ابزاری مؤثر برای جذب سرمایه‌گذاری و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی
به گزارش اطلاعات نیوز، در سال‌های اخیر، جهان شاهد تحولات چشمگیری در حوزه انرژی است، به‌ویژه با توجه به تأکیدات بین‌المللی بر کاهش گازهای گلخانه‌ای و انتقال به منابع انرژی پاک. ایران نیز در این راستا...
به گزارش اطلاعات نیوز، در سال‌های اخیر، جهان شاهد تحولات چشمگیری در حوزه انرژی است، به‌ویژه با توجه به تأکیدات بین‌المللی بر کاهش گازهای گلخانه‌ای و انتقال به منابع انرژی پاک. ایران نیز در این راستا گام‌هایی را برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر (مانند خورشیدی و بادی) برداشته است. با این حال، چالش‌هایی همچون ناترازی برق، محدودیت‌های مالی و نبود ساز و کارهای مناسب برای تأمین مالی پروژه‌ها همچنان وجود دارد.
گواهی برق تجدیدپذیر سندی قابل معامله است که اثبات می‌کند یک مگاوات ساعت برق از منبع تجدیدپذیر تولید شده است. این گواهی‌ها به عنوان ابزاری برای جذب سرمایه‌گذاری در پروژه‌های انرژی‌های پاک عمل می‌کنند و به فعالان بخش خصوصی این امکان را می‌دهند که از طریق فروش آن‌ها، منابع مالی لازم برای توسعه نیروگاه‌ها را فراهم کنند.
در کشورهایی همچون ایالات متحده و آلمان، گواهی انرژی تجدیدپذیر به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی برای تحقق اهداف کربن‌زدایی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. در ایران نیز بورس انرژی در سال‌های اخیر برنامه‌هایی را برای انتشار این گواهی‌ها آغاز کرده است. به گفته معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس انرژی ایران، گواهی انرژی تجدیدپذیر می‌توانند نقش مؤثری در توسعه بازار انرژی‌های پاک و تأمین مالی پروژه‌های تجدیدپذیر ایفا کنند.
گواهی‌های برق تجدیدپذیر با ایجاد یک بازار مالی مجزا از فروش برق فیزیکی، فرصتی برای جذب سرمایه‌گذاری در بخش انرژی‌های پاک فراهم کرده‌اند. به عنوان مثال، طرح احداث نیروگاه خورشیدی ۵۰۰ مگاواتی در استان خراسان رضوی با هدف توسعه انرژی پاک و تأمین برق پایدار، از این ساز و کار حمایت کرده است. این پروژه علاوه بر کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، به ایجاد اشتغال و درآمد پایدار برای خانوارهای کم‌برخوردار کمک خواهد کرد.
برای جلوگیری از کلاهبرداری و اطمینان از صحت گواهی‌ها، نیاز به سیستم‌های استانداردسازی قوی است. در ایران، بورس انرژی با راه‌اندازی تابلو برق سبز در سال ۱۴۰۲، توانسته است ۹۰۰ میلیون کیلووات ساعت برق به ارزش ۳۰,۸۳۸ میلیارد ریال را معامله کند. این موفقیت نشان‌دهنده افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار انرژی‌های پاک است.
با افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در شبکه، ایران می‌تواند وابستگی خود را به گاز و نفت کاهش دهد. به عنوان مثال، نیروگاه‌های خورشیدی کوچک با ظرفیت ۳۵۰ کیلووات در مناطق روستایی، علاوه بر کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی، به تقویت اقتصاد مقاومتی کمک کرده‌اند.
تأمین مالی پروژه‌ها با استفاده از گواهی برق تجدیدپذیر
یکی از راهکارهای تأمین مالی پروژه‌های انرژی‌های پاک، استفاده از اوراق سلف موازی استاندارد برق است. این ابزارها به فعالان بخش اجازه می‌دهند تا با فروش گواهی‌های برق در بورس، منابع مالی لازم برای احداث نیروگاه‌ها را فراهم کنند. بورس انرژی در سال‌های اخیر تنوع بسیاری به ابزارهای مالی در حوزه برق داده است که این امر به ویژه در حوزه تأمین مالی کمک‌رسان بوده است.
برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی، ایران باید استانداردهای بین‌المللی در انتشار گواهی انرژی تجدیدپذیر را رعایت کند. این امر می‌تواند به افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی و جذب منابع مالی بیشتر کمک کند. به عنوان مثال، همکاری با نهادهایی همچون بانک جهانی یا صندوق سبز آب و هوایی (GCF) می‌تواند گام‌های مؤثری در این مسیر باشد.
در سال ۱۴۰۴، دولت برنامه‌ای را برای تولید ۳۰ هزار مگاوات برق از انرژی خورشیدی آغاز کرد. این طرح با هدف رفع ناترازی‌های برق کشور طراحی شده است و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰ اجرایی شود. همچنین، استان گلستان با آغاز ساخت نیروگاه‌های خورشیدی، علاوه بر تولید برق پاک، اشتغال و درآمد پایدار برای مناطق محروم فراهم کرده است.
ناترازی برق یکی از بحران‌های اقتصادی و اجتماعی کشور محسوب می‌شود. توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر می‌تواند نقش حیاتی در پایداری شبکه داشته باشد، اما این امر نیازمند سرمایه‌گذاری گسترده است.
بسیاری از پروژه‌های انرژی‌های پاک با چالش تأمین مالی روبه‌رو هستند. در این زمینه، استفاده از گواهی برق تجدیدپذیر و اوراق مالی موازی می‌تواند به رفع این مشکل کمک کند. با این حال، نیاز به اصلاح قوانین و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای معامله این ابزارها وجود دارد.
بسیاری از سرمایه‌گذاران و مصرف‌کنندگان با مفهوم گواهی انرژی تجدیدپذیر و مزایای آن آشنا نیستند. آموزش و اطلاع‌رسانی مناسب می‌تواند به افزایش تقاضا برای این گواهی‌ها و توسعه بازار کمک کند.
به گزارش ایمنا، گواهی برق تجدیدپذیر به عنوان یک ابزار مالی نوین، می‌تواند نقش کلیدی در توسعه بازار انرژی‌های پاک و تأمین مالی پروژه‌ها ایفا کند. موفقیت‌های داخلی همچون احداث نیروگاه‌های خورشیدی در خراسان رضوی و گلستان نشان‌دهنده این پتانسیل هستند. با این حال، چالش‌هایی همچون ناترازی برق، محدودیت‌های مالی و نبود آگاهی عمومی همچنان وجود دارد.