طلا همچنان پشتوانه‌ای مطمئن برای سرمایه‌گذاران
به گزارش اطلاعات نیوز، طلا در اقتصاد جهانی همواره به‌عنوان «پناهگاه امن سرمایه» شناخته شده است، دارایی که در شرایط بی‌ثباتی مالی، تورم بالا یا بحران‌های ژئوپلیتیکی، توجه سرمایه‌گذاران و دولت‌ها را به...
به گزارش اطلاعات نیوز، طلا در اقتصاد جهانی همواره به‌عنوان «پناهگاه امن سرمایه» شناخته شده است، دارایی که در شرایط بی‌ثباتی مالی، تورم بالا یا بحران‌های ژئوپلیتیکی، توجه سرمایه‌گذاران و دولت‌ها را به خود جلب می‌کند.
در سال‌های اخیر، افزایش خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی در آسیا و خاورمیانه و رشد تقاضا در بازارهای نوظهوری همچون چین و هند، نشان‌دهنده اهمیت فزاینده این فلز گرانبها در نظام مالی بین‌المللی است. هم‌زمان، صندوق بین‌المللی پول و نهادهای تحلیلی معتبر همچون شورای جهانی طلا تأکید دارند که طلا در برابر بی‌ثباتی‌های ناشی از تغییرات نرخ بهره، تورم و نوسانات ارزی، همچنان جایگاه استراتژیک خود را حفظ کرده است.
در ایران نیز، اگرچه نوسانات نرخ ارز و تحولات سیاسی داخلی و خارجی همواره بازار طلا را با چالش‌هایی همراه کرده است، اما این بازار همچنان یکی از پرطرفدارترین مسیرهای سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود، بررسی‌ها نشان می‌دهد که طلا نه تنها نقش سپر حفاظتی در برابر تورم ایفا می‌کند، بلکه می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای تقویت اعتماد عمومی و ارتقای ثبات اقتصادی عمل کند.
در شرایطی که بخش قابل‌توجهی از جامعه به دنبال حفظ ارزش دارایی‌های خود است، توجه به فرصت‌های سرمایه‌گذاری بلندمدت در این بازار می‌تواند به هدایت نقدینگی به سمت دارایی‌های پایدار کمک کند و زمینه‌ساز رشد اقتصادی در سایر بخش‌ها نیز باشد.
مهرداد حاجی‌زاده فلاح، تحلیلگر مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به اهمیت طلا به عنوان سرمایه گذاری امن اظهار کرد: دلایل مختلفی باعث شده‌اند طلا به عنوان پشتوانه اصلی پول ملی هر کشور شناخته شود و نقش طلا در اقتصاد جهان حیاتی است؛ هر کشور برای چاپ پول و تزریق نقدینگی به جامعه، باید از ذخیره طلای کافی برخوردار باشد یعنی به ازای اسکناس‌های چاپ شده باید طلا در ذخایر یک کشور وجود داشته باشد؛ طلا به دلایل مختلفی پشتوانه پول است، نخست ارزش ثابت، طلا دارای ارزشی پایدار و ثابت است که در طول زمان کاهش پیدا نمی‌کند و اعتبار و مقبولیت جهانی طلا بالاست، کشورهای مختلف این فلز گرانبها را به عنوان یک برگ برنده برای رشد اقتصادی خود مورد استفاده قرار می‌دهند. ذخیره طلا به خاطر ارزش بالا یک اطمینان خاطر برای اقتصاد هر کشور به وجود می‌آورد.
وی افزود: دوم، قابلیت تبدیل به پول، در هر زمان و مکان می‌توان طلا را به پول تبدیل کرد و خرید و فروش این فلز راحت بوده و می‌تواند به عنوان یک ارز مبادلاتی استفاده شود؛ سوم، استفاده در تجارت بین‌المللی از طلا می‌توان به عنوان ضمانت نامه‌ای معتبر بهره برد. بسیاری از کشورها در تجارت بین‌المللی از طلا برای تضمین پرداخت‌های خود استفاده می‌کنندو چهارم، کاربرد طلا در اقتصاد جهانی، طلا به خاطر ویژگی‌های خود کاربردهای متنوعی دارد. این کاربردها در اقتصاد جهانی تأثیر زیادی دارند.
تحلیلگر مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه با اشاره به مهم‌ترین کاربردهای طلا تصریح کرد: از طلا در صنایع مختلف پزشکی، غذایی، داروسازی، دندانپزشکی، هوا و فضا، الکترونیک، مخابرات و… استفاده‌های فراوانی می‌شود و همین امر موجب شده محصولات مختلفی تولید شود که در اقتصاد جهانی تاثیرگذارند. استفاده از طلا موجب رونق تولید و در نتیجه رونق اقتصادی می‌شود؛ طلا یکی از بهترین گزینه‌ها جهت پس‌انداز و حفظ ارزش دارایی‌هاست و پول در اثر تورم دچار کاهش ارزش می‌شود. از این رو افراد به دنبال تبدیل کردن پول خود به طلا هستند تا از ارزش سرمایه خود در طول زمان در برابر تورم محافظت کنند. علاوه بر این سرمایه‌گذاری در طلا به خاطر رشد ارزش آن با سوددهی و کسب درآمد نیز همراه است.
حاجی‌زاده ادامه داد: از گذشته تا امروز از طلا برای ساخت انواع زیورآلات استفاده شده است و مردم زیادی در سراسر جهان زیورآلات و جواهرات ساخته شده از طلا را نمادی از ثروت و زیبایی می‌دانند و همین امر باعث رونق تولید انواع محصولات و زیورآلات طلا شده است. در نتیجه تقاضای بالا، تولید و عرضه نیز افزایش می‌یابد و بدین ترتیب تأثیرگذاری طلا در اقتصاد مشخص می‌شود.
وی با اشاره به ارتباط طلا با ارزهای هر کشور بیان کرد: طی سالیان زیادی طلا به عنوان ارز مبادلاتی در بسیاری از کشورهای دنیا شناخته می‌شد و سکه‌های طلا به عنوان پول کاربرد داشتند و تمامی معاملات با استفاده از آن‌ها انجام می‌گرفت. به مرور نقش سکه‌های طلا کمرنگ شد و هر کشور ارز یا همان پول مخصوص به خود را تولید کرد و با این حال نیاز به استانداردی برای ارزش‌گذاری ارزهای کشورها نسبت به یکدیگر احساس می‌شد و از آنجایی که طلا از ارزش و مقبولیت و اعتبار بالایی در همه دنیا برخوردار بود، آن را به عنوان مرجع برای تعیین ارزش ارزهای مختلف انتخاب کردند.
ارتباط طلا با سایر بازارها
تحلیلگر مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه عنوان کرد: علاوه بر طلا، کالاهای دیگری نیز دارای ارزش بالا هستند و به عنوان گزینه‌ای برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند و بازارهای دیگر همچون بورس، نفت، ارزهای دیجیتال، دیگر فلزات گرانبها نیز در اقتصاد جهان تاثیرگذارند و ارتباط بازار طلا با سایر بازارها به شکل معکوس است یعنی با بالا رفتن نرخ طلا، نرخ دیگر کالاهای سرمایه‌ای کاهش پیدا می‌کند و به طور کلی زمانی که مردم جذب سرمایه‌گذاری در یک بازار خاص می‌شوند، سایر بازارها با کاهش ارزش روبه‌رو می‌گردند.
حاجی‌زاده افزود: با این حال بسیاری از سرمایه‌گذاران در سبد سرمایه‌گذاری خود تنوع لازم را ایجاد می‌کنند و یعنی علاوه بر سایر کالاها، روی طلا نیز به عنوان پشتیبان و یک دارایی مطمئن حساب باز می‌کنند و به طور خلاصه، از گذشته تا الان روی محصولات و کالاهای مختلفی در دنیا سرمایه گذاری شده است، اما هیچکدام آن‌ها قابل قیاس با طلا نیستند و طلا از ارزش بسیار بالایی به خاطر ویژگی‌های خاص خود برخوردار است و همین امر موجب شده نقش تأثیرگذاری در اقتصاد جهان داشته باشد و به عنوان پشتوانه پول کشورها مورد استفاده قرار گیرد.
وی بیان کرد: اونس جهانی طلا که در ماه‌های گذشته شاهد رشدهای پرشتابی بود، در هفته گذشته معاملات خود را در سطح ۳,۶۴۳ دلار به پایان رساند و این سطح نشان‌دهنده توقف موقت روند صعودی و ورود بازار جهانی طلا به فاز تثبیت یا اصلاح است. دلایل این اصلاح در بازار جهانی شامل سیاست‌های انقباضی بانک‌های مرکزی، به‌ویژه فدرال رزرو آمریکا، باعث کاهش جذابیت طلا به‌عنوان دارایی بدون بازده شده است و از موارد دیگر شاخص دلار (DXY) در هفته‌های اخیر رشد کرده و فشار بیشتری بر قیمت طلا وارد کرده است، زیرا طلا و دلار معمولاً رابطه معکوس دارند و با بهبود شرایط اقتصادی در برخی بازارها و کاهش نگرانی‌های ژئوپلیتیکی، تقاضا برای طلا به‌عنوان دارایی امن کاهش پیدا کرده است و این اصلاح در بازار جهانی، تأثیر مستقیمی بر قیمت طلای ۱۸ عیار در ایران داشته است، زیرا بخش قابل‌توجهی از قیمت طلا در بازار داخلی به ارزش اونس جهانی وابسته است.
تحلیلگر مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه با اشاره به افت نرخ دلار در بازار آزاد ادامه داد: هم‌زمان با اصلاح اونس جهانی، نرخ دلار در بازار آزاد ایران نیز با عقب‌نشینی به کانال ۹۷,۰۰۰ تومان، فشار نزولی بیشتری بر بازار طلا وارد کرده است و این کاهش نرخ دلار، که به تحولات دیپلماتیک و خوش‌بینی نسبت به مذاکرات هسته‌ای نسبت داده می‌شود، باعث کاهش انتظارات تورمی و خروج سرمایه‌گذاران از موقعیت‌های خرید شده است و از آنجا که قیمت طلای ۱۸ عیار در ایران به‌طور مستقیم از نرخ دلار تأثیر می‌پذیرد، این افت به کاهش قیمت طلا در بازار داخلی منجر شده است.
شکست سطوح کلیدی و واکنش‌های بازار
حاجی‌زاده اضافه کرد: فشارهای نزولی اخیر موجب شده است که قیمت طلای ۱۸ عیار از سطوح کلیدی تکنیکال عبور کند. مهم‌ترین این سطوح کف ساختار داخلی در ۸,۶۰۰,۰۰۰ تومان، این سطح که پیش‌تر به‌عنوان یک حمایت قوی عمل می‌کرد، در موج اخیر نزولی شکسته شد و نشان‌دهنده قدرت فروشندگان در بازار بود و بازار طلا و سکه در روزهای اخیر بسیار پرحرارت بوده است و در تاریخ ۲۵ شهریور ۱۴۰۴، قیمت‌ها جهش تازه‌ای را تجربه کردند؛ به‌گونه‌ای که طلای ۱۸ عیار به حدود ۸ میلیون و ۶۸۰ هزار تومان رسید و سکه امامی در کانال ۹۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان معامله شد.
وی افزود: افزایش نرخ دلار که به مرز ۱۰۰ هزار تومان نزدیک شده، همراه با رشد تقاضای احتیاطی و صعود اونس جهانی طلا به ۳۶۴۲ دلار (با رشد ۱۹ دلاری)، از مهم‌ترین عوامل این جهش قیمتی محسوب می‌شوند و هرچند حباب سکه در برخی قطعات کاهش پیدا کرده است، در برخی دیگر همچنان در سطح بالایی قرار دارد و در مجموع، بازار شرایط پرهیجانی را تجربه می‌کند و نیازمند رصد دقیق است و دلار همچنان فرمانده اصلی بازار محسوب می‌شودو در روز ۲۵ شهریور، نرخ دلار با رشد ۰.۳۹ درصدی به آستانه ۱۰۰ هزار تومان رسید. این نوسان مستقیم بر بازار طلا و سکه تأثیر گذاشته است و تثبیت نرخ دلار در محدوده ۹۹ هزار تومان می‌تواند به رشد بیشتر قیمت طلا و سکه منجر شود، اما در صورت افزایش عرضه ارز از سوی بازارساز، احتمال بازگشت نرخ دلار به ۹۸ هزار تومان وجود دارد که می‌تواند منجر به کاهش نسبی قیمت‌ها شود و در کنار آن، تورم ۴۰ درصدی و تنش‌های سیاسی نیز موجب افزایش تقاضای دلار شد.
تحلیلگر مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه تاکید کرد: اونس جهانی طلا در سطح ۳۶۴۲ دلار قرار دارد و نسبت به روزهای گذشته رشد ۱۹ دلاری را ثبت کرده است و این افزایش ناشی از تنش‌های سیاسی جهانی و کاهش نرخ بهره از سوی فدرال رزرو آمریکا بوده است و پیش‌بینی‌ها حاکی از احتمال رسیدن اونس به سطح ۳۸۰۰ دلار تا پایان سال است و در ایران، به‌طور تقریبی هر ۷ دلار رشد در اونس جهانی معادل ۱۰۰ هزار تومان افزایش در قیمت طلا خواهد بود. تقاضای بالای چین و هند نیز به رشد این بازار کمک کرده است. با این حال، انتشار اخبار مثبت اقتصادی می‌تواند قیمت را به سطح ۳۶۰۰ دلار بازگرداند.
نرخ‌های بهره پایین یکی از اصلی‌ترین محرک‌های صعود قیمت طلا هستند و انتظار می‌رود فدرال رزرو در نشست سپتامبر ۲۰۲۵ نرخ‌ها را ۲۵ واحد پایه کاهش دهد، هرچند این پیش‌بینی تا حد زیادی در قیمت‌ها لحاظ شده است
حاجی‌زاده ادامه داد: نرخ‌های بهره پایین یکی از اصلی‌ترین محرک‌های صعود قیمت طلا هستند و انتظار می‌رود فدرال رزرو در نشست سپتامبر ۲۰۲۵ نرخ‌ها را ۲۵ واحد پایه کاهش دهد، هرچند این پیش‌بینی تا حد زیادی در قیمت‌ها لحاظ شده است. جهت‌گیری آینده فدرال رزرو تعیین‌کننده روند طلا خواهد بود و سیاست تسهیلی باعث تضعیف دلار و کاهش هزینه فرصت نگهداری دارایی‌های بدون بازده همچون طلا می‌شود و کاهش بیشتر نرخ‌ها در سه‌ماهه چهارم ۲۰۲۵ یا سال ۲۰۲۶، تقاضای سرمایه‌گذاران برای طلا را افزایش می‌دهد و هر موضع سخت‌گیرانه غیرمنتظره، می‌تواند فشار کوتاه‌مدت روی قیمت ایجاد کند. نرخ بهره پایین همچنین جذابیت طلا نسبت به اوراق بهادار با بازده ثابت را افزایش می‌دهد و نوسانات کوتاه‌مدت قیمت طلا به تغییر انتظارات سیاست پولی وابسته است.
وی خاطرنشان کرد: طلا همواره به‌عنوان پوششی در برابر تورم شناخته می‌شود. انتظارات تورمی ناشی از مشکلات زنجیره تأمین، افزایش قیمت انرژی و نوسانات اقتصادی، جذابیت طلا را افزایش می‌دهد. شاخص‌های CPI و PPI آمریکا نشان‌دهنده تورم پایدار و بالاتر از انتظار هستند. در چنین شرایطی سرمایه‌گذاران به دارایی‌های امن روی می‌آورند و هزینه فرصت نگهداری طلا کاهش می‌یابد. افزایش تورم همچنین موجب تشدید خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی و سرمایه‌گذاران خصوصی می‌شود. در بازارهای نوظهور، تقاضای داخلی برای طلا نیز افزایش می‌یابد. طلا هم نقش دارایی امن و هم ابزار حفظ ارزش را ایفا می‌کند.
نداشتن قطعیت‌های ژئوپلیتیکی و سیاسی
تحلیلگر مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه افزود: تنش‌های بین‌المللی و نوسانات سیاسی از محرک‌های مهم کوتاه‌مدت طلا هستند. درگیری‌های خاورمیانه، تنش‌های تجاری آمریکا و چین و بی‌ثباتی اقتصادی اروپا تقاضای طلا را افزایش می‌دهند و انتقال قدرت در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در ۲۰۲۵، نوسانات سیاسی بیشتری ایجاد خواهد کرد و اخبار ناگهانی ژئوپلیتیکی می‌توانند قیمت طلا را بالا ببرند و سرمایه‌گذاران جهانی به‌دنبال امنیت در دارایی‌های غیر دلاری هستند و طلا این نقش را به خوبی ایفا می‌کند. فشارهای سیاسی داخلی بر سیاست‌های فدرال رزرو نیز می‌تواند انتظارات کاهش نرخ‌ها را تقویت کند و بانک‌های مرکزی در سال‌های اخیر به‌طور مداوم ذخایر طلای خود را افزایش داده‌اند. کشورهای نوظهور همچون چین، هند و روسیه نقش مهمی در تقویت قیمت دارند. این خریدها به ویژه زمانی که دلار ضعیف است، موجب تقویت تقاضای بلندمدت می‌شوند و حمایت ساختاری برای بازار طلا ایجاد می‌کنند. افزایش تقاضای ذخایر غیر دلاری، کاهش وابستگی به دلار را تسهیل می‌کند. روند خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی سیگنال صعودی قوی برای سرمایه‌گذاران خصوصی است و بخش ساختاری بازار طلا را همواره صعودی نگه می‌دارد.
به گزارش ایمنا، چشم‌انداز بازار طلا اگرچه همواره با نوسانات کوتاه‌مدت همراه است، اما در افق میان‌مدت و بلندمدت، ظرفیت‌های امیدبخش فراوانی در آن دیده می‌شود. پیش‌بینی‌های تحلیلگران بین‌المللی از جمله کیتکو و بلومبرگ نشان می‌دهد که با کاهش تدریجی نرخ‌های بهره در اقتصادهای بزرگ و افزایش تقاضا در بازارهای آسیایی، مسیر رشد بهای جهانی طلا همچنان ادامه خواهد داشت. در ایران نیز با وجود فراز و فرودهای سیاسی و ارزی، تجربه سال‌های اخیر ثابت کرده است که طلا می‌تواند جایگاه خود را به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین پشتوانه‌های سرمایه‌ای جامعه حفظ کند.
این شرایط فرصتی برای سیاست‌گذاران و سرمایه‌گذاران فراهم می‌آورد تا با بهره‌گیری هوشمندانه از ظرفیت‌های بازار طلا، هم زمینه تقویت اعتماد عمومی و مدیریت انتظارات تورمی را فراهم کنند و هم به سمت پایداری بیشتر در نظام مالی کشور حرکت نمایند. اگر بازار طلا با سیاست‌های کلان اقتصادی هماهنگ شود و مسیرهای سرمایه‌گذاری شفاف و قابل اتکا برای مردم ایجاد می‌تواند به‌جای یک بازار فقط مصرفی، به سکوی توسعه اقتصادی و تقویت بنیان‌های مالی کشور تبدیل شود.
در نهایت، طلا نه تنها میراثی تاریخی و ارزشمند است، بلکه در پرتو تحولات امروز، می‌تواند افقی روشن برای آینده اقتصاد ایران و جهان ترسیم کند؛ افقی که ثبات، اعتماد و رشد پایدار را نوید می‌دهد.