روسیه و دیپلماسی جوانان، کانون نوآوری و هم‌افزایی جوانان در عصر جدید
به گزارش اطلاعات نیوز، امید رحیمی، کارشناس مسائل آسیای مرکزی در یادداشتی نوشت: «نظم جهانی از فوریه ۲۰۲۲ وارد فاز جدیدی شده است و تحریم‌های شدید علیه روسیه و گستردگی فزاینده رقابت‌های جهانی در حوزه...
به گزارش اطلاعات نیوز، امید رحیمی، کارشناس مسائل آسیای مرکزی در یادداشتی نوشت: «نظم جهانی از فوریه ۲۰۲۲ وارد فاز جدیدی شده است و تحریم‌های شدید علیه روسیه و گستردگی فزاینده رقابت‌های جهانی در حوزه نظم بین‌المللی به‌ویژه با به قدرت رسیدن ترامپ بیش از گذشته نمایان شده است، محورهای این رقابت‌ها در حوزه‌های مختلفی نظیر هنجارهای بین‌المللی، بازتعریف حقوق بین‌الملل، کریدورهای ترانزیتی و ژئواکونومی، سازمان‌های منطقه‌ای، مدیریت بحران‌های بین‌المللی و حفظ یا تغییر موازنه‌های سنتی در نقاط مختلف بروز و ظهور پیدا کرده است و در چنین شرایطی غرب با محوریت آمریکا که در حوزه‌های کلیدی نظیر تجارت و اقتصاد در حال افول بوده و درحال از دست دادن جایگاه مسلط جهانی خود به بازیگرانی همچون اعضای بریکس هستند، در حوزه‌های نرم نظیر عرصه‌های هنجاری و به‌ویژه با تمرکز بر نسل‌های جدید سیاست‌های متمرکزی را تدوین کرده‌اند.
در چنین شرایطی و با پذیرش آنکه جهان و نظم کنونی به یک دوره گذار وارد شده است، رقابت‌های بیشتری برای تفوق هنجاری در نسل‌های بعدی که انتقال به نظم جدید در دوره آن‌ها انجام می‌گیرد شکل گرفته است و بر این اساس دیپلماسی حوزه جوانان و به ویژه با تمرکز بر نسل‌های جدید نخبگان با رویکرد نظم جدید چندقطبی به یکی از اولویت‌های بازیگران منتقد وضع موجود در جهان تبدیل شده است، در چنین فضایی روسیه که در بازه پس از فوریه ۲۰۲۲ با اعمال تحریم‌های شدید از سوی غرب در یک انزوای تحمیل شده بین المللی و تصویرسازی گسترده توسط رسانه‌های غربی (همچون ایران) مواجه شده است، اقدامات و رویکردهای بین‌المللی متعددی را در حوزه جوانان طراحی و اجرا کرده است.
یکی از مهم‌ترین ایده‌های روسیه فستیوال‌های تخصصی و عمومی در حوزه جوانان بوده است که در آخرین نمونه از این فستیوال‌ها که در بازه ۱۷ تا ۲۱ سپتامبر (۲۶ الی ۳۰ شهریور) به میزبانی نیژنی نووگراد برگزار شد، روندهای بسیار جالبی در حوزه هنجارسازی بین‌المللی و پیشبرد دیپلماسی جوانان انجام گرفته است در این فستیوال بیش از دو هزار نفر از جوانان فعال در حوزه‌های مختلف اعم از رسانه، صنایع خلاق، ورزش، آموزش و علوم، مدیریت عمومی، کارآفرینی و اقتصاد و فناوری اطلاعات دعوت شده و گرد هم آمدند، از این میزان حدود هزار نفر به تنهایی از کشورهای مختلف عموماً غیرغربی شرکت کردند و همچنین برای اولین بار حدود ۲۰۰ نفر از نوجوانان ۱۴ تا ۱۷ سال نیز در این فستیوال شرکت کردند که نیمی از آن‌ها از کشورهای خارجی بودند.
روسیه در چارچوب دیپلماسی جوانان خود هدف‌گذاری خود در این فستیوال و رویدادهای مشابه دیگر را توسعه ارتباطات و گفتمان‌های مشترک بین جوانان فعال در کشورهای جهان و گفت‌وگو و تعامل برای شکل‌دهی به جهان چندقطبی و عادلانه مبتنی بر توازن منافع اعلام کرده است. همچنین در عرصه‌های کارکردی ایده‌های متعددی توسط روسیه به اجرا در آمده است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به رویدادهای جذب سرمایه در استارتاپ‌ها، توسعه مهارت‌های فردی و گروهی، ارائه فراخوان‌های جذب برای صنایع خلاق و ایده‌پردازی در آن‌ها، برگزاری کارگاه‌های رسانه‌ای تخصصی و رویدادهای ورزشی اشاره کرد.
چنین رویدادهایی ضمن آنکه می‌تواند تصویرسازی‌های شدید غرب علیه روسیه را به طور محسوسی خنثی کند، زمینه‌های قابل توجهی برای مقابله با انزوای بین‌المللی تحمیل شده از سوی غرب فراهم می‌آورد. در این رویدادها همچنین گفتمان‌های مقابله با تحریم‌های غیرقانونی و یکجانبه غرب قابل شکل‌گیری است و بسترهای گفت‌وگو میان نسل‌های جدید و جوانان کشورهای همسو در نظم جدید چندقطبی نظیر چین، روسیه، ایران و کشورهای دیگر شکل می‌گیرد. این رویدادها همچنین به‌دلیل تمرکز بر نخبگان جوان و نسل‌های جدید رهبران در کشورهای مختلف و تعداد نسبتاً قابل توجه جوانان حاضر از کشورهای مختلف می‌تواند یک شبکه‌سازی مویرگی از توسعه گفتمان‌های بدیل در سطح جهانی در ارتباط با نظم جدید چندقطبی باشد.
در چنین فضایی برخی الزامات و بایسته‌های برای جمهوری اسلامی ایران وجود دارد. نخست آنکه همچون روسیه، ایران نیز در شرایط مشابه ناگزیر است چنین رویدادهایی با محوریت دیپلماسی جوانان برگزار کند. تخصیص سهم قابل توجهی از منابع دیپلماسی عمومی به حوزه دیپلماسی جوانان نوعی سرمایه‌گذاری برای آینده سیاست‌های جهانی و منطقه‌ای محسوب می‌شود. دوم، با توجه به فضای همکاری‌های تهران و مسکو در یک دهه اخیر، فرصت‌های زیادی برای شکل‌دهی به شبکه‌های ارتباطی نسل‌های جوان بین دو کشور در خلال چنین رویدادهایی وجود دارد که در صورت توجه به آن‌ها از سوی دولت‌ها، می‌توان روابط پایدار دو کشور را در آینده شاهد بود. در نهایت، نزدیک‌سازی گفتمان‌های بین‌المللی منتقدین نظم غربی کنونی در جهان با محوریت ایده‌های تمدنی ایرانی، روسی و چینی در چنین بسترهایی می‌تواند به‌واسطه هم‌افزایی ایده‌ها و تعدیل آن‌ها به بازتولید روندهای واقعی و کارکردی تأثیرگذار در نظم جدید جهانی منجر شود.»