حیوانات خانگی؛ جایگزین فرزند! چرا ایرانی‌ها به سمت آن‌ها جذب می‌شوند؟

روزنامه اعتماد نوشت: زمانی در این سرزمین، فرزند داشتن افتخار خانواده بود و نشانه بلوغ و استمرار نسل. اما امروز در سایه تغییرات سبک زندگی، تبلیغات سنگین رسانه‌ای و بحران ارزش‌های اجتماعی، فرزندآوری و فرزندپروری به حاشیه رانده شده و حیوانات خانگی به صدر نشسته‌اند. بی‌شک این دگرگونی تنها یک تغییر ذائقه نیست؛ زنگ خطری است برای آینده جمعیتی و اخلاقی ایران.

۱- فروپاشی مفهوم سنتی خانواده- زندگی فردگرایانه، مدل جدید زیست ایرانی شده است. ازدواج‌های دیرهنگام، مجرد ماندن‌های طولانی و ناتوانی یا بی‌رغبتی به داشتن فرزند، معنای سنتی «خانواده» را از درون تهی کرده. در این فضای پر از خودمحوری، فرزند داشتن دیگر یک آرزو یا افتخار نیست، بلکه باری سنگین بر دوش جوانان تلقی می‌شود.

۲- ترس از مسوولیت، ترس از محروم شدن از لذت- بسیاری از زوج‌های جوان امروز با این تصور بزرگ شده‌اند که بچه‌دار شدن یعنی خداحافظی با آزادی، لذت‌های دونفره، سفر، زیبایی اندام و خوشی‌های بی‌وقفه. آنها می‌ترسند فرزندآوری زندگی زناشویی‌شان را کدر و آنها را درگیر سختی‌های پایان‌ناپذیر کند. نتیجه؟ یا فرزندآوری را به تعویق می‌اندازند یا با یک فرزند قانع می‌شوند و اصطلاحا به «تک‌فرزندی» پناه می‌برند؛ بدون اینکه به عواقب اجتماعی و روانی این انتخاب فکر کنند.

۳- مسیر پرپیچ و خم فرزندخواندگی- برای آنهایی که دلشان به رحم می‌آید و می‌خواهند کودکی را از یتیمی نجات دهند، مسیر فرزندخواندگی در ایران پر از قوانین سختگیرانه و بروکراسی خسته‌کننده است. هزاران کودک در مراکز بهزیستی زندگی می‌کنند، اما روند سرپرستی چنان فرسایشی است که افراد عطایش را به لقایش می‌بخشند و در عوض ترجیح می‌دهند یک توله سگ یا گربه را با چند کلیک ساده به خانه بیاورند.

۴- رابطه بی‌دردسر، عشق بی‌تعهد- فرزند انسان مسوولیت می‌خواهد؛ سال‌ها مراقبت، آموزش، تربیت. اما حیوان خانگی فقط محبت می‌خواهد و غذا. نه مخالفت می‌کند..

 نه هزینه عاطفی سنگین دارد، نه آینده‌اش نگرانی‌های بزرگ می‌آورد. جامعه خسته امروز، عشق بی‌دردسر حیوان را به مسوولیت پرچالش فرزند ترجیح می‌دهد.
۵-  بمباران رسانه‌ای و تحریف ارزش‌ها- رسانه‌ها – چه داخلی چه ماهواره‌ای – سبکی از زندگی را تبلیغ می‌کنند که در آن حیوان خانگی بخشی از پرستیژ زندگی مدرن است، اما فرزند داشتن نشانه فقر فکری یا عقب‌ماندگی تصور می‌شود. این بمباران تبلیغاتی، ذهن نسل جوان را به ‌جایی رسانده که به جای آرزوی «مادر» یا «پدر» شدن، آرزوی صاحب شدن یک پت خوشگل و خوش لباس را در سر می‌پرورانند!
۶-  خطرات ناگفته همزیستی با حیوانات- این تبلیغات شیرین، اما نیمه تاریک ماجرا را پنهان کرده‌اند: بیماری‌های مشترک انسان و حیوان. از توکسوپلاسموز گرفته تا کیست هیداتیک، از قارچ‌های پوستی تا عفونت‌های روده‌ای و تنفسی، نگهداری بی‌ضابطه حیوانات می‌تواند تهدیدی جدی برای سلامت انسان، به ویژه کودکان و سالمندان، باشد. اما کجا کسی به این حقایق تلخ توجه می‌کند؟
۷- از تعهد به لذت، از آینده به حال- فرزندپروری سرمایه‌گذاری برای آینده بود؛ در فرزندت آینده خودت را می‌دیدی. اما امروز نسل جدید، از آینده می‌ترسد و به جای برنامه‌ریزی برای فردا، در لحظه زندگی می‌کند. مهم این است که «حالا» راحت باشد، «الان» خوش بگذراند و مسوولیتی به گردنش نباشد. در این مسیر، فرزند داشتن بی‌معنا می‌شود و حیوانات خانگی، این‌بار کج و معوج احساسات انسانی، جای فرزندان واقعی را می‌گیرند.

نتیجه‌گیری:  فرزندپروری در ایران به ورطه بی‌ارزشی افتاده است؛ قربانی موجی از فردگرایی، رسانه‌زدگی، ترس از مسوولیت و ناآگاهی شده‌ایم. آینده این سرزمین، نه با سگ‌های نژاددار و گربه‌های خوش‌رنگ، بلکه با فرزندانی که پرورش می‌یابند یا فرزندانی که هرگز به دنیا نمی‌آیند، ساخته می‌شود. زمان آن رسیده که ارزش‌های خود را بازبینی کنیم؛ پیش از آنکه دیر شود.