ناکامی ترامپ در جنگ تعرفه‌ها
به گزارش اطلاعات نیوز، دوم آوریل ۲۰۲۵، یا سیزدهم فروردین، دونالد ترامپ بزرگ‌ترین جنگ تجاری تاریخ آمریکا را اعلام کرد و آن را «روز آزادی» نامید. او هدف از این اقدام را بازپس‌گیری «پول و احترام» آمریکا...
به گزارش اطلاعات نیوز، دوم آوریل ۲۰۲۵، یا سیزدهم فروردین، دونالد ترامپ بزرگ‌ترین جنگ تجاری تاریخ آمریکا را اعلام کرد و آن را «روز آزادی» نامید. او هدف از این اقدام را بازپس‌گیری «پول و احترام» آمریکا اعلام کرد. یکی از برجسته‌ترین تعرفه‌ها علیه چین اعمال شد و پس از افزایش تدریجی، تعرفه‌های آمریکایی بر کالاهای چینی تا ۱۴۵ درصد رسید. پکن نیز پاسخ متقابل داد و تعرفه ۱۲۵ درصدی بر واردات آمریکا وضع کرد.
پس از تنش‌های شدید، دو کشور توافق موقتی برای کاهش تعرفه‌ها برقرار کردند: تعرفه‌های آمریکا به ۳۰ درصد و تعرفه‌های چین به ۱۰ درصد کاهش یافت. اما دو هفته پیش چین محدودیت‌های جدیدی بر صادرات خاک‌ها و عناصر کمیاب معدنی اعمال کرد و ترامپ در واکنش، از لغو دیدار با رئیس‌جمهور چین خبر داد و وعده تعرفه ۱۰۰ درصدی بر واردات چینی را از اول نوامبر داد.
اکنون اما آمریکا و چین از توافق جدید خبر داده‌اند. بر اساس این توافق، دیدار دو رئیس‌جمهور برگزار خواهد شد، آمریکا از تعرفه‌های جدید صرف‌نظر می‌کند، درباره اپلیکیشن تیک‌تاک تصمیم‌گیری خواهد شد و چین به خرید سویای آمریکا ادامه خواهد داد.
تحلیلگران بر این باورند که عقب‌نشینی ترامپ دلایل متعددی دارد: واکنش شدید چین، ناتوانی در جایگزینی سریع زنجیره تأمین کالاها، همزمانی جنگ تعرفه‌ای با جنگ روسیه و فشار متحدان سنتی آمریکا و غافلگیری ترامپ از ممنوعیت صادرات خاک‌های کمیاب از سوی پکن. در نهایت، ترجیح بر توافق به جای درگیری، مسیر جدیدی برای روابط اقتصادی دو کشور رقم زده است.
ترامپ و شیء جین‌پینگ در کره‌جنوبی دیدار می‌کنند؛ تنش‌های تجاری کاهش یافت
آخرین دور مذاکرات تجاری میان آمریکا و چین در کوالالامپور، پایتخت مالزی، برگزار شد؛ اولین مقصد سفر دیپلماتیک یک‌هفته‌ای ترامپ به آسیا. وزیر خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد که دو طرف به چارچوب توافق بالقوه‌ای رسیده‌اند که در دیدار رؤسای دو کشور مورد بحث قرار خواهد گرفت.
اسکات بسنت به شبکه سی‌بی‌اس گفت این چارچوب شامل «توافق نهایی» بر سر فعالیت تیک‌تاک در آمریکا و تعویق کنترل‌های سخت‌گیرانه‌تر چین بر مواد معدنی کمیاب است. او همچنین پیش‌بینی کرد که تعرفه ۱۰۰ درصدی تهدیدشده توسط ترامپ اجرایی نخواهد شد. بر اساس توافق، چین خرید قابل‌توجه سویا از آمریکا را از سر خواهد گرفت.
دیدار ترامپ و شیء جین‌پینگ روز پنجشنبه در کره‌جنوبی در حاشیه اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی آسیا-اقیانوسیه برگزار خواهد شد. این دیدار اولین ملاقات دو رهبر در دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ است و پیش‌بینی می‌شود محورهای اصلی آن کاهش تنش‌های تجاری و نهایی‌سازی توافقات مربوط به سویا، تیک‌تاک و مواد معدنی کمیاب باشد.
اختلافات تجاری آمریکا و چین؛ کنترل صادرات عناصر کمیاب یک سال به تعویق افتاد
تنش‌های تجاری میان آمریکا و چین در ماه سپتامبر شدت گرفت، زمانی که واشنگتن فهرست سیاه صادراتی خود را گسترش داد تا دسترسی شرکت‌های چینی به فناوری آمریکایی محدود شود. در واکنش، پکن دو هفته پیش اعلام کرد علاوه بر هفت فلز کمیاب که در آوریل ممنوعیت صادرات آن‌ها را اعلام کرده بود، پنج فلز دیگر شامل هولمیوم، اربیم، تولیوم، یوروپیوم و ایتربیوم را نیز در فهرست محدودیت‌های صادراتی خود قرار می‌دهد.
پیش از این، محدودیت‌ها شامل ساماریوم، گادولینیوم، تربیم، دیسپروزیم، لوتتیوم، اسکاندیم و ایتریم می‌شد و اکنون مجموعاً ۱۲ عنصر خاکی کمیاب تحت کنترل صادرات چین قرار دارند. این عناصر نقش حیاتی در تولید وسایل نقلیه الکتریکی، موتورهای هواپیما، رادارهای نظامی، پنل‌های خورشیدی و گوشی‌های هوشمند دارند و چین بیش از ۹۰ درصد تولید جهانی آن‌ها را در اختیار دارد.
وزیر خزانه‌داری آمریکا، اسکات بسنت، روز یکشنبه در برنامه خبری «این هفته» اعلام کرد که چین اجرای محدودیت‌ها را به مدت یک سال به تعویق انداخته تا دو طرف بتوانند موضوع را مجدداً بررسی کنند. این تعویق، پس از اعتراض شرکت‌های آمریکایی وابسته به این مواد، به مرحله اجرا درآمد و اکنون به یکی از محورهای اصلی چانه‌زنی در مذاکرات تجاری دو کشور بدل شده است.
آتش‌بس تجاری آمریکا و چین؛ خرید سویای آمریکایی از سر گرفته می‌شود
یکی دیگر از محورهای توافق اخیر میان آمریکا و چین، ادامه خرید دانه سویای آمریکاست. توقف خرید سویای آمریکا توسط پکن در ماه سپتامبر ضربه شدیدی به بخش کشاورزی ایالات متحده وارد کرده بود، چرا که چین بزرگ‌ترین مشتری این محصول محسوب می‌شود و نیمی از کل صادرات ۲۴ میلیارد دلاری سویای آمریکا در سال ۲۰۲۴ را به خود اختصاص داده بود.
اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، پس از دیدار با گروه مذاکره‌کنندگان چینی اعلام کرد: «فکر می‌کنم ما یک چارچوب بسیار موفق برای بحث رهبران در روز پنجشنبه داریم.» وی افزود که انتظار دارد آتش‌بس تعرفه‌ای با چین پس از اول نوامبر تمدید شود و پکن خرید قابل‌توجه سویای آمریکا را از سر گیرد، پس از آنکه در ماه سپتامبر این محصول را از برزیل و آرژانتین تأمین کرده بود.
به گفته بسنت، کشاورزان آمریکایی پس از اعلام شرایط این توافق، احساس اطمینان بیشتری نسبت به فصل جاری و فصول آینده خواهند داشت و چشم‌انداز خرید سویای آمریکا برای چندین سال بهبود پیدا می‌کند.
توافق آمریکا و چین بر سر تیک‌تاک؛ کنترل شعبه آمریکایی به شرکت‌های داخلی واگذار می‌شود
ه گفته اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، دو کشور بر سر شعبه آمریکایی پلتفرم تیک‌تاک به توافق رسیده‌اند و ترامپ و شیء جین‌پینگ قرار است «این معامله را روز پنجشنبه به سرانجام برسانند.»
ایالات متحده پیش‌تر با استناد به نگرانی‌های امنیت ملی، به تیک‌تاک اعلام کرده بود که باید فعالیت‌های خود در آمریکا را به شرکت‌های داخلی واگذار کند یا با خطر تعطیلی مواجه شود. اجرای این ممنوعیت چهار بار به تعویق افتاد تا مسیر مذاکرات تسهیل شود و مهلت آن مجدداً تا دسامبر تمدید گردید.
کاخ سفید نیز اعلام کرده است که شرکت‌های آمریکایی الگوریتم تیک‌تاک را کنترل خواهند کرد و شش کرسی از هفت کرسی هیئت‌مدیره این اپلیکیشن در آمریکا به آن‌ها اختصاص خواهد یافت. ترامپ که در دوره اول ریاست‌جمهوری خود خواستار ممنوعیت تیک‌تاک شده بود، اکنون مسیر خود را تغییر داده و به جای تعطیلی، به دنبال مدیریت و کنترل شعبه آمریکایی این شبکه اجتماعی است.
مشت در مقابل مشت: واکنش چین به تعرفه‌های ترامپ و عقب‌نشینی آمریکا
از زمان ورود مجدد ترامپ به کاخ سفید، او تعرفه‌های گسترده‌ای را علیه واردات از کشورهای مختلف اعمال و تهدید کرده است. ترامپ مدعی است این سیاست به تقویت تولید و اشتغال در آمریکا کمک می‌کند. اعمال تعرفه‌ها باعث شد بسیاری از کشورها، از جمله ژاپن، کره‌جنوبی و اتحادیه اروپا، وعده سرمایه‌گذاری‌های کلان در آمریکا دهند. ژاپن متعهد به سرمایه‌گذاری ۵۵۰ میلیارد دلار و کره‌جنوبی ۳۵۰ میلیارد دلار شد، هرچند مقامات کره نسبت به اظهارات ترامپ درباره این توافق‌ها اظهار تعجب کرده‌اند.
با این حال، شدیدترین تعرفه‌ها علیه چین اعمال شد و پکن نیز به آن پاسخ داد. دو طرف پس از هفته‌ها تنش، توافق کردند اجرای تعرفه‌ها را به تعویق بیندازند و مذاکرات تجاری را ادامه دهند. خبرگزاری دولتی چین، شین‌هوا، اعلام کرد که مذاکره‌کنندگان آمریکا و چین به «اجماع اولیه» درباره موضوعاتی از جمله عوارض بندری آمریکا، تمدید آتش‌بس تجاری، تعرفه‌های فنتانیل، همکاری در مبارزه با مواد مخدر و کنترل صادرات دست یافته‌اند.
لی چنگ‌گانگ، مذاکره‌کننده ارشد چین، تأکید کرد که پکن علی‌رغم فشارهای آمریکا، قاطعانه از منافع خود دفاع می‌کند. کارشناسان معتقدند ترامپ تصور نمی‌کرد واکنش سریع و جدی چین در برابر تهدیدهای تجاری این‌گونه باشد و شاید انتظار داشت مانند ژاپن و کره، چین نیز با سرمایه‌گذاری‌های بزرگ پاسخ دهد. با این حال، چین تاکنون محکم‌ترین مقاومت را در برابر سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ از خود نشان داده است.
رکورد صادرات چین با وجود جنگ تعرفه‌ای ترامپ: رشد ۶ درصدی تجارت در ۲۰۲۵
سیاست‌های تجاری دونالد ترامپ با هدف کاهش کسری تجاری آمریکا و اعمال فشار بر کشورهایی با مازاد تجاری بالا، از جمله چین، طی سال‌های اخیر شدت گرفته است. چین سالانه حدود ۳۰۰ میلیارد دلار مازاد تجاری با آمریکا دارد و ترامپ از دوره اول ریاست‌جمهوری وعده کاهش این کسری را داده و در دولت دوم تعرفه‌ها و مجازات‌های تجاری را تشدید کرد.
آمارهای اداره آمار آمریکا نشان می‌دهد واردات ایالات متحده از چین در هفت ماهه نخست سال ۲۰۲۵ به ۱۹۴ میلیارد دلار رسید که کمترین میزان از سال ۲۰۰۹ به این سو است. مجموع تجارت دو کشور در همین دوره نیز به ۲۵۹ میلیارد دلار کاهش یافت که کمترین رقم از سال ۲۰۱۰ محسوب می‌شود. واردات آمریکا از چین در این دوره نسبت به سال‌های ۲۰۲۲، ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ به ترتیب ۳۶، ۲۰ و ۱۹ درصد کاهش یافته است.
با وجود این، تجارت چین با سایر کشورها همچنان رشد داشته است. آمارها نشان می‌دهد حجم تجارت چین در ۹ ماهه نخست سال ۲۰۲۵ به ۲ هزار و ۷۸۰ میلیارد دلار رسید که ۶ درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است و رکوردی تاریخی برای این کشور محسوب می‌شود. افزایش صادرات چین به کشورهای اروپایی و آسیایی نشان می‌دهد جنگ تعرفه‌ای ترامپ نتوانسته روند صادراتی چین را متوقف کند و تأثیر محدودی بر اقتصاد کلی این کشور داشته است.
افزایش ۲۲ درصدی کسری تجاری آمریکا با وجود جنگ تعرفه‌ای ترامپ
دولت ترامپ همواره جنگ تعرفه‌ای خود علیه شرکای تجاری را اقدامی متقابل و منصفانه معرفی کرده و وعده داده بود با مجازات تعرفه‌ای، حجم کسری تجاری آمریکا به طور قابل توجهی کاهش یابد. این سیاست‌ها بخشی از پروژه «ماگا» و تلاش برای بازپس‌گیری قدرت اقتصادی آمریکا عنوان می‌شود.
با این حال، آمارهای مرکز آمار و سرشماری آمریکا نشان می‌دهد در هفت‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵، این وعده محقق نشده است. واردات آمریکا در این مدت به ۲ هزار و ۵۷ میلیارد دلار رسیده و صادرات کشور نیز هزار و ۲۵۲ میلیارد دلار گزارش شده است. نتیجه این ارقام، رشد ۱۱ درصدی واردات، رشد ۴.۸ درصدی صادرات و افزایش ۲۲ درصدی کسری تجاری آمریکا در مقایسه با مدت مشابه سال قبل بوده است.
این داده‌ها نشان می‌دهد جنگ تعرفه‌ای ترامپ هنوز نتوانسته کسری تجاری آمریکا را مهار کند و علی‌رغم کاهش واردات از برخی کشورها، رشد صادرات محدود و افزایش واردات، کسری تجاری را به سطح بالاتری رسانده است.