خیز بورس برای بازگشت به میدان رقابت/بازگشت به نقطه شروع سال

به گزارش اطلاعات نیوز، بازار سرمایه این هفته در مسیر اصلاح مثبت قرار گرفت و به نقطه تحمل رسید، جایی که شاخص‌ها ریزش یا جهش نخواهند داشت و در حالت رکود معاملات چشم به تصمیمات مالی دولت دوخته است، بازارهای مالی نخستین هفته آبان را با روندی آرام و تعدیل نسبی قیمت‌ها پشت سر گذاشتند، رشد دلار متوقف و بازار طلا با اصلاح اونس، ریزشی شد اما بورس سبزپوش بود و شاخص کل بورس به کمک سیگنال‌های دولت و آشتی سرمایه‌گذاران حقیقی از مرز سه میلیون و ۲۰۰ هزار واحد گذشت. میانگین ارزش معاملات روزانه در این بازار به ۱۴ هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به هفته‌های قبل مطلوب بود.

در این هفته دو خبر اصلاح فرمول نرخ خوراک به نفع پتروشیمی‌ها از یک سو و عرضه ارز فولادی‌ها در تالار دوم مرکز مبادله از سوی دیگر، صادراتی‌های بازار سهام را با موج خرید روبه‌رو کرد و رونق تازه‌ای به بورس بخشید تا جایی که شاخص کل بورس تهران در پایان هفته با رشد ۴.۹ درصدی به سطح بالاتر از سه میلیون و ۲۰۰ هزار واحد رسید و شاخص هم‌وزن نیز با افزایش ۲.۶۴ درصدی نشان از رشد متوازن‌تر میان صنایع دارد.

در ابتدای هفته، خبر حذف هاب اروپایی از فرمول نرخ خوراک پتروشیمی‌ها مورد استقبال فعالان بازار قرار گرفت. تحلیلگران معتقدند این تصمیم می‌تواند هزینه خوراک بسیاری از شرکت‌های گازی را کاهش دهد و حاشیه سود شرکت‌های تولیدکننده اوره، متانول و الفین‌ها را افزایش دهد به همین دلیل، نمادهای پتروشیمی در صدر توجه بازار قرار گرفتند و رشد چشمگیری را تجربه کردند.

در اواسط هفته، اعلام عرضه ارز حاصل از صادرات فلزات اساسی در تالار دوم مرکز مبادله، موجب افزایش تقاضا در گروه فلزات و معادن شد، این تصمیم در صورت اجرای کامل، می‌تواند بازگشت ارز صادراتی را شفاف‌تر کند و نرخ تسعیر را برای شرکت‌های صادرکننده بهبود دهد. کارشناسان معتقدند این تغییر بیشترین نفع را برای شرکت‌های بزرگ صادرات‌محور به همراه دارد، اما جو مثبت گروه ممکن است به رشد نسبی دیگر نمادهای غیرصادراتی نیز کمک کند.

چهارمین هفته ورود پول حقیقی به بازار

آمارها حکایت از آن دارد که در پنج روز معاملاتی هفته، ۳۹۳ نماد کمتر از پنج درصد رشد داشتند، ۱۸۸ نماد بین پنج تا ۱۰ درصد بازدهی مثبت ثبت کردند و ۶۶ نماد نیز بیش از ۱۰ درصد رشد قیمت را تجربه کردند. در مقابل، ۲۲۸ نماد افت کمتر از پنج درصد و ۵۶ نماد افتی بالای پنج درصد داشتند.

یکی از نکات مهم، ادامه ورود پول حقیقی به ارزش دو هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان بود. این روند که چهار هفته متوالی ادامه یافته، نشانه‌ای از تغییر دیدگاه فعالان خرد بازار نسبت به آینده بورس است، پس از افت سنگین ماه‌های گذشته به نظر می‌رسد بخشی از سرمایه‌گذاران با نگاه بلندمدت‌تری به بازار بازگشته‌اند و همین موضوع می‌تواند زمینه‌ساز تداوم جریان مثبت نقدینگی در هفته‌های آینده باشد.

رشد ۳۰ درصدی درآمد ریالی شرکت‌ها

علیرضا رضوانی؛ کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: بررسی اجمالی ارزش بازار و جای‌گذاری پارامترها در مقایسه با یک سال گذشته نشان می‌دهد سال گذشته وقتی بورس به حوالی شاخص ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد رسید، نرخ دلار حوالی ۸۰ هزار تومان بود که اکنون این نرخ به حدود ۱۰۸ تا ۱۱۰ هزار تومان رسیده که نشان‌دهنده ۲۵ تا ۳۰ درصد رشد دلار و تورم در شرکت‌ها است.

وی افزود: این رشد به ویژه در شرکت‌هایی دیده می‌شود که فروش دلاری محور دارند و ۲۵ درصد رشد درآمد دلاری آنها به معنای رشد قیمت کالاهای آنها از نظر ریالی و نه دلاری بوده است.

کارشناس بازار سرمایه با اشاره به ثبات نرخ بهره در یک سال اخیر یادآور شد: از نظر ریسک‌های سیاسی، زمانی که موضوع مذاکرات و توافقات مطرح بود، شاخص بورس در حوالی سه میلیون و ۲۰۰ هزار واحد قرار داشت در حالی که اکنون بحث مذاکره مطرح نیست اما می‌توان گفت که ریسک جنگ و شدت واکنش سیاسی را پشت سر گذاشته‌ایم.

وی نرخ تأمین مالی برای شرکت‌ها را با وجود ثابت ماندن نرخ بهره، همچنان بالا دانست و ادامه داد: نرخ تأمین مالی که به طور معمول شرکت‌ها انجام می‌دهند بین ۴۰ تا ۴۵ درصد است و در صورتی که این تأمین مالی به صورت غیرعرف صورت گیرد این نرخ به ۵۰ تا ۶۰ درصد می‌رسد.

بازگشت به نقطه شروع سال

رضوانی با اشاره به ثبات نرخ دلار نیما در حوالی اعداد ۶۹ تا ۷۰ هزار تومان تاکید کرد: تفاوتی که در نرخ دلار به وجود آمده این است که بازار جدیدی به نام بازار توافقی دوم ایجاد شده که برخی موضوعات خاص ارزی شرکت‌ها به آن انتقال پیدا کرده و نرخ ارز ارز در این بازار حوالی ۹۶ هزار تومان است که این موضوع برای برخی از صنایع مفید واقع شده اما برای برخی همچنان دلار مبنا نیما بوده و تغییری صورت نگرفته است.

وی با بررسی جایگاه کلی بورس گفت: می‌توان گفت که تازه بازار به شرایط اوایل امسال بازگشته و بر اساس عواملی همچون تغییرات در سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی درباره صنایع و یا تغییراتی که لازم است در بازار بورس و مکانیزم‌های معاملاتی آن صورت گیرد همچنین تغییرات نرخ ارز مبنا و مرجع شرکت‌ها و صنایع، می‌توان انتظار رشد، نزول یا سکون را در بازار داشت.

کارشناس بازار سرمایه وضعیت کنونی بازار را در شرایط احتیاط ارزیابی کرد و توضیح داد: بورس در شرایطی قرار دارد که سرمایه‌گذاران با احتیاط و در اعداد مشخصی معاملات را انجام می‌دهند و بر خلاف ماه گذشته که احتمال رشد بازار قوی بود، نمی‌توان با اطمینان چنین چشم‌اندازی را ترسیم کرد زیرا معامله‌گران هر روز متناسب با اخبار دریافتی، جهت‌گیری ذهنی خود را مشخص کرده و دست به معامله می‌زنند.

وابستگی معاملات به اخبار روزانه

وی با اشاره به انتشار گزارش عملکرد فولاد مبارکه در سامانه کدال گفت: پس از این گزارش، بسیاری از معامله‌گران به دلیل شدت منفی در گزارش فولاد، دست به فروش سنگین این نماد زدند اما در دو روز گذشته، مصوبه ارجاع ارز صادراتی شرکت‌های فولادی به سامانه ارز توافقی دوم، موجب صف سنگین این گروه به ویژه فولاد مبارکه شد و همین جریان در شرکت‌های پتروشیمی و به ویژه متانول سازی‌ها و اوره‌ای‌ها اتفاق افتاد.

رضوانی گمانه‌زنی درباره نرخ خوراک و گاز این صنایع را موجب مثبت شدن سهام آنها در این هفته بیان کرد و یادآور شد: پس از دو سه روزی که نماد این صنایع مثبت بود، اکنون می‌توان گفت که سهام آنها از تب و تاب ابتدای هفته افتاده و در مجموع شرایط بازار وابسته به اخبار روزانه است.

وی با اشاره به مثبت بودن اخبار این هفته اظهار کرد: اگر رشد نرخ دلار و موضوعات مربوط به نقدینگی را در نظر بگیریم، اخبار منفی روانه بازار نشده است همچنین برآورد این بود که تا پایان سال کسری بودجه دولت به حدود یک تا دو میلیون میلیارد تومان خواهد رسید که با اضافه شدن میزان بدهی بانک آینده ۵۰۰ همت نیز به این عدد به حدود ۱۵ تا ۱۵ و نیم میلیون میلیارد تومان می‌رسد.

کارشناس بازار سرمایه پیش‌بینی کرد نرخ دلار تا پایان سال به حدود ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تومان برسد و گفت: متناسب با این رشد ۲۵ تا ۳۰ درصدی در قیمت ارز، قیمت دلار توافقی رشد خواهد کرد و دلار نیما نمی‌تواند این حجم از فاصله قیمتی را با دلار بازار آزاد تحمل کند بنابراین سیاست‌گذار مجبور با تعدیل‌هایی در نرخ دلار نیما برای جلوگیری از قاچاق خواهد شد و این موارد به دلیل اینکه درآمد صنایع را با توجه به تورم افزایش می‌دهد، شاهد افزایش سود ریالی این شرکت‌ها خواهیم بود.

ادامه مسیر مثبت

وی توضیح داد: واقعیت این است که شرکت‌ها از نظر عملکرد و اقتصادی دچار ضعف و کسر سود می‌شوند اما با نگاه حسابداری، سود شرکت‌ها افزایش پیدا می‌کند که روی بالا رفتن قیمت سهام آنها مؤثر خواهد بود.

رضوانی بر این اساس چشم‌انداز بازار در هفته‌های آینده را مثبت پیش‌بینی کرد و ادامه داد: این رشد نه با سرعت و شدت زیاد ادامه پیدا می‌کند اما همچنان مثبت بازار ادامه خواهد داشت و در پایان پاییز شاخص بورس را بالای سه میلیون واحد خواهیم دید، اکنون در محدوده سه میلیون و ۲۰۰ هزار واحد هستیم و بعید است که تا انتهای پاییز به زیر این سقف اصلاحی انجام دهد یا سقوط کند.

وی با تاکید بر باقی ماندن شاخص کل بورس روی عدد سه میلیون و ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار واحد گفت: اگر نسبت معاملات و حجم ارزشی معاملات بورس در روزهای گذشته را بررسی کنیم، شاهد ورود نقدینگی حقیق در بازار بودیم و برآورد می‌شود که ورود این پول ادامه پیدا خواهد کرد و ورود نهایی شاید پس از یک اصلاح اندک و کوچک صورت گیرد.

کارشناس بازار سرمایه با اشاره به فاصله گرفتن بسیاری از فعالان بازار یا عموم مردم از بورس به دلیل جنگ و جریان‌های پس از آن تاکید کرد: بسیاری از این سرمایه‌گذاران هنوز نتوانستند نقدینگی خود را به بازار برگردانند و برآوردها نیز نشان می‌دهد که حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد نقدینگی که در جریانات جنگ از بازار خارج شده بود هنوز به بورس باز نگشته بنابراین بازگشت این نقدینگی می‌تواند باز هم رشد بورس را نوید دهد.

مانع اقبال به سهام صنایع کوچک

وی محدودیت دامنه نوسان را یک مانع اجباری و نامناسب برای رشد بازار سرمایه معرفی کرد و گفت: مهم‌تر از این محدودیت، موضوعات مربوط به حجم مبنا است زیرا حجم مبنای شرکت‌های کوچک و متوسط موجب شده در شرایطی که این صنایع با صف خرید یا صف فروش روبه‌رو هستند، به دلیل ناتوانی در پرکردن حجم مبنا نتوانند نوسانات قیمت مناسبی را به خود ببینند و به طور کلی موجب خستگی سرمایه گذار شدند.

رضوانی این روند را موجب کاهش اقبال و توجه به سهام صنایع کوچک دانست و افزود: در صورتی که شاهد افزایش یا کاهش معاملات در بازار هستیم، تنها به دلیل معاملاتی است که در سهم‌های بزرگ و شاخص در حال انجام است و اگر نگاهی به عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری کلاسیک‌تر از اهرمی‌ها و یا بخشی‌ها بیندازیم می‌بینیم که بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ صندوقی که به صورت صدور و ابطالی در بازار در حوزه سهام فعال هستند شاید تعداد انگشت شمار پنج تا ده صندوق توانستند عملکردی بالاتر از شاخص کل را در یک ماه گذشته ثبت کنند.

وی توضیح داد: این صندوق‌ها پرتفویی متشکل از سهام کوچک و سهام‌های شاخص‌ساز و بزرگ دارند بنابراین ۶۰ تا ۵۰ درصد به سهم‌های بزرگ اختصاص می‌دهند و دیگر منابع خود را صرف خرید سهم‌های ارزشمند کوچک و متوسط بازار می‌کنند اما در جریانات حرکت اخیر شاخص کل این اتفاق رخ داد که رشد شاخص کل تنها به واسطه ۳۰ تا ۵۰ شرکتی بود که اشل بزرگ‌تری نسبت به همه شرکت‌های بازار دارند.

رضوانی درباره مانع رشد شرکت‌های کوچک‌تر ادامه داد: یکی از موانع، جریان‌های حجم مبنا است زیرا در جایی که بازار نیاز به رشد کوچک‌ترها داشت و بار روی کل بازار وارد شد همچنین در روزهایی که سهم‌های بزرگ‌تر هر روز سه درصد خود را تکمیل و رشد قیمت را تجربه می‌کردند سهم‌های کوچک‌تر نتوانستند این کار را انجام دهند و در زمان قفل صف خرید نیز یک درصد تا دو درصد را پر کردند.

وی این شرایط را موجب عقب ماندگی صندوق‌ها همچنین به هم خوردن توازن در بازار معرفی کرد و یادآور شد: یکی از پیامدهای این وضعیت آن است که اشل مقایسه صندوق‌ها، ارزیابی با شاخص است و سرمایه‌گذاری که به صورت غیرمستقیم تمایل به ورود در این صندوق‌ها دارد از این نظر متضرر می‌شود به طور کلی سرمایه‌گذاران خرد همان سهم‌های کوچک و متوسط بازار زیان می‌بینند و امیدواریم که این روند به زودی اصلاح شود.

به گزارش ایمنا، فضای عمومی بازار در هفته نخست آبان صعودی و امیدوارکننده بود با این حال کارشناسان بر این باورند که اگرچه بازار تحت‌تأثیر نرخ ارز و قیمت جهانی کالاها قرار دارد، اما چشم‌انداز کلی بورس تهران صعودی و کم‌ریسک‌تر از ماه‌های گذشته ارزیابی می‌شود و انتظار می‌رود شاخص کل در هفته پیش‌رو در مسیر افزایشی حرکت کند.