خروج اتباع غیرمجاز چه بلایی سر بازار مسکن آورده؟
بازار مسکن پس از خروج اتباع غیرمجاز از کشور وارد مرحله جدیدی از رکود شد. داستان از اینجا شروع می‌شود که در دولت چهاردهم یکی از موضوعاتی که وزارت کشور به طور جدی به آن ورود کرده ساماندهی اتباع بیگانه...
بازار مسکن پس از خروج اتباع غیرمجاز از کشور وارد مرحله جدیدی از رکود شد. داستان از اینجا شروع می‌شود که در دولت چهاردهم یکی از موضوعاتی که وزارت کشور به طور جدی به آن ورود کرده ساماندهی اتباع بیگانه است. با توجه به اتفاقاتی که در کشور همسایه رخ داد، مهاجرت‌های بی‌رویه‌ای رخ داد و باعث شد نگرانی در میان مردم ایجاد شود، زیرا جمعیت قابل توجهی از مهاجران غیرمجاز در این استان حضور دارند. هرچند که موضوع دست داشتن برخی اتباع افغان در حملات اسرائیل به خاک کشورمان نیز به تشدید اخراج این اتباع از کشور منجر شد.
بازار مسکن وارد یکی از مبهم‌ترین دوره‌های خود شده است
به نقل از اقتصاد ۲۴ ، بررسی‌ها از فعالان بازار از کاهش ۱۵ تا ۲۵ درصدی قیمت مسکن در برخی مناطق تهران خبر می‌دهد که این کاهش در حالی رخ می‌دهد که معمولاً حتی در دوران رکود هم افت قیمت از این حد فراتر نمی‌رفت. افزایش شدید هزینه ساخت باعث شده قیمت‌ها مدت‌ها بالا بمانند، اما اکنون فشار رکود در حال شکستن مقاومت بازار است. بی‌اعتمادی به آینده اقتصادی و نوسانات سیاسی باعث شده بسیاری از خریداران ترجیح دهند سرمایه خود را نقد نگه دارند. در همین حال، خروج اتباع غیرمجاز به‌ویژه مهاجران افغان باعث خالی شدن بخشی از واحدهای اجاره‌ای شده است.
چرا بازار مسکن تحت تاثیر خروج اتباع غیر قانونی قرارگرفت؟
بر اساس ادعای نادر یاراحمدی مشاور وزیر کشور و رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور «ما بیش از چهار میلیون اتباع داریم و نزدیک به ۲ تا ۲.۵ میلیون نفر هم اتباع غیرمجاز هستند. برخی از این ۴ میلیون نفر قانونی و برخی دیگر شبه قانونی هستند. امروز بیشتر از ۲ میلیون نفر از اتباع هم سرشماری شدند و فقط اسمشان را در اختیار داریم، اما آن را قانونی تلقی نمی‌کنیم. امروز ۶ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر اتباع در کشور حضور دارند؛ اما به دلیل اینکه بسیاری از آنها قانونی نیستند، مشکلاتی برای ما ایجاد کرده‌اند.»
این جریان در بسیاری از بخش‌های اقتصادی کشور هم مثبت بوده و در بخش‌هایی نیز تبعات منفی بر جای گذاشته است. بازار اجاره مسکن به ویژه در شهر تهران که خود متقاضی زیادی دارد دستخوش تغییراتی است که با حضور اتباع خارجی غیر قانونی به مراتب سخت‌تر و تشدید شده است.
بازار مسکن در تهران شاید جوابگوی بخش بزرگی از مستاجران تهرانی باشد، اما برخی از محلات و مناطق مختلف در تهران محل مناسبی برای این گروه از اتباع شده است. برخی از مناطق شهر تهران به دلیل دسترسی آسان به مرکز شهر و همچنین بودن امکانات برای اتباع خارجی غیر قانونی مناسب است. ازدیاد جمعیت، خانه‌های حیاط دار کوچک، کوچه و پس کوچه‌های تو درتو در این بافت‌های شهری، محل مناسبی برای زندگی غیر قانونی است.
حالا با خروج این اتباع خارجی، بازار اجاره مسکن باز هم وارد رکود جدید شد. خروج افغانی‌ها از برخی از مناطق در شهر تهران وضعیت بازار را بهم ریخته و همین دلیلی بر ناترازی عرضه و تقاضا در اجاره مسکن شده است.
رکود در بازار مسکن
در همین رابطه هادی سرخوش کارشناس بازار مسکن به اقتصاد ۲۴ گفت: امروز و با خروج اتباع خارجی غیر مجاز از کشور وضعیت بازار اجاره مسکن به دوره جدید رکود رسیده است. افغان‌ها با تحویل خانه‌های اجاره‌ای به صاحبان و خروج از ایران، این بازار را بار دیگر دچار رکود کردند چراکه این گروه خانه‌ها را با قیمت‌های بالا رهن می‌کردند و سطح توقع را در بین صاحبان خانه افزایش داده بودند.
وی ادامه داد: بیشتر این اتباع با اجاره خانه‌های حیاط‌دار و اسکان چند خانوار در این خانه‌ها، با پرداخت رهن‌های قابل توجه، نظر بسیاری از مالکان خانه در محله‌های مختلف، به‌ویژه در مرکز شهر و حتی در نقاط حاشیه‌ای مناطق بالادست تهران را به خود جلب کرده بودند.
سرخوش با اشاره به اینکه حالا توقع صاحبان خانه از رهن خانه‌هایشان بالا رفته است، گفت: با خروج اتباع غیرقانونی از تهران وضعیت اجاره به یک بی‌ثباتی رسیده و علی‌رغم افزایش تعداد خانه‌های استیجاری، مستاجران برای تهیه مسکن مناسب آن هم در فصل جابجایی دچارمشکل شده‌اند.
این کارشناس بازار مسکن تصریح کرد: زمانی که در منطقه درکه تهران یک خانه ۱۰۰ متری بدون سند با رقمی حدود ۱ میلیارد تومان به افغان‌ها اجاره داده می‌شود، چطور یک شهروند قانونی می‌تواند همین خانه را کرایه کند؟ قطعا برای شهروندان اجاره چنین خانه‌هایی آن هم بدون سند و امکانات بسیار سنگین و سخت است، اما صاحبخانه‌ها به دلیل اینکه سال‌ها این ارقام را از اتباع غیر قانونی دریافت کرده دیگر راضی به دریافت مبالغ پایین‌تر از شهروندان خودمان نیستند.