شهریور منتشر می‌شود که هنوز فرصتی به ارائه آن باقی مانده است البته معمولاً پیش‌درآمدی از این گزارش‌ها اعلام می‌شود که تاکنون اخبار منفی ناشی از عملکرد شرکت‌ها وجود ندارد که نشان دهد شرکت‌ها در فروش دچار مشکل باشند.

وکیلی با اشاره به شرایط بازار سهام در هفته آینده ادامه داد: اوایل هفته که همزمان با تعطیلی بازارهای مالی دنیا است این امکان وجود دارد که معامله‌گران با احتیاط برخورد کنند و حجم معاملات کم باشد اما از دوشنبه در صورتی که ریسک سیاسی جدیدی ایجاد نشود بازار دوباره روی مدار صعودی خود قرار می‌گیرد.

وی درباره احتمال بازگشت شاخص‌ها به اعدادی که در فصل بهار وجود داشت، گفت: این امکان وجود ندارد زیرا اکنون تنها توافق با آژانس صورت گرفته و باید ببینیم ادامه توافق چگونه خواهد بود، این احتمال وجود دارد که آژانس انتظاراتی از ایران داشته باشد که با آن برخورد شود یا برعکس بنابراین نمی‌توان چشم‌انداز بازار را پیش بینی کرد.

وکیلی سایه ریسک‌های سیاسی را همچنان بر بازار دانست و افزود: این ریسک‌ها اکنون کاهش پیدا کرده ولی از بین نرفته است، در کنار آن موضوع اسنپ‌بک همچنان وجود دارد و معلوم نیست که این مکانیسم ما را با چه وضعیتی روبه‌رو خواهد کرد، برخی از اخبار حاکی از تمدید اسنپ‌بک هستند و برخی می‌گویند که با وجود توافق با آژانس، موضوع اسنپ‌بک جدا از این موضوع بوده و بحث ماشه کلید خواهد خورد در این شرایط هنوز نمی‌توان انتظار بازگشت شاخص‌های بورس به ارقام ابتدای سال را داشت.

حذف قیمت‌گذاری دستوری

وی با اشاره به رویکرد مثبت وزیر اقتصاد به بورس گفت: مصاحبه‌های اخیر وزیر اقتصاد نشان داد که پای کار آمده البته ابزاری که در اختیار دارد بیشتر مطالبه‌گری است و وزیر اقتصاد باید بتواند با بانک مرکزی تعامل خوبی برقرار کند و از این راه مشکلات را حل کند.

این کارشناس بازار سرمایه درباره خواسته فعالان بورس برای کاهش نرخ بهره توضیح داد: اقتصاد ایران در شرایطی است که اجازه نمی‌دهد به سادگی نرخ بهره کاهش پیدا کند به همین دلیل همچنان نرخ بهره به عنوان یک فاکتور سیاسی بالا است اما آنچه در حوزه اختیار متولیان بورس و وزیر اقتصاد قرار دارد، حذف قیمت گذاری دستوری است.

وی حذف قیمت‌گذاری دستوری را در بسیاری از حوزه‌ها به سادگی قابل انجام دانست و گفت: به نظر می‌رسد موضوع عرضه خودرو و عرضه آن در بورس کالا نیز وارد فاز جدید عملیاتی شده به دلیل اینکه تعدادی از خودروهای پرتیراژ ایران خودرو همچنین بخشی از خودروهای وارداتی در بوس کالا پذیرفته شده و این نشان می‌دهد که ساز و کار بهبود صورت‌های مالی شرکت‌های خودروساز را در پیش خواهیم داشت.

وکیلی حذف قیمت‌گذاری دستوری را مهم‌ترین اقدام لازم از سوی وزیر اقتصاد و سازمان بورس برای بهبود درآمد شرکت‌ها بیان کرد و یادآور شد: وزیر اقتصاد با تعامل با وزارت صمت باید در مسیر حذف قیمت‌گذاری دستوری حرکت کند همچنین موضوع دیگری که می‌تواند به بازار کمک کند و آن هم در اختیار بانک مرکزی قرار دارد این است که با توجه به اینکه از شتاب رشد نرخ ارز کاسته شده، فاصله نرخ ارز توافقی با بازار آزاد می‌تواند بر عملکرد شرکت‌های صادرات محور به شدت اثرگذار باشد و وضعیت بازار و معاملات آن‌را بهبود دهد.

سودآوری شرکت‌ها در گرو ثبات سیاست‌ها

از سوی دیگر فرهنگ حسینی، کارشناس بازار سرمایه با اشاره به این‌که حمایت واقعی از بورس به‌معنای دخالت دستوری یا تزریق نقدینگی مقطعی نیست، تاکید کرد: باید با اصلاحات ساختاری و ثبات در سیاست‌های کلان اقتصادی، زمینه سودآوری پایدار شرکت‌ها و کارآمدی بازار سرمایه فراهم شود.

وی یادآور شد: در شرایط بحران تغییرات موقتی در زیرساخت‌ها مانند دامنه نوسان یا محدودیت فروش اعمال شود، تجربه سال‌های اخیر نشان داده ابزارهای حمایتی نمایشی، مانند بازارگردانی دستوری، پس از مدتی فشار سنگین بر ناشران وارد کرده، کارایی بازار را کاهش داده و در نهایت کارکرد خود را از دست داده و حذف شده‌اند بنابراین راهکار پایدار باید بر ثبات در سیاست‌های کلان اقتصادی و پیش‌بینی‌پذیری متمرکز باشد.

این کارشناس بازار سرمایه سیاست‌گذاری در حوزه قیمت نهاده‌های تولید و حذف قیمت‌گذاری دستوری محصولات شرکت‌ها را از جمله اصلاحاتی مورد نیاز برای ایجاد کارآمدی در بازار سرمایه معرفی کرد و گفت: دولت به جای تزریق نقدینگی مقطعی یا وعده رشد شاخص، باید سیاست‌های مالی، پولی و ارزی را به گونه‌ای تنظیم کند که سودآوری شرکت‌ها در بلندمدت تضمین شود. در شرایطی که حال بورس خوب نباشد، نمی‌توان انتظار سرمایه‌گذاری در بخش واقعی اقتصاد و رشد اقتصادی داشت. هم‌چنین شفافیت مقررات، پرهیز از تغییرات ناگهانی در قوانین مالیاتی و ارزی از مهم‌ترین مصادیق حمایت واقعی است.

وی با اشاره به وظایف وزارت اقتصاد به عنوان متولی اصلی بازار سرمایه افزود: در حوزه سیاست‌های مالیاتی می‌توان به معافیت مالیاتی معاملات سهام، رفع مشکلات مالیاتی بانک‌ها، ارائه مشوق‌های بیش‌تر به شرکت‌های بورسی و همچنین مزیت مالیاتی برای افزایش سرمایه از آورده نقدی و سلب حق تقدم اشاره کرد. از سوی دیگر، با جلوگیری از نرخ‌گذاری دستوری بر صنایع مهم مانند پتروشیمی، فولاد و سیمان می‌توان مسیر سودآوری پایدار این صنایع را هموار کرد.

حسینی ثبات قوانین و مقررات را یک ضرورت اساسی برای رونق بورس اعلام کرد و گفت: نرخ خوراک صنایع، بهره مالکانه، حقوق دولتی معادن و تعرفه‌های انرژی (برق و گاز) باید به صورت فرمولی و برای دوره‌های بلندمدت تعیین شوند تا ریسک ناشی از تصمیمات غیرمنتظره کاهش پیدا کند همچنین شفافیت اطلاعاتی باید تقویت شود و شرکت‌ها مکلف باشند گزارش‌های مالی و آثار تغییرات کلان، به‌ویژه نرخ ارز، را به شکل دقیق و به موقع منتشر کنند.

به گزارش ایمنا، کارشناسان معتقدند ادامه روند رو به رشد بورس می‌تواند به تقویت سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها و صنایع مختلف کمک کرده و در نهایت، اثر مثبتی بر رشد اقتصادی و تولید ملی داشته باشد زیرا در شرایطی که بازارهایی مانند طلا و ارز نوسانات قابل‌توجهی دارند، بورس بار دیگر به‌عنوان محملی برای جذب نقدینگی و سرمایه‌گذاری مولد مورد توجه قرار گرفته است اما کارشناسان هشدار می‌دهند که سرمایه‌گذاران باید با تحلیل دقیق و تمرکز بر سهام دارای ارزش ذاتی بالا وارد بازار شوند تا از نوسانات احتمالی در امان بمانند.