توضیح درباره پرونده «فلک‌الافلاک» و حضور ۳ باستان‌شناس چینی در ماسوله
به گزارش مشرق و به نقل از اطلاعات نیوز، علی دارابی، معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در نشست خبری که همراه با وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سه‌شنبه ۱۳ خردادماه...
به گزارش مشرق و به نقل از اطلاعات نیوز، علی دارابی، معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در نشست خبری که همراه با وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سه‌شنبه ۱۳ خردادماه برگزار شد، در پاسخ به پرسشی درباره نظر ایکوموس به عنوان بازوی مشورتی یونسکو درباره پرونده «دره خرم‌آباد» که فقط در مورد ثبت غارهای پیش از تاریخ، نظر مثبت داده است، توضیح داد: هرچند در گزارش ایکوموس توصیه به ثبت با محوریت غارها و تعویق بررسی برخی اجزا از جمله قلعه فلک‌الافلاک آمده، اما این نظرات نهایی نیست و تا زمان برگزاری نشست رسمی کمیته در تابستان ۲۰۲۵ فرصت داریم تا با استفاده از همه ظرفیت‌های علمی، حقوقی و دیپلماتیک از جامعیت این پرونده دفاع کنیم.
قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ادامه داد: ما درخواست دادیم قلعه فلک‌الافلاک، غارهای پیش از تاریخ و دره خرم آباد برای ثبت جهانی در پرونده همچنان باشد. ایکوموس بررسی کرد که این سه پرونده در قالب یک پرونده پیشنهاد شده، یک بخش را تأیید کرد و مدارک را کافی نداشت. حالا قرار است هیأت کارشناسی برای گفت‌وگو (به یونسکو) برود. در پرونده ماسوله هم که دو سال قبل پیشنهاد شد، گفتند که مستندات درباره استخراج آهن فقط متعلق به دانشمندان داخل ایران است و پرونده «دیفر» شده بود. الان دانشمندان چینی مشارکت دارند و سال آینده ماسوله با حفظ سهمیه، ثبت می‌شود. ما تا آخرین لحظه که پرونده چکش بخورد، آن را رها نمی‌کنیم. درباره پرونده هگمتانه هم بحث داشتند و ما با گفت‌و گو مسأله آن را حل کردیم.
دارابی، درباره تعرض به محوطه‌های ثبت جهانی یا در نوبت ثبت همچون اورامانات نیز توضیح داد: ما بیش از دو دهه، به دلایل مختلف و در سال‌های آغازین انقلاب، جنگ و شرایط حاکم در میراث فرهنگی، پرونده‌هایی را ثبت نکردیم و عقب‌ماندگی تاریخی داریم اما در سال‌های اخیر اقدامات خوبی انجام شد. اکنون رتبه چهارم جهانی را در میراث ناملموس داریم و جزو ۱۰ کشور دنیا در ثبت جهانی میراث ملموس هستیم. امسال ثبت جهانی غارهای پیش از تاریخ و دره خرم آباد و فَلَک‌الافلاک را داریم و به عنوان ۲۹امین پرونده ایران ثبت خواهد شد. در میراث ناملموس نیز پرونده «آینه‌کاری» را در آذرماه خواهیم داشت. برنامه ۵ ساله استان‌ها نیز تدوین شده و اولویت‌های ثبت جهانی مشخص است. باید پرونده‌ها را براساس اولویت که با معیارهای یونسکو مطابقت دارد، پیگیری کنیم. الان به سرعت پرونده دیوار گرگان، قلعه الموت، محور ساسانی، محور زندیه، آسبادها و بازار تاریخی اراک را در دستور داریم.
معاون میراث فرهنگی درباره ساخت‌وساز در عرصه و حریم محوطه‌های جهانی و واکنش و اقدام وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در این‌باره، گفت: جلسات فراوانی را با وزارت کشور که متولی شهرداری و دهیاری‌هاست و وزارت راه و شهرسازی داشته‌ایم. تلاش می‌کنیم پروتکلی برای این موضوع تعریف کنیم. گاهی دخالت‌هایی صورت می‌گیرد که ضرورت دارد سواد میراثی مقامات محلی ارتقا یابد. در حوزه محوطه‌ها و پایگاه‌ها، پروتکل حفاظتی وجود دارد و مراقبت لازم را بر آن اساس انجام می‌دهیم.
دارابی در ادامه از مشارکت برای تهیه پرونده ثبت‌جهانی کوچ عشایر با تمرکز بر نقش زنان در پایداری فرهنگی و زیست‌محیطی خبر داد و افزود: با مشارکت چند وزارتخانه و همکاری استانداری‌ها، نشستی ملی برای بررسی ابعاد توسعه‌ای و تمدنی این پدیده اصیل برگزار خواهد شد. کوچ از شرق برآمده است اما کشورهای غربی در ثبت این میراث پیش‌روی کرده‌اند. ما تأکید داریم که این میراث باید با روایت بومی و نگاه تمدنی ایران‌اسلامی در یونسکو ثبت شود.
او درباره برگزاری رالی‌ها در محوطه و حریم آثار ملی و جهانی، توضیح داد: در ماجرای ورود خودروها به یکی از بناهای تاریخی اصفهان، استانداری اعلام کرد که این اقدام بدون هماهنگی با اداره کل میراث فرهنگی انجام شده است. مکاتبات رسمی انجام شده و ورود هرگونه خودرو به محوطه‌های تاریخی به‌طور کامل ممنوع شده است.
معاون میراث فرهنگی افزود: برگزاری رویدادهایی مانند کنسرت در فضاهای تاریخی تنها در صورت رعایت دقیق ضوابط حفاظتی و استانداردهای یونسکو مجاز خواهد بود. در خصوص رالی موتورسواران در حریم کاخ چهلستون نیز دستور رسمی برای جلوگیری از تکرار چنین رخدادهایی صادر شده است. شأن اماکن تاریخی، جزئی از حافظه ملی ماست و هیچ تعرضی به آن پذیرفته نیست.
در ادامه لیلا خسروی، مدیرکل موزه‌ها در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در پاسخ به پرسشی درباره مدیریت استانیِ موزه‌های مهم فرش، آبگینه، رضا عباسی، تاکید کرد که مطالبه ما هم مدیریت ملی این موزه‌هاست، حتی در اعتبارات به آنها کمک می‌کنیم اما محدودیت‌های داریم.
او درباره سمپاشی موزه فرش نیز گفت: این اقدام با دستور آقای دارابی انجام شد. هرچند در بازدیدی که پیش از آن از موزه فرش داشتم، در جریان روند حفاظت از فرش‌ها قرار گرفته بودیم. موزه‌های تهران و فرش را سمپاشی کردند و به تمام موزه‌های کشور بخشنامه شد که سالانه سمپاشی شود.
ابراهیم زارعی، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی نیز در این نشست از انجام ۱۱ کاوش باستان‌شناسی در حال حاضر خبر داد و به حضور سه باستان‌شناس چینی در منطقه ماسوله در جریان کاوش‌های تکمیلی پرونده ثبت جهانی آن اشاره کرد و افزود: ما در منطقه ماسوله کهن، کشفیات آهن داشتیم و برای اثبات این ادعا سه باستان‌شناس چینی که روی این موضوع کار کرده‌اند، اکنون در منطقه حضور دارند. امیدواریم روند حضور باستان‌شناس‌های خارجی در کشور ادامه یابد.
علی‌اصغر شالبافیان، رئیس مرکز سرمایه‌گذاری و امور اقتصادی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز از اجرای بسته‌ای جامع از سیاست‌ها و مشوق‌های نوین برای جذب و تسهیل سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری خبر داد که شامل معافیت‌های مالیاتی برای ساخت هتل در کلان‌شهرها، صدور سند تفکیکی برای تأمین مالی پروژه‌ها و حذف هزینه‌های سنگین تغییر کاربری می‌شود.
او درباره معافیت‌های مالیاتی توضیح داد: یکی از اقدامات مؤثر، معافیت ۸۰ درصدی عوارض ساخت هتل در کلان‌شهرها است که به‌ویژه در تهران، سرمایه‌گذاران پیش‌تر با پرداخت عوارض سنگین مواجه بودند. مابقی ۲۰ درصد نیز با تأخیر هفت ساله پس از بهره‌برداری دریافت خواهد شد.
رئیس مرکز سرمایه‌گذاری و امور اقتصادی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همچنین از حذف هزینه‌های تغییر کاربری اراضی برای پروژه‌های گردشگری خبر داد و اظهار کرد: پیش از این، سرمایه‌گذاران ناچار بودند تا ۸۰ درصد ارزش زمین را به‌عنوان عوارض پرداخت کنند؛ اما اکنون با تصویب دولت، این هزینه‌ها حذف شده‌اند که در برخی پروژه‌ها بالغ بر ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد تومان صرف تسریع پیشرفت پروژه‌ها خواهد شد.
شالبافیان با اشاره به دریافت ۱۵۰ مجوز بی‌نام سرمایه‌گذاری، اظهار کرد: این مجوزها با هماهنگی دستگاه‌های مرتبط صادر شده و در اختیار سرمایه‌گذاران واجد شرایط قرار می‌گیرد تا فرآیند اجرای پروژه‌ها تسهیل شود.