بورس در فاز استراحت و انتظار

به گزارش اطلاعات نیوز، فشار فروش سهام در سومین هفته آبان بورس را قرمزپوش کرد و پس از پنج روز کاری بازار، شاخص کل با عقب‌نشینی ۳.۸۸ درصدی به سطح سه میلیون و ۹۸ هزار واحد برسد و شاخص هم‌وزن نیز با کاهش دو درصدی به محدوده ۹۰۳ هزار واحد رسید.

میانگین ارزش معاملات خرد در این هفته نزدیک به ۹ هزار و ۸۳۰ میلیارد تومان بود که نشان از کاهش محسوس مشارکت سهامداران دارد. در مجموع ۲۶ میلیارد برگه سهم میان سهامداران مبادله شد ولی این حجم از معاملات نیز نتوانست مانع از افت قیمت‌ها شود.

در این هفته پنج هزار و ۱۸۸ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سرمایه خارج شد که به گفته کارشناسان اقتصادی به دلیل رشد نرخ دلار و طلا، بخشی از نقدینگی به سمت بازارهای موازی حرکت کرد و افزایش تقاضا در این بازارها که در روزهای پایانی هفته شدت گرفت، بر جو منفی بورس اضافه کرد تا جایی که بر اساس داده‌های معاملاتی، در بیشتر نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز، صف‌های فروش شکل گرفت و تقاضا تنها در برخی سهم‌های کوچک و کم‌عمق مشاهده شد. تحلیلگران بازار سرمایه، نبود چشم‌انداز روشن نسبت به سیاست‌های ارزی و بودجه‌ای را دلیل اصلی افزایش عرضه و افت قیمت‌ها در این هفته می‌دانند و بر این باورند که با وجود افت سنگین شاخص‌ها، بخش عمده اصلاح قیمت در بسیاری از نمادها اتفاق افتاده است و در صورت ثبات در نرخ ارز و بهبود انتظارات تورمی، امکان بازگشت تدریجی تقاضا در هفته‌های آینده وجود دارد.

بازار در فاز استراحت

پس از رشد خوبی که در هفته‌های پیش در بازار دیده شد، این هفته بورس تحت تأثیر احتیاط سرمایه‌گذاران و انتظار برای روشن شدن مسیر آینده اقتصاد کلان بود. شاخص کل بورس تهران نتوانست روند صعودی معناداری را حفظ کند و در نهایت با بازدهی نزدیک به صفر یا اندک منفی، نشان داد که بازار در یک فاز استراحت و رصدگری قرار گرفته است، این وضعیت نه تنها ناشی از عوامل داخلی، بلکه تحت تأثیر رشد بازارهای موازی نیز بود.

احتیاط شدید در معاملات این هفته در بازار را می‌توان در دو دلیل دسته بندی کرد، نخست، نبود قطعیت درباره سیاست‌های اقتصادی دولت در آستانه نهایی شدن لایحه بودجه ۱۴۰۵ و دوم، نوسانات غیرقابل پیش‌بینی در بازارهای ارز، طلا و سکه بنابراین در حالی که بازار سهام درجا می‌زد یا اصلاح‌های محدودی را تجربه می‌کرد، بازارهای موازی شاهد تحرکات چشمگیری بودند.

نرخ دلار آزاد به دنبال اخبار متناقض پیرامون مذاکرات یا انتظارات تورمی، نوسانات قابل توجهی را تجربه کرد که دلیلی برای کاهش اطمینان سرمایه‌گذاران در تخصیص دارایی بود. افزایش ناگهانی قیمت طلا و سکه نیز جذابیت نسبی بازار سهام را در کوتاه‌مدت کاهش داد و بخشی از نقدینگی را به سمت دارایی‌های فیزیکی سرازیر کرد بر این اساس کارشناسان هفته سوم آبان را یک دوره “انتقال و انتظار محور” برای بازار سرمایه توصیف می‌کنند و معتقدند که شاخص کل بورس پس از عبور از محدوده‌های روانی مهم، در هفته سوم آبان وارد فاز استراحت یا اصلاح آرام شد که این اتفاق پس از یک دوره رشد شارپ طبیعی به نظر می‌رسد، زیرا بازار نیاز به تثبیت موقعیت و جذب خریداران جدید دارد.

در انتظار ورود تقاضای طبیعی

مسعود صدری؛ کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: هفته گذشته شاخص کل موفق شد از محدوده سه میلیون و ۲۵۰ هزار واحد عبور کند اما تقاضا قوی نبود در حالی که عرضه‌ها بسیار پرقدرت بودند بنابراین شاخص دوباره به سمت پایین بازگشت و با اینکه از سقف ثبت شده در اردیبهشت نیز عبور کرده بود، چون تقاضای طبیعی به وجود نیامد، دوباره به سمت پایین برگشت.

وی با اشاره به عقب‌نشینی شاخص کل در آخر هفته گذشته به محدوده سه میلیون و ۱۰۰ هزار واحد افزود: با توجه به اینکه سه میلیون و ۱۰۰ هزار واحد یک محدوده قوی حمایتی به شمار می‌آید، متعادل شدن شاخص در این محدوده دلیل جز شناسایی سود و اصلاح تکنیکالی نداشت وگرنه خبرهای منفی سیاسی یا بنیادی برای اصلاح منتشر نشده بود اما شاخص تا محدوده سه میلیون و ۲۵۰ هزار واحد رشد کرد که این اصلاح برای کسب انرژی طبیعی بود.

کارشناس بازار سرمایه انتشار برخی اخبار مانند عرضه ارز زنجیره صنایع معدنی، فولاد، مس و غیره در تالار دوم مرکز مبادله را زمینه‌ساز ایجاد تحرک در بورس معرفی کرد و یادآور شد: به دنبال انتشار این خبر حتی در میانه هفته صف خرید ایجاد کرد و اجازه اصلاح بیشتر شاخص را نداد بنابراین با توجه به آنچه روی تابلو رخ داده شاهد آن خواهیم بود که هفته آینده بازار بتواند دوباره تلاش دیگری برای عبور از سقف قبلی انجام دهد.

از خروج سنگین پول تا افزایش تقاضا

وی با اشاره به خروج روزانه و به صورت میانگین هزار میلیارد تومان پول از بازار سرمایه گفت: در روز پایانی هفته شاهد افزایش تقاضا و جمع شدن صف‌های فروش بودیم که نشان می‌دهد بازار به تعادل رسید حتی صندوق‌های اهرمی با کمک ورود تقاضا با صف خرید روبه‌رو شدند که عوامل دیگری مانند بالا رفتن قیمت دلار و طلای جهانی نیز در این موضوع نقش داشت.

صدری رشد قیمت ارز و طلا را موجب ایجاد تقاضا در صندوق‌های طلا دانست و تاکید کرد: صندوق‌های اهرمی که شمش طلا دارند، در آخرین روز کاری بورس این هفته پرتقاضا و دارای صف خرید بودند همچنین در این هفته نمادهای کوچک مانند سیمانی‌ها و دارویی‌ها دارای صف خرید و سبزپوش بودند در حالی که سهام شرکت‌های بزرگ بازار در شرایط اصلاح قرار داشت.

از قیمت‌گذاری دستوری تا سیاست‌های ارزی

وی با اشاره به تأثیر تشدید تحریم‌های اقتصادی بر کاهش سودآوری شرکت‌ها ادامه داد: مشکلات دیگری مانند نرخ‌گذاری ارز نیز در این شرایط مؤثر است زیرا نرخ ارز در بازار آزاد به ۱۱۵ هزار تومان رسیده ولی بانک مرکزی به شرکت‌ها اجازه نمی‌دهد ارز خود را به قیمت بالاتر از ۷۰ یا ۹۰ هزار تومان بفروشند که همه این عوامل در کاهش سودآوری شرکت‌ها مؤثر است.

کارشناس بازار سرمایه مقاومت وزارت صمت برای قیمت‌گذاری خودرو را یکی دیگر از موانع رشد سودآوری شرکت‌ها بیان کرد و گفت: قیمت‌گذاری دستوری باعث انباشت زیان بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان در شرکت‌های خودروسازی داخلی شده است بر این اساس می‌توان گفت که بخشی از موضوع کاهش سودآوری شرکت‌های بورسی وابسته به شرایط سیاسی یا اقتصادی کشور نیست بلکه نتیجه سیاست‌گذاری نادرست دولت بوده است.

وی اظهار امیدواری کرد به تدریج و با انجام مذاکراتی این سیاست‌های نادرست اصلاح شوند و خاطرنشان کرد: اقداماتی مانند انتقال ارز حاصل از زنجیره فولاد به بازار دوم در این زمینه بسیار مؤثر خواهد بود همچنین موضوع نرخ بهره مشکلی است که بانک مرکزی بر آن پافشاری می‌کند به همین دلیل نرخ تأمین مالی شرکت‌ها به ۴۰ درصد رسیده در شرایطی که حاشیه سود تولید بین پنج تا ۱۰ درصد است و این موضوع به رونق تولید آسیب می‌رساند.

سیاست‌های اقتصادی قابل اصلاح

صدری این سیاست‌های نادرست را حتی در شرایط اقتصادی کنونی کشور قابل اصلاح بیان کرد و افزود: سیاست‌های مانند تعیین نرخ ارز و برخی قیمت‌گذاری‌های دستوری، در صورت عقب‌نشینی دولت از سیاست‌های نادرست قابل اصلاح هستند.

وی درباره ادامه محدودیت دامنه نوسان در بورس گفت: دامنه نوسان یک سیاست ۲۵ ساله است که قرار نیست حذف شود، تنها ممکن است رقم آن به تدریج افزایش پیدا کند به عنوان مثال اکنون سه درصد است ممکن است در شرایط عادی به چهار تا ۱۰ درصد برسد.

کارشناس بازار سرمایه با اشاره به وجود سایه ریسک‌های سیستماتیک بر بازار توضیح داد: در وضعیت اقتصادی و سیاسی، محدودیت دامنه نوسان سیاست درستی به نظر می‌رسد و زمانی که به ثبات کامل رسیدیم، با خیال آسوده قابل حذف خواهد بود.

به گزارش ایمنا، پس از افت‌وخیز شاخص‌ها در این هفته، به نظر می‌رسد بازار سرمایه در انتظار یک سیگنال قوی جهت‌دهنده است مانند اخبار مثبت اقتصادی یا تثبیت قیمت در بازارهای موازی که بورس را وارد فاز صعودی می‌کند اما تا زمانی که این ابهامات اساسی برطرف نشوند، شاهد ادامه نوسان در محدوده‌های کنونی و معاملات کم‌رمق خواهیم بود.