سرمایهگذاری ۱۰.۸ میلیارد دلاری پنتاگون/ رقابت نظامی با چین و پیامهای اقتصادی برای ایران
به گزارش اطلاعات نیوز، رقابت راهبردی آمریکا و چین بار دیگر به عرصه اقتصاد دفاعی کشیده شد. وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) اعلام کرده است که بیش از ۱۰.۸ میلیارد دلار برای توسعه ۲۵ پروژه تسلیحاتی محرمانه...
به گزارش اطلاعات نیوز، رقابت راهبردی آمریکا و چین بار دیگر به عرصه اقتصاد دفاعی کشیده شد. وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) اعلام کرده است که بیش از ۱۰.۸ میلیارد دلار برای توسعه ۲۵ پروژه تسلیحاتی محرمانه در قالب برنامه «SHOTCALLER» هزینه میکند؛ طرحی که بناست قابلیت حملات دوربرد سریع، پایدار و ویرانگر را در اختیار ارتش ایالات متحده قرار دهد.
اقتصاد دفاعی پشت برنامه SHOTCALLER
هسته اصلی این برنامه بر پایه «فناوریهای نوآورانه پیشرفته» (AIT) استوار است که تنها در بودجه سال مالی ۲۰۲۶ بیش از ۱.۱۶ میلیارد دلار اعتبار دریافت کرده است. این رقم بخشی از چرخهای بزرگتر است که طی سالهای اخیر حدود ۹.۶ میلیارد دلار منابع مالی را جذب پروژههای محرمانه مشابه کرده بود.
سرمایهگذاری کلان بر نوآوریهای نظامی نشان میدهد ایالات متحده در حال انتقال بخشی از هزینههای دفاعی سنتی به سمت پروژههایی است که بهطور مستقیم بر بازدارندگی علیه چین در اقیانوس آرام متمرکز است.
سرعتبخشی به چرخه تسلیحات
SHOTCALLER تحت مدیریت «دفتر توانمندیهای راهبردی» اداره میشود؛ نهادی که امکان عبور از روندهای سنتی خرید نظامی و شتابدهی به آزمایش نمونهها در ارتش، نیروی دریایی، هوایی، تفنگداران و حتی نیروی فضایی را فراهم میکند.
این رویکرد اقتصادی-نظامی باعث میشود بخش بزرگی از منابع دفاعی به سمت طرحهای نوآورانه هدایت شود؛ طرحهایی که علاوه بر ایجاد «زنجیره کشتار» یکپارچه، نقش مهمی در بازار صنایع نظامی و قراردادهای تسلیحاتی چند میلیارد دلاری ایفا خواهند کرد.
رمزها و ارقام پنهان
۲۵ پروژه تعریفشده در این چارچوب با نامهای رمزی چون Asgard، Bedlam، Black Marlin، Epic، Lazarus، Oculus Prime، Pele و Rolling Dice شناخته میشوند. بسیاری از این پروژهها پیشتر صدها میلیون دلار دریافت کردهاند و برخی همچون Lazarus و Oculus Prime در بودجه ۲۰۲۶ رشد قابلتوجهی داشتهاند.
این سرمایهگذاریها نهتنها ابعاد نظامی، بلکه تأثیرات اقتصادی در صنعت دفاعی آمریکا و پیمانکاران بزرگ تسلیحاتی دارند که بخش عمدهای از قراردادها را جذب میکنند.
پیامدها برای بازار جهانی
تحلیلگران بر این باورند که چنین هزینههایی بخشی از «اقتصاد جنگ سرد نوین» است که به رقابت تسلیحاتی در شرق آسیا دامن میزند. در حالی که پکن تلاش دارد نفوذ اقتصادی خود را از طریق پروژههای زیرساختی در آسیا و آفریقا گسترش دهد، واشنگتن با تقویت بودجه نظامی و توسعه سلاحهای پیشرفته به دنبال بازدارندگی سختافزاری است.
پیشبینی میشود که افزایش چنین بودجههایی فشار مضاعفی بر بدهی عمومی آمریکا وارد کند، اما در عین حال بازار صنایع نظامی و اشتغال در این حوزه را رونق بخشد.
تغییر تمرکز پنتاگون
در حالی که هدف رسمی SHOTCALLER مقابله با چین در اقیانوس آرام عنوان شده، گزارش پولیتیکو از پیشنویس «استراتژی دفاع ملی» نشان میدهد که پنتاگون همزمان به سمت تمرکز بیشتر بر تهدیدات داخلی در حال حرکت است. این تغییر میتواند نشانهای از دوگانگی در تخصیص منابع دفاعی آمریکا باشد؛ جایی که اقتصاد داخلی و امنیت خارجی هر دو به رقابت برای جذب بودجه دچار شدهاند.
سرمایهگذاری ۱۰.۸ میلیارد دلاری پنتاگون در پروژههای محرمانه تسلیحاتی، صرفاً یک تصمیم نظامی نیست؛ بلکه نشانگر شکلگیری الگوی جدیدی در اقتصاد دفاعی آمریکا است. الگویی که با هدف مقابله با چین آغاز شده، اما پیامدهای آن بر بودجه عمومی، صنایع نظامی، و حتی بازارهای بینالمللی انرژی و امنیت اثرگذار خواهد بود.
پیامدهای اقتصادی و ژئوپولیتیکی
تزریق چنین بودجهای به صنایع دفاعی آمریکا علاوه بر بعد نظامی، آثار اقتصادی نیز دارد. صنایع تسلیحاتی آمریکا با جذب این منابع عظیم، به موتور محرک اشتغال و فناوریهای پیشرفته بدل میشوند و در عمل «اقتصاد جنگ» جایگاه پررنگتری در ساختار کلان اقتصاد آمریکا پیدا میکند. در سطح بینالملل نیز این روند میتواند به افزایش تنشهای ژئوپولیتیکی، نوسان بیشتر بازار انرژی و تغییر مسیر سرمایهگذاریها در حوزههای دفاعی و فناورانه منجر شود.
پیامها و تبعات برای ایران
۱. افزایش فشار امنیتی غیرمستقیم: رقابت واشنگتن با پکن در شرق آسیا میتواند به حضور پررنگتر آمریکا در خلیج فارس و خطوط کشتیرانی منجر شود. این موضوع فشار امنیتی غیرمستقیم بر ایران را افزایش خواهد داد.
۲. فرصت برای همکاری با چین: نزدیکی بیشتر چین و ایران در قالب توافق ۲۵ ساله، بریکس و سازمان شانگهای میتواند در برابر فشارهای آمریکا یک سپر اقتصادی و فناورانه ایجاد کند.
۳. نوسان بازار انرژی: تشدید تنشهای نظامی احتمالاً تقاضای چین برای انرژی مطمئنتر را افزایش میدهد و این امر میتواند فرصتی برای افزایش صادرات نفت و گاز ایران فراهم کند، البته اگر موانع تحریم و بانکی مدیریت شود.
۴. لزوم توسعه فناوریهای بومی: سرمایهگذاری آمریکا بر سامانههای هوشمند و فضایی شکاف تکنولوژیک را افزایش میدهد؛ بنابراین ایران باید بیش از پیش بر توسعه پهپادها، موشکهای هوشمند و جنگ سایبری متمرکز شود.
۵. ابعاد اقتصادی امنیتی: این اقدام نشان میدهد آینده اقتصاد جهانی بیش از گذشته با امنیت و رقابت تسلیحاتی گره خورده است. ایران برای حفظ جایگاه خود ناچار است هم صنایع دفاعی را تقویت کند و هم همکاریهای اقتصادی منطقهای را گسترش دهد.