تیر ماشه، به سنگ خورد
به گزارش اطلاعات نیوز، وقتی «اسنپ بک» شلیک می‌شود، صدا بیشتر شبیه نمایشی شلوغ یا به اصطلاح مشقی است تا یک شمشیرِ برّنده. اروپاییان و حامیانشان اعلام می‌کنند که تحریم‌ها بازگردانده شده‌اند؛ اما واقعیت...
به گزارش اطلاعات نیوز، وقتی «اسنپ بک» شلیک می‌شود، صدا بیشتر شبیه نمایشی شلوغ یا به اصطلاح مشقی است تا یک شمشیرِ برّنده. اروپاییان و حامیانشان اعلام می‌کنند که تحریم‌ها بازگردانده شده‌اند؛ اما واقعیت آن‌قدر ساده و قابل‌پیش‌بینی است که این نمایش تنها یک پیغام سیاسی می‌فرستد: «ما هنوز می‌توانیم دکمه‌ها را فشار دهیم و پیام بفرستیم.» بازگشت قطعنامه‌ها، به خودی خود، پایان کارِ ایران نیست بلکه اغلب آغازِ چالش حقوقی، دیپلماتیک و مهم‌تر از همه تبلیغاتی برای طرفی است که امید دارد با سر و صدا، فضای داخلی را متلاطم کند.
این نکته کلیدی را نباید از یاد برد، تحریم‌های ثانویه و یک‌جانبه آمریکا که طی چهار دهه تحمیل شده‌اند، ساختار اقتصادی و کانال‌های تعامل ایران با جهان را تا حد زیادی شکل داده‌اند. بنابراین بازگرداندن تحریم‌ها از طریق ماشه، بیشتر تکرار همان بازیِ قبلی است تا یک ضربه جدید و کُشنده. پیام صریح است: اگر تحریم بود و هست، پس یک «بازگشتِ صوری» چه ضربه تازه‌ای می‌تواند وارد کند؟
ماشه؛ نماد ضعفِ طرف مقابل
طنز ماجرا در اینجاست که ماشه، بیش از آن‌که نشانۀ قدرتِ کسانی باشد که آن را چکیده‌اند، نماد استیصال و فقدانِ ایده‌های تازه است. وقتی بازیگران بزرگِ بین‌المللی به جای دیپلماسی خلاق، به سازوکارهای نصفه و نیمه‌ای متوسل می‌شوند که پیش‌تر نتایج عملی محدودی داشته، یعنی راه‌های معقول برای حل بحران‌ها بسته است و آن‌ها تنها به «حرکت نمایشی» روی آورده‌اند. این نمایش، در نهایت، هزینه‌اش را خودِ اعلام‌کنندگان می‌پردازند: تضعیف نقش دیپلماتیک، فرسایش اعتبار حقوقی و باز شدن راهِ پاسخ‌های متقابل.
مقابله با «مکانیسم ماشه» با قوی‌شدن، مدیریت منابع و تأمین معیشت مردم ممکن است
احمد بخشایش عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفت و گو با خبرنگار ایمنا در پی اعلام سخنگوی سازمان ملل مبنی بر فعال شدن دوباره قطعنامه‌های تعلیق‌شده علیه ایران اظهار کرد: این موضوع چندان مهم نیست؛ چرا که این اقدام بیشتر تحت فشار آمریکا به اروپا انجام شده است. با این حال، سناریوهای مختلفی برای واکنش ایران وجود دارد که دیروز نیز در جلسه علنی مجلس مورد بررسی قرار گرفت.
وی افزود: به‌نظر می‌رسد غربی‌ها قصد دارند در یک بازه شش‌ماهه فشارهایی ایجاد کنند. این فشارها نه مستقیماً بر موازنه نفتی و اقتصادی کشور، بلکه بیشتر بر مباحث هسته‌ای متمرکز خواهد بود. مثلاً اگر تجهیزات دوگانه‌ای که کاربرد هسته‌ای دارند وارد ایران شود، آن‌ها به بهانه بازرسی ورود خواهند کرد. در چنین شرایطی، ایران اقدام متناظر انجام خواهد داد؛ برای مثال کشتی‌های آن‌ها را در خلیج فارس بازرسی می‌کنیم.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس تصریح کرد: اولین اقدام ایران کاهش سطح همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد بود. شاید همکاری ادامه یابد اما در سطحی پایین‌تر. ما عضو ان‌پی‌تی هستیم و باید تعهدات خود را رعایت کنیم، اما وقتی طرف مقابل خلاف توافق عمل کند ضرورتی ندارد همکاری در همان سطح پیشین ادامه داشته باشد. در همین زمینه، کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز وظایف خود را پیگیری خواهد کرد.
بخشایش با اشاره به ابعاد اقتصادی موضوع تصریح کرد: هدف اصلی غربی‌ها از فعال‌سازی مکانیزم ماشه، ایجاد فشار اقتصادی و ملتهب کردن بازار طلا و ارز است. دولت باید با سیاست‌گذاری درست مانع اثرگذاری این فشارها شود. بهترین راهکار، توزیع کالابرگ برای اقشار ضعیف و تأمین چند کالای اساسی است تا طبقات کم‌درآمد تحت فشار قرار نگیرند.
وی با اشاره به ظرفیت‌های هسته‌ای کشور گفت: ایران مسیر غنی‌سازی را ادامه خواهد داد. اکنون حدود ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده با غنای ۶۰ درصد در اختیار داریم و بازسازی چرخه سوخت نیز ادامه دارد. در عین حال همکاری ما با آژانس کاهش می‌یابد. این روند باعث می‌شود طرف‌های غربی از اقدام خود پشیمان شوند. البته اگر بخواهیم سخت‌گیرانه‌تر برخورد کنیم، گزینه خروج از ان‌پی‌تی هم وجود دارد؛ اما جمهوری اسلامی تمایلی به حرکت به سمت سلاح هسته‌ای ندارد و بیشتر بر توسعه توان موشکی و دفاعی تمرکز می‌کند.
بخشایش ادامه داد: در کنار این اقدامات، تقویت قدرت دفاعی کشور و رسیدگی به معیشت مردم اهمیت بیشتری دارد. باید در حوزه مسکن و درمان نیز برنامه‌های جدی داشته باشیم. برای نمونه، اختصاص زمین در هر شهر به خانواده‌ها می‌تواند راهی برای خانه‌دار شدن مردم باشد. دولت نباید خود به‌طور مستقیم سازنده باشد، بلکه باید تسهیل‌گر باشد و در این مسیر مردم را حمایت کند.
وی در خصوص رویکرد متقابل ایران گفت: اگر غربی‌ها کشتی‌های ما را بازرسی کنند، ما هم کشتی‌های آن‌ها را بازرسی خواهیم کرد. این اقدام متناظر نشان خواهد داد که ایران اجازه تحمیل اراده دیگران را نمی‌دهد. آن‌ها تصور دارند که با فشار شش‌ماهه می‌توانند جامعه ما را تضعیف کنند و فاصله‌ای میان مردم و حکومت ایجاد کنند؛ اما ما در مقابل می‌ایستیم و اجازه چنین سناریویی را نخواهیم داد.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس با اشاره به مدیریت بازار ارز و طلا تصریح کرد: ممکن است در کوتاه‌مدت قیمت دلار و طلا افزایش یابد، اما اگر بانک مرکزی و دولت سیاست‌های درستی اتخاذ کنند، این افزایش‌ها کنترل خواهد شد؛ چراکه زندگی روزمره مردم مانند آب، برق، گاز و سوخت بر اساس نرخ دلار آزاد تنظیم نمی‌شود.
وی در پایان گفت: اگر قوای سه‌گانه وظایف خود را به‌درستی انجام دهند و مدیریت داخلی بر پایه توان ملی شکل بگیرد، ایران می‌تواند شش ماه دشوار پیش‌رو را پشت سر بگذارد. پس از آن، غربی‌ها ناگزیر خواهند شد از مواضع خود عقب‌نشینی کنند. بنابراین راه مقابله با مکانیزم ماشه، قوی شدن کشور، مدیریت منابع و توجه به معیشت مردم است.
ماشه کشیده شد، اما خشاب خالی است
پایانِ قصه این نیست که «تحریم‌ها بازگشته‌اند، پس نَه ما می‌توانیم کاری بکنیم و نَه جامعه تاب بیاورد.» پایانِ واقعی جایی است که ملت، دولت و نهادهای تصمیم‌گیر، این نمایش را به فرصتی برای نشان دادنِ تاب‌آوری و خلاقیت مدیریتی بدل می‌کنند. ماشه کشیده شده؛ اما اگر تدبیر و مدیریت داخلی به‌جا باشد، این ماشه بیش از یک سر و صدا نبود — نمایشی آشفته که تاریخ مصرفش کوتاه است.
در میدان واقعیِ زندگی مردم، آنچه اثرگذار است نه اعلامیه‌ها و تهییج‌های خارجی، که تصمیم‌های شجاعانه و تدبیرهای روزمره برای تأمین معیشت، تقویت تولید داخلی و حفظ آرامش اقتصادی است. پس بگذار ماشه‌ها را بکِشند؛ ما ساز و کارها را داریم: کنترلِ بازار، چترهای حمایتی برای نیازمندان، و اراده‌ای که به جای وحشت، برنامه می‌چیند. نتیجه؟ وقتی نمایش‌گران از صحنه بروند، آنچه می‌ماند ایرانِ قدرتمندِ مدیریت‌شده خواهد بود و ماشه، صرفاً عنوان یک یادگاری بی‌اثر.