انقلاب در جراحی قلب؛ تعویض دریچه بدون باز شدن قفسه سینه با ربات!

جراحان کلینیک کلیولند برای نخستین بار در جهان موفق شدند دریچه آئورت قلب را با کمک ربات و از طریق یک برش کوچک در ناحیه گردن جایگزین کنند، بدون اینکه نیازی به باز کردن قفسه سینه باشد.

 در یک دستاورد بی‌سابقه، پزشکان توانستند با استفاده از فناوری رباتیک، یک دریچه قلب را از طریق برشی کوچک در گردن جایگزین کنند، بدون اینکه قفسه سینه را باز کنند.

این روش نوآورانه توسط دکتر «ماریجان کوپریواناک»، جراح قلب و قفسه سینه در کلینیک کلیولند، انجام شد و نخستین مورد استفاده بالینی از دسترسی رباتیک ترانس‌سرویکال (از طریق گردن) برای تعویض دریچه آئورت به شمار می‌رود.

چهار بیمار اوایل امسال این جراحی را انجام دادند و تنها طی چند روز پس از عمل از بیمارستان مرخص شدند. یکی از بیماران تنها یک هفته بعد از جراحی به تمرین در باشگاه بازگشت.

بدون شکاف سینه، بدون درد طولانی

دکتر کوپریواناک می‌گوید: ما امیدواریم این روش بتواند نقطه عطفی باشد برای بهره‌بردن از مزایای جراحی تعویض دریچه آئورت، بدون دوره نقاهت طولانی و دردناک که در روش‌های رایج دیده می‌شود.

در جراحی‌های سنتی تعویض دریچه آئورت (AVR)، معمولا لازم است که قفسه سینه از طریق استرنوتومی (شکاف کامل استخوان جناغ) باز شود، که باعث افزایش درد و طول دوره بهبودی می‌شود. روش‌های کمتر تهاجمی مانند مینی‌استرنوتومی یا توراکوتومی قدامی راست باعث کاهش آسیب بافتی شده‌اند، اما روش جدید با حذف کامل هرگونه شکاف سینه‌ای، قدم را فراتر می‌گذارد.

تعویض دریچه قلب بدون باز کردن قفسه سینه برای اولین بار در جهان

در این روش، از یک سیستم رباتیک استفاده می‌شود که از طریق برشی کوچک در امتداد چین طبیعی گردن وارد بدن می‌شود. این روش از جراحی رباتیک تیمکتومی (برداشتن غده تیموس) الهام گرفته شده است. بازوهای رباتیک، دقت، دید و کنترل بیشتری در ناحیه تنگ اطراف دریچه آئورت فراهم می‌کنند. از طریق چهار برش کوچک، جراحان می‌توانند دریچه معیوب را خارج کرده و دریچه مصنوعی جدید را جایگزین کنند.

دوره بهبودی بسیار سریع بوده است. هر چهار بیمار سطح درد کمی گزارش کرده‌اند که عمدتا با استامینوفن و ایبوپروفن کنترل شده است. یکی از بیماران سه هفته پس از عمل به کار کشاورزی بازگشت و دیگری تنها یک هفته بعد شروع به دویدن کرد.

جراحی سریع، جسورانه و کمتر تهاجمی

پایه این روش بر تجربه پیشین دکتر کوپریواناک در جراحی تیمکتومی ترانس‌سرویکال است، که از طریق گردن به حفره قفسه سینه دسترسی دارد. او برای توسعه این روش، ابتدا در مرکز تحقیقات لرنر کلینیک کلیولند آن را روی حدود ۲۰ جسد آزمایش کرد.

در چهار بیمار اول، میانگین زمان بستن شریان آئورت حدود ۱۴۰ دقیقه بود. سن بیماران بین ۶۰ تا ۷۴ سال بود. بیشتر بیماران در عرض سه تا چهار روز مرخص شدند. تنها یک بیمار نیاز به ضربان‌ساز پیدا کرد و روز ششم ترخیص شد.

دکتر کوپریواناک گفت: با کسب تجربه بیشتر، در حال اصلاح تکنیک‌ها هستیم. اکنون که ایمنی این جراحی اثبات شده، کاهش زمان بستن آئورت هدف اصلی ماست. هدف بعدی تیم، کاهش این زمان به ۹۰ دقیقه و در آینده حتی به ۶۰ دقیقه است. برای رسیدن به این هدف، ابزارهای جدید و بخیه‌های خاص‌تری طراحی می‌شوند تا بهتر با فضای تنگ آناتومی گردن تطابق داشته باشند.

تیم جراحی امیدوار است در آینده برخی بیماران حتی در روز دوم پس از عمل از بیمارستان مرخص شوند که گامی مهم برای شتاب‌دهی به بهبود پس جراحی است. در حال حاضر، این روش فقط در کلینیک کلیولند انجام می‌شود. اما دانشمندان امیدوار هستند در آینده آن را به مراکز تخصصی دیگر نیز گسترش دهند.