جنگ روانی کویت، تیم ملی کشورمان را زمین‌گیر کرد!

به گزارش اطلاعات آنلاین، هفتمین دوره جام ملت‌های آسیا از ۲۴ شهریور تا ۸ مهر ۱۳۵۹ در کویت برگزار شد. تیم ملی فوتبال ایران برای دفاع از عنوان قهرمانی در این مسابقات حاضر بود که ۳۱ شهریور جنگ تحمیلی آغاز شد. این گزارش روایتی از آن حضور تاریخی است. یکی از بهترین و آماده ترین تیم های ملی تاریخ فوتبال ایران، برای دفاع از عنوان قهرمانی خود به کویت رفته بود، اما گرفتار جنگ نظامی با عراق، جنگ روانی با کویت، و فروپاشی روانی بازیکنان شد و در نهایت، با وجود عملکرد درخشان در شرایط سخت، دستش از جام کوتاه ماند.

اعزام بحث انگیز

ایران با وجود صعود به المپیک مسکو، به خاطر اشغال افغانستان توسط شوروی این بازی‌ها را تحریم کرد. با این حال، چنین تصمیمی برای جام ملت های آسیا گرفته نشد. ایران قهرمان سه دوره متوالی این بازی ها بود و عملا امکان نداشت که در این بازی ها حاضر نشود. اما تدارک تیمی که در اختیار حسن حبیبی و همایون شاهرخی بود، چندان خوب نبود و تمرین ها در هتل استقلال و تپه های داودیه برگزار می شد. ایران، به عنوان مدافع عنوان قرمانی، اولین تیمی بود که در مسابقات افتتاحیه در رژه شرکت کرد و سرود جدید جمهوری اسلامی هم نواخته شد. با این وجود، به خاطر ناآمادگی، تیم ملی شروع درخشانی نداشت. آنها برابر سوریه، که آن زمان یکی از تیم های خوب غرب آسیا بود مساوی کردند، و در حالی برابر چین به میدان رفتند و ۲-۲ مساوی کردند که خبر از تهاجم گسترده عراق به ایران نداشتند. بعد از بازی و وقتی که بازیکنان به هتل برگشتند، محمد پنجعلی به آنها اطلاع داد که عراق به ایران حمله کرده است.

بازی روانی کویت با تیم ملی ایران

خبر جنگ، ضربه هولناکی به بازیکنان ایران زد. آنها به سختی می توانستند با خانواده هایشان تماس بگیرند، به خصوص بازیکنان اهل خوزستان مثل کریم بوستانی، عبدالرضا برزگری و عزیز دسترس که جنوبی و اهل خوزستان بودند. اما با این وجود، ایران در دو بازی بعدی به مرز آمادگی رسید و هفت بر صفر بنگلادش و سه بر دو کره شمالی را در هم کوبید. ایران با این نتایج، به نیمه نهایی صعود کرد، تا برابر رقیب سرسخت آن سالهای خود، یعنی کویت به میدان برود.

کویت که دوره قبل در تهران مغلوب تیم ملی ایران شده و جام را از دست داده بود، برای این بازی برنامه های خاص خودش را داشت. تلویزیون کویت، به صورت عجیبی اخبار جنگ ایران را پوشش میداد و اخبار پیروزی های عراق را بزرگ نمایی می کرد. ایران در حالی خود را برای با کویت آماده می کرد که خبر سقوط شهرهایی مثل سوسنگرد و خرمشهر و شلمچه و اندیمشک با آب و تاب از تلویزیون کویت پخش می شد. جو امنیتی شدیدی اطراف هتل ایران شکل گرفته بود و عراقی های زیادی هم برای تشویق کویت به این کشور آمده بودند. در هتل، به جای اخبار خود کویت، اخبار بخش فارسی شبکه عراق پخش می شد تا روحیه بازیکنان بیشتر خراب شود. شرایط چنان بود که واقعا روی روحیه بازیکنان ایران تاثیرگذاشته بود. سخت بودن برقراری ارتباط با ایران هم کار را برای بازیکنان سخت تر کرده بود. اوضاع چنان وخیم بود که حتی فکر بازگشت به ایران هم مطرح بود. حسن حبیبی، بعدها در این باره گفت: « پس از اینکه به رده بندی رسیدیم تصمیم داشتیم بازیها را ترک کنیم چرا که بازیکنان روحیه نداشتند و البته شرایط کلا علیه بازیکنان تیم ملی بود. از زمین و آسمان اعراب می خواستند که به ما ضربه بزنند و این قابل تحمل نبود. تا اینکه مرحوم سید احمد خمینی با اردوی تیم ملی تماس گرفت و گفت باید در کویت بمانیم چرا که نماینده فوتبال ایران هستیم و باید هر طور هست تا پایان رقابتها در کویت بمانیم.». بهتاش فریبا ستاره آن تیم هم در خاطرات خود گفته است که پخش اخبار بخش فارسی عراق در هتل و انتشار دروغ های آنان درباره پذیرش شکست از سوی ایران، روحیه بازیکنان را حسابی ویران کرده بود. با همه اینها، بازیکنان هم دل و قسم شده بودند که تمام توان خود را به نمایش بگذارند و در دو بازی قبل از آن ثابت کرده بودند که چقدر پای عهد خودشان هستند. اما پیش از بازی با کویت، خبری دردناک، این بار ضربه ای کاری به روح و روان تیم ملی زد.

شهادت برادر ستاره تیم ملی، اردو را به هم ریخت

حسن روشن، ستاره تیم ملی که در آن دوران یکی از بهترین گلزنان ایران هم بود، شب قبل از بازی با کویت، با خانواده اش در ایران تماس می گیرد. خاله اش به او می گوید که برادر سربازش تیر خورده اما همچنان سالم است. ضربه کاری را اما تلویزیون کویت می زند، که در یک اقدام غیرمنتظره، شب قبل از بازی، اعلام میکند برادر حسن روشن، که تنها ۲۰ سال داشته، در مرز مهران شهید شده است. بلافاصله حسن روشن با خانواده اش تماس می گیرد و این بار خبر تایید می شود. او بعدها در مصاحبه هایش در این باره گفته است: « با این خبر روحیه تیم کاملا از هم پاشید. تا جایی که قصد ادامه مسابقات را نداشتیم اما چنین اجازه ای هرگز به تیم داده نمی شد. به هر حال من مقابل کویت بازی کردم و به علت شرایط روحی نامناسبی که داشتم نتوانستم تا دقیقه ۶۰ بیشتر ادامه دهم و از زمین خارج شدم. بازی را هم در نهایت واگذار کردیم. بعد از بازی من سریعا با هواپیما تا دوبی رفتم و از آنجا با لنج خودم را به بندر لنگه رساندم و وقتی که به تهران رسیدم، متاسفانه دیگر دیر شده بود و دو روز از دفن برادرم هم گذشته بود.»

تیم ملی، با پایین ترین روحیه ممکن برابر کویت به میدان رفت و ۲ بر یک شکست خورد تا راه برای اولین قهرمانی کویت باز شود. کویتی ها در سالهای قبل از آن، بارها در راه رسیدن به عنوان قهرمانی آسیا در رده های سنی مختلف مغلوب ایران شده بودند و جام جهانی ۱۹۷۸ را هم به خاطر درخشش ایران از دست داده بودند اما سرانجام به لطف جنگ تحمیلی و جنگ روانی سنگین، ایران را شکست دادند. تیم ملی که در سه دوره قبل از این جام در فینال برنده شده بود، در رده بندی کره شمالی را ۳ بر صفر شکست داد و به مقام سومی این جام رسید.

فوتبال دوستان قدیمی تر، که پیگیر بازی های تیم ملی هستند، معتقدند این تیم شایسته قهرمانی بود و اگر بازی های در شرایط عادی برگزار می‌شد، نوار قهرمانی های ایران به راحتی حفظ می‌شد و ایران را به رکورد چهار قهرمانی متوالی می رساند.