مردم را مجازات نکنید!

امیر طوسی نژاد – روزنامه اطلاعات| آلودگی هوا دیگر به یک مساله و چالش نخ نما بدل شده است، معضلی که هر لحظه انسان های بیشتری را به سوی مرگ سوق می‌دهد و تداوم آن فقط به تعمیق مجازات مردم و ضایع کردن حقوق اولیه آنها منجر می شود.

«حق رفت و آمد» و برخورداری از محیط زیست سالم از اصول قانون اساسی و منشور حقوق شهروندی محسوب می شود اما متاسفانه این حق سال‌ها است هم به دلیل تشدید آلودگی هوا و هم اتخاذ تدابیر غیرعلمی و بی اثر در این زمینه خدشه دار شده است. 

آلودگی هوا، هر سال جان هزاران نفر را می‌گیرد، اما اگر بخواهیم فقط یک آلاینده موثر را به‌عنوان قاتل اصلی معرفی کنیم، آن آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از ۲/۵ میکرومتر یا  ۲/۵ پی‌ام (PM) است.

به گفته کارشناسان، این ذرات ناشی از احتراق ناقص سوخت‌های فسیلی  در وسایل نقلیه فرسوده نظیر خودروهای دیزلی قدیمی، اتوبوس‌های فرسوده، کامیون‌ها و موتورسیکلت‌های کاربراتوری است. از سوی دیگر، نیروگاه ها با  سوزاندن مازوت، سهم قابل توجهی در تولید ذرات مرگ آفرین یاد شده دارند.

بر اساس اعلام مسئولان، ۹۰ درصد موتورسیکلت ها  و بیش از ۶۰ درصد ناوگان حمل و نقل عمومی و حتی سهم زیادی از خودروهای شخصی فرسوده اند  اما تاکنون اقدام عاجل و موثری برای جایگزین کردن آنها انجام نشده است.  در همین حال، پالایشگاه‌ها سالانه مقادیر زیادی مازوت می‌سوزانند  تا ذرات زیر ۲/۵ پی‌ام  را روانه ریه های مردم کنند؛ ذراتی که به گفته کارشناسان  سهم ۸۰ درصدی در مرگ‌های ناشی از آلودگی هوا را به گردن دارند.

اینکه به خاطر قصور و تقصیر در اجرای قوانینی نظیر قانون هوای پاک و همچنین ترک فعل ها در حوزه جایگزینی خودروها و موتورسیکلت‌های فرسوده، استفاده از خودرو شخصی را منوط به رعایت  محدودیت تردد زوج و فرد کنیم، آیا می تواند تعبیری جز مجازات مردم داشته باشد؟!

در چنین شرایط بغرنجی که هر روز دامنه آن گسترده تر شده و از اقدامات علمی و کارشناسی مسئولان ذیربط هم کاسته می شود، سخن گفتن از ضرورت کاهش تردد خودروها و محدود کردن مالکان وسایل نقلیه چه توجیهی می تواند داشته باشد ؟ آیا هیچ راه دیگری جز محدودکردن حق تردد مردم برای مسئولان وجود ندارد؟!

 این برنامه‌ها در حالی اجرا می‌شود که هم مسئولان و هم مردم بر این موضوع صحه می گذارند که طرح ها و تدابیر اتخاذ شده تاکنون نتوانسته است کمکی به رفع آلودگی هوا کند، پس چرا عده ای به جای رسیدگی به ترک فعل‌ها،همچنان بر تصمیمات غلط اصرار دارند.

استانداری تهران در حالی تردد خودرو ها را محدود می کند که تمامی مالکان خودروها در پایتخت بابت تردد یک ساله شان در سطح شهر،عوارض هنگفتی را پرداخت می کنند؛در چنین شرایط آیا استانداری تدبیری برای این موضوع و جلوگیری از ضایع شدن حق مردم اندیشیده است ؟

از همه این رفتارها می توان نتیجه گرفت عزم جدی برای کاهش آلودگی هوا وجود ندارد و تا زمانی که در بر همین پاشنه بچرخد، همچنان باید شاهد مجازات مردم و ضایع شدن حقوق آنها باشیم.