پروژه تخریب نرجس سلیمانی؛ ردپاها به کجا می‌رسد؟
روزنامه هم میهن نوشت: روز گذشته شورای شهر تهران متأثر از هتاکی به «نرجس سلیمانی» عضو این شورا و دختر سردار سلیمانی در فضای مجازی بود. نرجس سلیمانی سه‌شنبه هفته گذشته به علیرضا زاکانی، شهردار تهران...
روزنامه هم میهن نوشت: روز گذشته شورای شهر تهران متأثر از هتاکی به «نرجس سلیمانی» عضو این شورا و دختر سردار سلیمانی در فضای مجازی بود. نرجس سلیمانی سه‌شنبه هفته گذشته به علیرضا زاکانی، شهردار تهران پیشنهاد داد: «اگر اقدامات شورای شهر پایتخت را غیرقانونی می‌داند، استعفا بدهد چراکه یکی از مهم‌ترین اقدامات شورای شهر تهران انتخاب او به عنوان شهردار بوده است.»
پس از این موضوع برخی در فضای مجازی با هویتی معلوم در فضای مجازی به حمایت از زاکانی و هتاکی به نرجس سلیمانی پرداختند. بی‌احترامی به اعضای شورای شهر تهران، آن‌هم به حمایت از زاکانی اولین بار نبود که در فضای مجازی منتشر شده بود اما این‌بار به نوعی سردار سلیمانی زیرسوال رفته بود.
درست است که هتاک پس از آن در صفحه شخصی شبکه ایکس اعلام کرد که نرجس سر سفره همسرش نشسته و منظورش سردار سلیمانی نبوده اما پست قبلی او در فضای مجازی چرخیده و در رسانه‌ها بازخورد پیدا کرده بود.
تخریب دختر سردار سلیمانی
سوده نجفی، عضو هیئت‌رئیسه شورای شهر تهران اما از ارسال شکوائیه برای رئیس قوه قضائیه خبر داده و با اشاره به اینکه با توجه به تخریب‌هایی که در هفته گذشته نسبت به همکار ما خانم سلیمانی، فرزند شهید برومند شهید سلیمانی، صورت گرفته بود، ما برای رئیس قوه‌قضائیه نامه‌ای ارسال کردیم؛ درباره بخشی از متن این نامه تاکید کرد:
«نرجس سلیمانی، یادگار سردار سرافراز و قهرمان ملی کشورمان، شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی و نماینده مردم تهران در شورای شهر تهران، ری و شمیرانات، برحسب وظیفه قانونی نمایندگی خود در جلسه علنی این شورا مورخ ۲۰ آبان تذکری را به شهردار تهران داده و از ایشان خواست شورایی را که مشروعیت را با اخذ رأی اعتماد از آنان گرفته‌اند، مورد رفتار خلاف قانون قرار ندهند؛ زیرا این عمل مصداق مثل معروف «بر شاخه نشستن و بن بریدن» خواهد بود. متأسفانه بلافاصله توسط فردی با هویت معلوم و افراد مجهول، اما مواجب‌بگیر و اجیر دیگر، ناجوانمردانه و گستاخانه مورد تهمت و تخریب قرار گرفته و القابی که شایسته خودشان است، به این همکار شجاع و فرهیخته ما در شورای شهر تهران نسبت داده شد. متأسفانه همین رفتار را نیز پس از اختلاف آقای چمران، رئیس شورای اسلامی شهر تهران با شهرداری تهران در خصوص نهاد پایش، با ایشان انجام دادند.» او افزود: «لذا ما، نمایندگان شورای شهر تهران، از حضرت‌عالی استدعا داریم دستور فرمایید این هتاکان زنجیره‌ای و مواجب‌بگیر و عوامل پشت پرده آنان شناسایی و تحت تعقیب قرار گرفته و برابر قانون با آنان برخورد شود.»
به ناموس سردار سلیمانی جسارت شده
پس از آن نیز حبیب کاشانی، عضو شورای شهر تهران درباره این هتاکی تاکید کرد: «آقای شهردار دوستانی دارند که صاحب‌نظر هستند. این اتفاقی که امروز ما به قوه‌قضائیه پناه بردیم می‌توانست رخ ندهد که یک فردی به یادگار شهید سلیمانی هتاکی کند.»
او افزود: «شهردار و برخی از معاونان دلجویی کردند اما ما محتاج دلجویی نبودیم.[…] وقتی شما (شهردار تهران) شورای شهر را غیرقانونی می‌دانید، خلاف قانون قلمداد می‌کنید، رئیس شورا را متهم می‌کنید، نتیجه این می‌شود. آقا فرمودند: «شورا ریشه است.» نمی‌شود به این ریشه تیشه زد. […] پس از پایان جلسه بعدی هم شما (زاکانی) همان مطالب را در رسانه تکرار کردید.»
این عضو شورای شهر تهران تاکید کرد: «قدیم فیلمی ساختند که برای مراسم ختم گریه‌کن می‌بردند و می‌نوشتند: «چند می‌گیری گریه کنی؟» الان باید بپرسیم «چند می‌گیری فحش بدهی؟ چند می‌گیری هتاکی کنی؟» من نمی‌دانم چه اتفاقی رخ داده که یک نفر جرأت چنین ادبیاتی داشته باشد؟ جز آنکه از اشتباهات ما سوءاستفاده کند؟ ماحصل رفتار غلط همان می‌شود که خانم سلیمانی گفت. برخی هم فکر می‌کنند اختلافی وجود دارد و بهترین زمان است که انتقام‌شان را از شهید سلیمانی و یادگار او بگیرند. به ناموس شهید سلیمانی جسارت شد؛ فردی جرأت کرد الفاظی که در شأن خودش بود به کار ببرد. نمی‌دانم ما چقدر در ایجاد این فضا نقش داشتیم.»
پیشرفت در شهرداری با بی‌احترامی به منتقدان زاکانی
پیش از این هم برخی از مدیران شهرداری به اعضای شورای شهر تهران توهین کرده بودند. محمدعلی الفت‌پور، رئیس وقت مرکز نوسازی و تحول اداری شهرداری تهران در واکنش به صحبت‌های سوده نجفی نوشته بود: «وقتی ناکارآمدترین و ضعیف‌ترین‌ها که ربطی به هیچ‌گونه مدیریتی ندارند، اظهارنظر می‌کنند…» مهدی چمران اعلام کرد که این فرد به دلیل بی‌احترامی به یکی از اعضای شورای شهر تهران تنبیه خواهد شد اما او پس از مدتی شهردار منطقه ۱۵ شد.
مهدی قمی، مدیرعامل وقت شرکت پیام رسا نیز در پاسخ به گلایه سوده نجفی درباره وضعیت جمع‌آوری زباله‌های شهر نوشته بود: «زباله جمع‌شدنی هست ولی چگونه می‌شود رذیله‌های اخلاقی بعضی از اعضای شورای شهر را که باعث ایجاد شبهه و ناکارآمد نشان‌دادن شهردار تهران و تضعیف جبهه انقلاب می‌شود، جمع کرد؟ گفته شد او این توئیت را پاک کرده است.» این بار اما مهدی چمران رأساً اقدام کرد و او را از شورای شهر تهران اخراج کرد.
بی‌احترامی علیرضا زاکانی به نهاد بالادستی‌اش
البته تنها افرادی خارج یا داخل شهرداری نیستند که به راحتی به اعضای شورای شهر توهین می‌کنند. در گذشته‌ای نه چندان دور و اردیبهشت سال گذشته نیز زاکانی در تشریح قرارداد ۲/۱ میلیارد یورویی ایران و چین با اعضای شورای شهر تهران در افتاد و به آنها بی‌احترامی کرد. او در جایی به یکی از اعضای شورای شهر تهران گفت: «وسط حرف بزرگ‌تر خود نپر.» در آن جلسه برخی از اعضای شورای شهر تهران به نشانه اعتراض حاضر نشدند حرفهای زاکانی را گوش کنند و در حال ترک صحن شورای شهر بودند که ناگهان زاکانی به آنها گفت: «کجا می‌روید اگر نقدی را مطرح کردید بایستید و جواب خود را بشنوید.»
او در بخش دیگری از سخنان خود و با خطاب قرارداد منتقدان خود در شورای شهر تهران تاکید کرد: «بی‌تردید از این به بعد حرف می‌زنم، چون عده‌ای برای اینترنشنال خوراک خبری تولید می‌کنند و برخی با حرف‌هایشان امید و ایمان را می‌کشند. دوستان می‌گویند آنچه اعلام شده را قبول نداریم، خب قبول نداشته باشید.»
در جریان بررسی سازمان شدن نهاد راهبری پایش طرح‌های توسعه شهری (۱۳ آبان) نیز زاکانی اعلام کرد که ارائه طرح الزام شهرداری برای این مهم توسط شورای شهر تهران را زیر سوال برده و این اقدام نهاد بالادستی خود را غیرقانونی خواند. این صحبت او با واکنش تند برخی اعضای شورای شهر تهران از جمله مهدی چمران رئیس این شورا روبه‌رو شد و دو جلسه پس از آن نرجس سلیمانی پیشنهاد استعفای او را مطرح کرد.
پول‌پاشی در رسانه برای تخریب منتقدان
اما این بار که هتاکی و بی‌احترامی از سوده نجفی گذشته و به سفره سردار سلیمانی رسیده است، اعضای شورای شهر تهران کوتاه نیامده و دست به دامن قوه‌قضائیه شده‌اند.
مهدی اقراریان، عضو شورای شهر تهران درباره بی‌احترامی به اعضای شورای شهر تهران به هم‌میهن گفت: «به باور من این مسئله بخشی از واقعیت سیاست ایران است. امروز شخصیت‌هایی در عرصه سیاسی کشور حضور دارند که حیات سیاسی خود را در چارچوب «حکمرانی نمایشی» تعریف می‌کنند. حکمرانی نمایشی دارای شاخص‌های مشخصی است و بنده آقای زاکانی را نمادی از این نوع حکمرانی در کشور می‌دانم؛ حکمرانی‌ای که در آن نمادگرایی بر جوهر سیاست‌گذاری غلبه دارد و سیاست‌گذاری عمدتاً واکنشی و کوتاه‌مدت است. در این نوع حکمرانی، اولویت مسئولان بیشتر «مدیریت تصویر» است نه «مدیریت بحران». از ویژگی‌های آن نیز شکل‌گیری یک بوروکراسی نمایشی در ساختارهاست. یعنی ایجاد کمیته‌ها، شوراها یا کارگروه‌های متعدد برای بررسی یک مشکل که اغلب خروجی عملی و مؤثری ندارند. در حال حاضر نمادهایی از این حکمرانی نمایشی در کشور قابل مشاهده است.»
او افزود: «یکی از دغدغه‌های اصلی حکمرانی نمایشی «مدیریت تصویر» است که معمولاً از طریق پول‌پاشی در برخی رسانه‌ها دنبال می‌شود. در سال‌های گذشته شاهد شکل‌گیری رسانه‌هایی بوده‌ایم که به‌صورت شبکه‌ای و در ازای دریافت مبالغی، اقدام به توزیع محتوای واحد در کانال‌ها و گروه‌های مختلف می‌کنند. این واقعیتی است که نباید آن را نادیده گرفت.
واقعیت امروز این است که باید از برخی رسانه‌ها پرسید: «چقدر می‌گیری تا منتقدین را تخریب کنی؟» به نظر من این مسئله یک چالش مهم در عرصه سیاست کشور است. خاموش کردن صدای منتقدان، نه‌تنها منفعتی برای کشور ندارد بلکه از نگاه من بازی در زمین رسانه‌های بیگانه است که تلاش می‌کنند برای خود مرجعیت ایجاد کنند. ما به این موضوع توجه نمی‌کنیم که چگونه این رسانه‌ها مرجعیت پیدا می‌کنند. بخشی از این مرجعیت‌یابی نیز به ضعف عملکردی صداوسیما برمی‌گردد. امروز با صداوسیمایی مواجه هستیم که در اختیار یک نگاه سیاسی مشخص قرار گرفته؛ نگاهی که البته در کشور قدرت و توان بالایی دارد.»
اقراریان گفت: «بخشی از پروژه تخریب خانم سلیمانی به دلیل انتقاد و درخواست ایشان برای استعفای آقای زاکانی، دقیقاً در همین چارچوب حکمرانی نمایشی دنبال می‌شود. در حکمرانی نمایشی، نمایشگر صحنه و بازیگر عرصه سیاست تلاش می‌کند با ایجاد هزینه‌های متعدد و تهدید منتقدان، هزینه نقد را بالا ببرد. حتی به من و برخی از اعضای شورای شهر که منتقد آقای زاکانی هستند گفته می‌شد؛ «این نوع انتقاد منتج حذف ما از سپهر سیاسی خواهد شد.»
به هر حال زمانی شهرداری انتخاب شده که فاقد مؤلفه‌های لازم برای اداره شهر تهران است و به‌جای اداره حرفهای، اداره سیاسی شهر شکل گرفته است. شهردار تهران با تمام مسئولیت‌های سنگین به جایگاه‌های بالاتری از جمله ریاست‌جمهوری می‌اندیشد. درست مانند مردم قم که در میانه راه رها کرده و از مجلس استعفا داد و به شهرداری تهران آمدند. همان اتفاقی که در نمایندگی ایشان رخ داد؛ یعنی رها کردن مردم قم در میانه راه و آمدن به شهرداری تهران. این نگرانی وجود دارد که کرسی‌های بالاتر کانون اصلی توجه باشند.»
اقراریان با اشاره به اینکه در حکمرانی نمایشی، مشکلات واقعی کشور حل نمی‌شود، گفت: «هر چقدر به انتخابات نزدیک‌تر شویم شاهد فشار بر منتقدان عملکرد آقای زاکانی هستیم. ابزاری برای شناسایی اینکه این فعالیت‌ها از سوی چه کسانی انجام می‌شود، در اختیار ما نیست. برخی از این حساب‌ها اشخاص حقیقی و شناخته‌شده هستند و برخی اکانت‌ها هم فیک هستند که در مقابل گرفتن پول به تخریب و توهین می‌پردازند. این رویکرد سیاسی باید مورد توجه و رسیدگی دستگاه قضایی قرار گیرد تا فضای نقد در کشور با خاموشی مواجه نشود. خاموش شدن فضای نقد، قطعاً به نفع ایران نیست.»
این عضو شورای شهر تهران در نکته پایانی تاکید کرد: «این سبک برخورد را در دوره‌های گذشته و مقاطع تاریخی در رفتار و گفتار شهردار تهران مشاهده کردیم. ایشان شخصیت گمنامی در سیاست نیست و چهره‌ای شناخته‌شده است. معتقدم اگر امروز بخشی از مردم اعتماد خود را به صندوق رأی از دست داده‌اند ریشه در رفتارهایی در عرصه سیاست دارد که نمادهای مشخصی دارند و شخصیت‌هایی این رویکردها را دنبال می‌کنند. این افراد به‌دنبال مشارکت حداقلی هستند تا در سایه این مشارکت کم، بتوانند در قالب حکمرانی نمایشی، کرسی‌های خود را برای مقاصد آینده حفظ کنند.»