دومین هفته قرمزپوشی شاخص‌های بورس / بازار سرمایه پشت سد ریسک‌های سیستماتیک

به گزارش اطلاعات نیوز، در دومین هفته مرداد ۱۴۰۴ ریزش شاخص‌های بازار سهام ۸۱ درصد از نمادها منفی معامله شدند و شاخص کل بورس به نیمه کانال ۲.۵ میلیون واحدی افت کرد.

بازار سهام در حالی به معاملات دومین هفته مردادماه پایان داد که شاخص کل بورس در پنج روز معاملات این هفته با افت سنگین ۴.۷۴ درصدی به دو میلیون و ۵۵۴ هزار واحد رسید تا یکی از منفی‌ترین هفته‌های معاملاتی را ثبت کند. شاخص هم‌وزن نیز در همین مدت ۳.۷۱ درصد کاهش یافت و تا سطح ۷۸۲ هزار واحد عقب‌نشست.

کارشناسان دلایل ریزش بورس را ابهامات سیاسی و اقتصادی می‌دانند که خروج نقدینگی و نااطمینانی فعالان اقتصادی را به دنبال دارد همچنین کمبود انرژی در حوزه برق و گاز همچنان چالش جدی برای تولید صنایع بورسی ایجاد کرده و در شرایط رکود، سرمایه‌گذاران خرد سرمایه خود را به سمت صندوق‌های طلا و بازارهای سفته‌بازانه هدایت می‌کند.

حجم معاملات خرد در این هفته افزایش حدود ۵۰ درصدی داشت و در مدت پنج روز معاملاتی هفته دوم مرداد، متوسط روزانه حجم معاملات خرد سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی به ۲۵ میلیارد برگه سهم رسید همچنین میانگین ارزش معاملات خرد نیز در این هفته افزایش داشت و میانگین هفتگی این شاخص ۶ هزار و ۴۶۱ میلیارد تومان شد.

در دو راهی تحریک تقاضا یا موج خروج نقدینگی

برآیند تراز ورود و خروج پول حقیقی در هفته دوم مرداد نشان‌دهنده خروج چهار هزار و ۵۶۶ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام است که بخش بزرگی از این مبلغ، در دو روز ابتدایی هفته از بورس خارج شد.

شاخص کل بورس تهران این هفته پس از افت حدود ۲۲ درصدی و کاهش بیش از ۷۱۰ هزار واحدی از سقف اردیبهشت ۱۴۰۴، اکنون با تراز ۲ میلیون و ۵۴۸ هزار و ۲۲۶ واحدی، یعنی سقف اردیبهشت ۱۴۰۲، کمتر از ۷ هزار واحد فاصله دارد؛ موضوعی که می‌تواند تقاضا را در معاملات هفته آینده تحریک کند.

تحلیل‌ها نشان می‌دهد محدوده دو میلیون و ۶۳۰ هزار واحد به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سطوح حمایتی بازار سهام مطرح است از دست رفتن این مرز، به‌ویژه در شرایطی که ارزش معاملات رشد نکند، می‌تواند زمینه‌ساز تشدید فشار فروش و آغاز یک ریزش زنجیره‌ای در بازار شود.

در شرایط کنونی فروش گسترده از سوی معامله‌گرانی با دیدگاه بسیار بدبینانه انجام می‌شود و بیشتر سرمایه‌گذاران بنیادی ترجیح داده‌اند در وضعیت انتظار باقی بمانند با این حال، ادامه رکود معاملاتی و شکسته‌شدن حمایت یادشده می‌تواند موج تازه‌ای از خروج نقدینگی را به همراه داشته باشد.

از بین رفتن ارزندگی بازار زیر سایه ریسک سیستماتیک

پیام الیاس کردی؛ کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: نخستین نکته‌ای که باید به آن توجه کنیم آن است که مشکل و دغدغه اصلی که بازار سهام اکنون با آن دست و پنجه نرم می‌کند، ریسک‌های سیستماتیک هستند و تا زمانی که این ریسک بر سر یک بازار وجود داشته باشد، نمی‌توان بازار را با بحث قیمت، ارزندگی و فاکتورهای دیگری بسنجیم که در گذشته مطرح بود.

وی نخستین گام ضروری برای جلوگیری از افت بورس را رفع ریسک‌های سیستماتیک دانست و افزود: در تمام بازارهای دنیا موضوع اصلی چشم‌انداز است و از آنجا که چشم‌انداز بورس هنوز مثبت نشده، اتفاق ویژه‌ای نمی‌افتد و تنها در صورت رفع ریسک‌های سیاسی می‌توان انتظار داشت که روند ارزندگی خوبی را در بازار سرمایه ببینیم.

کارشناس بازار سرمایه با اشاره به تأثیر حمایت‌های دولت از بورس خاطرنشان کرد: یکی از راهکارها این است که دولت خودش خریدار بازار شده و یک پول حدود ۶۰ هزار میلیارد تومانی وارد بازار کند، اما در شرایطی که رشد نرخ تورم نشان‌دهنده مشکلات مالی دولت است، مطمئنم دولت این کار را انجام نخواهد داد.

توقف رشد و نقدشوندگی مانع تأثیرگذاری بورس

الیاس کردی درباره پیش‌بینی شرایط بازار در هفته آینده خاطرنشان کرد: در هفته‌های اخیر شاخص‌های بازار سهام تا اندازه زیادی ریزشی بوده و به نظر می‌رسد که توانایی ادامه این روند ریزشی وجود ندارد، اما این احتمال وجود دارد که در بازاری که فاکتوری برای رشد و بالا رفتن شاخص‌ها وجود ندارد، شاهد در جا زدن شاخص‌ها باشیم.

وی با رد فرضیه تأثیرگذاری بورس در اقتصاد توضیح داد: بازار سرمایه همواره تاثیرپذیر از شرایط اقتصادی است زیرا یک بازار ثانویه به شمار می‌آید و تأثیری بر اقتصاد ندارد، از سوی دیگر این پرسش مطرح می‌شود که آیا دولت آنقدر پول در بازار سرمایه دارد که بتواند کسری بودجه خود را از این راه تأمین کند؟ در پاسخ باید گفت خیر.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: بازار سهام کشور ما آنقدر کوچک است که اتفاقی در آن نمی‌افتد و نقدشوندگی ندارد و اگر دولت بخواهد کسری بودجه خود را از این طریق تأمین کند، بورس از نفس می‌افتد.

وی با اشاره به عقب‌ماندگی بورس از رقابت با بازارهای موازی در جذب سرمایه گفت: در صورتی که مشکل چشم‌انداز بازار حل شود، می‌تواند به رشد ۵۰ درصدی برسد به ویژه آنکه در صورت رفع ریسک‌های سیتماتیک، بازارهای موازی نیز آسیب می‌پذیرند و قیمت‌ها در آنها کاهش پیدا نکند در غیر این صورت بورس هیچ جذابیتی برای ورود سرمایه و نقدینگی نخواهد داشت.

الیاس کردی تصریح کرد: صندوق‌های طلا نیز تاکنون روند رو به رشد و روانی داشته‌اند زیرا معاملات آنها نقدشونده است، در بازار سرمایه نیز اوراق درآمد ثابت بدون مشکل معامله می‌شوند اما مشکلات بازار سهام همچنان پابرجاست.

به گزارش ایمنا، کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر بورس دچار ریزش‌های پیاپی و بی‌اعتمادی گسترده شود، منابع مالی شرکت‌ها با بحران روبه‌رو شده و توان تأمین مالی تولید کاهش پیدا می‌کند و این موضوع به طور مستقیم بیکاری، کاهش رشد اقتصادی و عدم تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را به دنبال دارد در حالی که اعتماد به بورس، ضمن تأمین مالی سالم تولید، تأثیر مثبت بر کنترل تورم و کاهش نقدینگی سرگردان در سطح جامعه خواهد داشت.