زهران ممدان، روایت صعود سیاستمداری مسلمان با عقاید لیبرال

به گزارش اطلاعات نیوز، انتخابات شهرداری نیویورک با پیروزی زهران ممدانی، سیاستمدار مسلمان، شیعه‌مذهب و عضو جناح چپ حزب دموکرات به پایان رسید؛ رخدادی که در نگاه نخست از سوی برخی رسانه‌ها و تحلیلگران به عنوان «نماد دموکراسی آمریکایی» و «پذیرش چهره‌ای مسلمان در رأس بزرگ‌ترین شهر آمریکا» توصیف شد.

اما نگاهی دقیق‌تر به پیشینه و گرایش‌های سیاسی ممدانی نشان می‌دهد که پیروزی او بیش از آنکه نشان‌دهنده دموکراسی دینی در آمریکا باشد، بازتابی از تغییرات درون حزب دموکرات و افزایش نفوذ جریان‌های چپ‌گرای شهری است.

ممدانی؛ چپ‌گرایی با هویت مسلمان

زهران ممدانی در اوگاندا متولد و در نیویورک بزرگ شد. او خود را سوسیالیست دموکراتیک معرفی می‌کند و از اعضای شبکه چپ مترقی حزب دموکرات است. شعارهای اصلی‌اش در انتخابات حول مسکن، عدالت اقتصادی و مخالفت با سرمایه‌داری متمرکز بود؛ موضوعاتی که در شهرهایی مانند نیویورک مخاطبان فراوان دارند.
با وجود هویت مذهبی‌اش، ممدانی در عمل مواضعی نزدیک به جریان‌های لیبرال و چپ افراطی دارد. او از جنبش‌های مدافع همجنس‌گرایان و گروه‌های عدالت اجتماعی حمایت کرده و خود را نماینده اقلیت‌ها، رنگین‌پوستان و حاشیه‌نشینان معرفی می‌کند. از این منظر، مسلمان بودن او بیشتر به بخشی از تنوع فرهنگی نیویورک تبدیل شده تا نشانه‌ای از بازگشت ارزش‌های دینی به سیاست.

مخالفت با صهیونیسم یا سیاست داخلی نیویورک؟

ممدانی از معدود سیاستمدارانی است که آشکارا از اسرائیل و سیاست‌های آمریکا در قبال آن انتقاد کرده و از جنبش جهانی BDS حمایت می‌کند. این مواضع، در نیویورکی که جمعیت یهودیان در آن قابل‌توجه است، واکنش‌های شدیدی به همراه داشته است.
اما تحلیلگران می‌گویند موضع‌گیری‌های او بیش از آنکه ناشی از نگاه ایدئولوژیک مذهبی یا اسلامی باشد، ریشه در سیاست‌های جناح چپ آمریکا دارد؛ جریانی که در سال‌های اخیر از مواضع سنتی واشنگتن در قبال اسرائیل فاصله گرفته است.
به همین دلیل، مخالفت ممدانی با حضور نتانیاهو در نیویورک نیز نه به عنوان «تحریم مذهبی»، بلکه در چارچوب قوانین شهری و اعتراض مدنی تفسیر شده است؛ تصمیمی که با منطق سیاسی محلی سازگار است نه با یک موضع‌گیری دینی.

انتخابی که بیش از اسلام، نشانه تغییر نسل سیاسی است

پیروزی ممدانی در نیویورک بیش از آنکه نشانه‌ای از رشد دموکراسی مذهبی در آمریکا باشد، نشان‌دهنده ظهور نسل جدیدی از سیاستمداران شهری است که در برابر ساختارهای سنتی قدرت ایستاده‌اند. این نسل، از عدالت اجتماعی و اقتصادی سخن می‌گوید اما در حوزه فرهنگی و اخلاقی به شدت لیبرال است.
در واقع، جامعه‌ای که روزی به مهاجر مسلمان رأی نمی‌داد، امروز نه از سر اعتقاد مذهبی، بلکه برای اعتراض به تبعیض اقتصادی و نژادی، از چهره‌ای مسلمان‌تبار حمایت کرده است.

زهران ممدانی چهره‌ای پیچیده در سیاست آمریکاست؛ او هم‌زمان مسلمان، سوسیالیست، حامی جنبش‌های عدالت‌خواهانه و مدافع حقوق اقلیت‌های جنسی است.
بنابراین، پیروزی او را نمی‌توان صرفاً پیروزی اسلام در غرب دانست، بلکه باید آن را نشانه‌ای از تغییر توازن ایدئولوژیک در درون حزب دموکرات و چرخش بخش‌هایی از جامعه شهری آمریکا به سمت چپ جدید دانست؛ چپی که از دین تنها به عنوان بخشی از تنوع فرهنگی استفاده می‌کند، نه به عنوان محور هویت و تصمیم‌گیری سیاسی.