عملکرد و امکانات سامانه بازارگاه در خدمت تولیدکنندگان

به گزارش اطلاعات نیوز، سامانه بازارگاه به عنوان یکی از مهم‌ترین بسترهای دیجیتال در حوزه کشاورزی و تأمین نهاده‌های دامی در ایران، با هدف ساماندهی، شفاف‌سازی و تسهیل فرایندهای خرید و فروش نهاده‌های اساسی راه‌اندازی شد. این سامانه که تحت نظارت وزارت جهاد کشاورزی فعالیت می‌کند، نقش کلیدی در مدیریت زنجیره تأمین نهاده‌های استراتژیک، مقابله با واسطه‌گری و فساد و همچنین تثبیت قیمت‌ها در بازار ایفا می‌کند.

در سال‌های اخیر، بازار نهاده‌های دامی و کشاورزی با چالش‌های جدی از جمله توزیع نامناسب، واسطه‌گری گسترده، کمبود شفافیت و نوسانات شدید قیمتی مواجه بود. این شرایط باعث شد تولیدکنندگان دچار مشکلات عدیده‌ای شوند و دولت برای ساماندهی این بازار، به راه‌اندازی سامانه‌ای هوشمند و یکپارچه اقدام کند.

سامانه بازارگاه با هدف ایجاد شفافیت در عرضه و تقاضا، حذف واسطه‌ها، کنترل قیمت و جلوگیری از فساد در زنجیره تأمین نهاده‌های دامی و کشاورزی طراحی و پیاده‌سازی شد. این سامانه با بهره‌گیری از فناوری اطلاعات، تمامی مراحل زنجیره تأمین از واردات تا تحویل به تولیدکننده را رصد و مدیریت می‌کند.

ساختار و نحوه عملکرد سامانه بازارگاه

برای استفاده از خدمات سامانه بازارگاه، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان نهاده‌های دامی باید ابتدا در سامانه ثبت‌نام کنند. پس از تأیید اطلاعات و احراز هویت، کاربران می‌توانند با ورود به پنل کاربری خود، سفارش خرید یا فروش نهاده‌های مورد نیاز را ثبت کند.

-واردکنندگان و تولیدکنندگان نهاده‌ها محصولات خود را در سامانه بارگذاری می‌کنند.

-تولیدکنندگان دام و طیور با توجه به سهمیه و نیاز خود، درخواست خرید ثبت می‌کنند.

-سامانه بازارگاه با استفاده از الگوریتم‌های هوشمند، سفارش‌ها را به تأمین‌کنندگان تخصیص داده و فرایند حمل و تحویل را تا مرحله نهایی رصد می‌کند.

-پرداخت‌ها به صورت الکترونیکی و شفاف انجام می‌شود و تمامی تراکنش‌ها قابل پیگیری هستند.

امکانات و ویژگی‌های سامانه بازارگاه

‌خرید و فروش آنلاین نهاده‌های دامی (ذرت، جو، کنجاله سویا، روغن نباتی و …)، مدیریت سهمیه و تخصیص نهاده‌ها بر اساس اطلاعات دقیق تولیدکنندگان، ثبت و پیگیری سفارش‌ها به صورت غیرحضوری، امکان مشاهده قیمت‌های مصوب و به‌روزرسانی لحظه‌ای، گزارش‌دهی و رصد کامل فرایند تأمین و توزیع، ارتباط مستقیم میان تولیدکننده و تأمین‌کننده بدون دخالت واسطه‌ها و پشتیبانی و راهنمایی کاربران از طریق سامانه از جمله امکانات سامانه بازارگاه است.

یکی از مهم‌ترین مزایای سامانه بازارگاه، شفافیت کامل در فرایند تأمین و توزیع نهاده‌های کشاورزی است. با ثبت تمامی تراکنش‌ها و سفارش‌ها در بستر دیجیتال، امکان رصد و کنترل دقیق توسط نهادهای نظارتی فراهم شده و زمینه سوءاستفاده، رانت و فساد به شدت کاهش یافته است.

در گذشته، نبود سامانه‌ای هوشمند باعث می‌شد بخش قابل توجهی از نهاده‌ها به دست واسطه‌ها برسد و تولیدکنندگان واقعی با کمبود یا قیمت‌های غیرواقعی مواجه شوند. اما اکنون، با وجود سامانه بازارگاه، توزیع نهاده‌ها بر اساس اطلاعات واقعی و سهمیه‌بندی عادلانه صورت می‌گیرد و امکان انحراف در مسیر توزیع به حداقل رسیده است.

توسعه و آینده سامانه بازارگاه

وزارت جهاد کشاورزی در سال‌های اخیر تلاش کرده است با توسعه و ارتقای سامانه بازارگاه، پوشش کالاهای اساسی را افزایش دهد. به عنوان نمونه، به تازگی زنجیره تأمین و توزیع روغن نباتی نیز وارد سامانه بازارگاه شده تا شفافیت و رصد دقیق‌تری در بازار این کالا ایجاد شود

همچنین برنامه‌هایی برای هوشمندسازی بیشتر فرایندها، ایجاد ارتباط با سامانه‌های دیگر زنجیره تأمین و افزایش قابلیت‌های گزارش‌دهی و تحلیلی در دست اجراست تا بازارگاه به یک بستر جامع و یکپارچه برای مدیریت بازار نهاده‌های کشاورزی تبدیل شود.

بازارگاه‌های مجازی (Online Marketplace) در جهان به عنوان یکی از ابزارهای اصلی تجارت الکترونیک شناخته می‌شوند. تفاوت اصلی سامانه بازارگاه ایران با نمونه‌های بین‌المللی مانند eBay یا Amazon در هدف‌گذاری و نوع کالاهاست. بازارگاه‌های جهانی بیشتر بر مبادله مستقیم کالا میان فروشنده و خریدار تمرکز دارند و درآمد خود را از کمیسیون فروش یا هزینه اشتراک تأمین می‌کنند.

در حالی که سامانه بازارگاه ایران با هدف مدیریت و ساماندهی بازار کالاهای اساسی و نهاده‌های دامی و کشاورزی، بیشتر نقش یک بستر نظارتی و توزیعی را ایفا می‌کند و تلاش دارد با حذف واسطه‌ها و ایجاد شفافیت، به عدالت در توزیع نهاده‌ها کمک کند.

به گزارش ایمنا، سامانه بازارگاه به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای دیجیتال در مدیریت بازار نهاده‌های کشاورزی و دامی در ایران، توانسته است شفافیت، عدالت و کارآمدی را در این حوزه افزایش دهد. با وجود چالش‌ها و نیاز به ارتقای زیرساخت‌ها، این سامانه گام بلندی در جهت مقابله با واسطه‌گری، فساد و تثبیت قیمت‌ها برداشته است. توسعه بیشتر سامانه، آموزش کاربران و تکمیل پوشش کالاهای اساسی، می‌تواند نقش بازارگاه را در تحقق اهداف کلان اقتصادی و امنیت غذایی کشور بیش از پیش پررنگ کند. آینده بازارگاه به میزان همکاری دستگاه‌های اجرایی، ارتقای فناوری و مشارکت فعال تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان بستگی دارد