آیا صندوق‌های طلای بورسی، می‌توانند جایگزینی برای طلای فیزیکی باشند؟
به گزارش اطلاعات نیوز، در سال‌های اخیر، با توجه به نوسانات ارزش پول ملی و افزایش تورم، سرمایه‌گذاری در دارایی‌های کم‌ریسک و پایدار همچون طلا به عنوان یکی از راهکارهای اصلی برای حفاظت از سرمایه مطرح...
به گزارش اطلاعات نیوز، در سال‌های اخیر، با توجه به نوسانات ارزش پول ملی و افزایش تورم، سرمایه‌گذاری در دارایی‌های کم‌ریسک و پایدار همچون طلا به عنوان یکی از راهکارهای اصلی برای حفاظت از سرمایه مطرح شده است. در این میان، صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلای بورسی (ETF) به‌عنوان یکی از ابزارهای مدرن سرمایه‌گذاری، جایگاه ویژه‌ای در بازارهای مالی ایران یافته‌اند. این صندوق‌ها امکان سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در طلا را فراهم کرده و با مزایایی مانند کاهش هزینه‌های معامله، دسترسی آسان و شفافیت بالا، جذب‌کننده سرمایه‌گذاران کوچک و بزرگ شده‌اند.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلای بورسی (ETF) ابزارهای مالی هستند که اجازه می‌دهند سرمایه‌گذاران به‌صورت غیرمستقیم در طلا سرمایه‌گذاری کنند. این صندوق‌ها در بورس ایران معامله می‌شوند و دارایی‌های آنها بیشتر شامل گواهی‌های سکه طلا، شمش‌های با عیار بالا و اوراق بهادار مرتبط با طلا است. برخلاف خرید فیزیکی طلا که با چالش‌هایی مانند نگهداری ایمن و هزینه‌های بالای معامله همراه است، صندوق‌های طلا این موانع را با استفاده از زیرساخت‌های دیجیتالی و سیستم‌های نظارتی کاهش داده‌اند . به گفته کارشناسان، این صندوق‌ها به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران با تحمل ریسک متوسط مناسب هستند، زیرا نوسانات بازار را تعدیل کرده و از ارزش سرمایه محافظت می‌کنند.
مزیت‌های صندوق‌های طلای بورسی در ایران
۱- سهولت خرید و فروش بدون نیاز به نگهداری فیزیکی طلا: یکی از برجسته‌ترین مزایای صندوق‌های طلای بورسی، سهولت در خرید و فروش است. برخلاف طلای فیزیکی که نگهداری و حفظ امنیت آن ممکن است دردسرساز باشد، صندوق‌های طلا از طریق سامانه‌های آنلاین قابل معامله هستند و نیازی به داشتن فضای مخصوص برای نگهداری ندارند. بر اساس گزارش اتاق بازرگانی تهران، این صندوق‌ها به‌صورت ETF (صندوق قابل معامله در بورس) عمل کرده و افراد می‌توانند آنها را مانند سهام در بورس خرید و فروش کنند. این ویژگی به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران کوچک و متوسط بسیار جذاب است.
۲- کاهش هزینه‌های معامله و معافیت مالیاتی: صندوق‌های طلا هزینه‌های معامله را در مقایسه با خرید فیزیکی طلا به طور چشمگیری کاهش داده‌اند. خرید طلای فیزیکی با کارمزدهای متعدد و مالیات بر ارزش افزوده همراه است، در حالی که صندوق‌های طلا معاف از مالیات بوده و کارمزد بسیار پایینی دارند. این ویژگی باعث شده است که سرمایه‌گذاران بتوانند با صرفه‌جویی در هزینه‌های جانبی، بهره‌وری سرمایه خود را افزایش دهند.
۳- نقدینگی بالا و انعطاف‌پذیری در معامله: صندوق‌های طلای بورسی دارای نقدینگی بالایی هستند، زیرا در بورس ایران معامله می‌شوند. این امر به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا در هر زمان مناسب، واحدهای صندوق را به راحتی خرید یا فروش کنند. بر اساس گزارش کلینیک اقتصاد، این انعطاف‌پذیری در مقایسه با طلای فیزیکی که نیاز به مراجعه به آب‌سنگ‌ها یا مغازه‌های تخصصی دارد، بسیار مطلوب‌تر است. همچنین، قابلیت معامله آنها در بورس ایران از طریق سامانه‌های آنلاین، فشار را برای ورود به بازار طلا کاهش داده است.
۴- کاهش ریسک سرمایه‌گذاری: صندوق‌های طلای بورسی با توزیع ریسک در میان دارایی‌های مختلف (مانند گواهی‌های سکه طلا و اوراق مرتبط) میزان ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهند. این صندوق‌ها تحت مدیریت متخصصان اقتصادی عمل کرده و از استانداردهای ریسک‌گریزی پیروی می‌کنند. این رویکرد به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا از نوسانات قیمت طلا در کوتاه‌مدت ایمن بمانند. همچنین، کارشناسان اقتصادی معتقدند که این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاران با تحمل ریسک متوسط مناسب هستند، زیرا از نوسانات بیش‌حد بازار طلا محافظت می‌کنند.
۵- شفافیت و نظارت مالی: صندوق‌های طلای بورسی تحت نظارت دقیق نهادهای نظارتی مانند سازمان بورس و اوراق بهادار ایران قرار دارند. این نظارت‌ها شامل افشای عمومی دارایی‌های صندوق، گزارش‌گیری ماهانه و رعایت استانداردهای حسابداری است. این شفافیت موجب افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران نسبت به بازار طلا شده است. همچنین، سیستم گواهی‌های دیجیتالی که در این صندوق‌ها استفاده می‌شود، از تقلب و تضییع دارایی‌ها جلوگیری می‌کند.
۶- دسترسی یکنواخت برای سرمایه‌گذاران کوچک: صندوق‌های طلای بورسی به سرمایه‌گذاران کوچک این امکان را می‌دهند تا با سرمایه‌های محدود، در بازار طلا شرکت کنند. بر خلاف خرید فیزیکی طلا که نیاز به سرمایه بالایی دارد، واحدهای صندوق را می‌توان با سرمایه‌های کم‌هزینه خریداری کرد. گزارش کلینیک اقتصاد تأکید کرده است که این ویژگی باعث شده است تا لایه‌های گسترده‌تری از جامعه بتوانند در بازار طلا سرمایه‌گذاری کنند.
۷- محافظت در برابر تورم و نوسانات ارزی: طلا به‌عنوان یک دارایی پایدار، همواره در برابر تورم و کاهش ارزش پول ملی نقش دفاعی ایفا می‌کند. صندوق‌های طلای بورسی نیز این مزیت را به‌خوبی حفظ کرده‌اند. بر اساس تحلیل‌های کارشناسان، سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها می‌تواند در دوره‌های افزایش تورم، ارزش سرمایه را حفظ کند. قیمت طلا در ایران تحت تأثیر عواملی مانند قیمت دلار و اونس جهانی است، اما صندوق‌های طلا به‌خوبی این نوسانات را جذب کرده و ریسک را کاهش می‌دهند.
۸- تنوع در محصولات و گزینه‌های سرمایه‌گذاری: صندوق‌های طلای بورسی در ایران انواع متنوعی دارند که بر اساس نیازهای مختلف سرمایه‌گذاران طراحی شده‌اند. برای مثال، برخی از صندوق‌ها بر روی سکه‌های طلای سنتی (مثل نیم بهار آزادی) تمرکز دارند، در حالی که دیگران دارایی‌های خود را در شمش‌های بزرگ‌تر و گواهی‌های بین‌المللی سرمایه‌گذاری می‌کنند. صندوقی با نماد عیار در یک دوره کوتاه، بازدهی ۱۵۲ درصدی داشته است که نشان‌دهنده جذابیت این ابزارهاست.
حسین رضایی، اقتصاددان دانشگاه تهران، معتقد است: «صندوق‌های طلای بورسی گامی مهم در جهت مدرن‌سازی بازارهای مالی ایران هستند. با این حال، باید به فکر توسعه زیرساخت‌های دیجیتالی و افزایش آگاهی عمومی باشیم تا بتوانیم از تمامی ظرفیت‌های این صندوق‌ها استفاده کنیم». همچنین، محمد رضا احمدی، کارشناس مالی، گفته است: «شفافیت و کاهش هزینه‌های جانبی، این صندوق‌ها را به گزینه‌ای جذاب برای سرمایه‌گذاران کوچک تبدیل کرده است. اما نیاز است تا نظارت‌های بیشتری بر روی مدیریت این صندوق‌ها اعمال شود».
به گزارش ایمنا، صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلای بورسی در ایران با ارائه مزایای متعددی مانند سهولت معامله، کاهش هزینه، نقدینگی بالا، شفافیت و محافظت از سرمایه در برابر تورم، به یکی از ابزارهای محبوب سرمایه‌گذاری تبدیل شده‌اند. این صندوق‌ها نه‌تنها برای سرمایه‌گذاران کوچک، بلکه برای نهادهای بزرگ مالی نیز جذابیت دارند. با این حال، موفقیت این صندوق‌ها به حل چالش‌هایی مانند وابستگی به قیمت‌های جهانی و افزایش آگاهی عمومی از نحوه عملکرد آنها بستگی دارد. در نهایت، توسعه صندوق‌های طلای بورسی می‌تواند به تنوع‌بخشی سبد سرمایه‌گذاری و کاهش فشار بر بازار طلا به‌صورت فیزیکی کمک کند.