تحلیل بازار طلا، از تقاضای جهانی تا نوسانات داخلی

به گزارش اطلاعات نیوز، سرمایه‌گذاران اغلب از دارایی‌های پرخطر عقب‌نشینی می‌کنند و سهام جایگاه خود را از دست می‌دهند، ارزها تغییر می‌کنند. اعتماد به ثروت با پشتوانه کاغذی متزلزل می‌شود و این موضوع یک الگوی جدید نیست. مردم صدها سال است که به دنبال ثبات در بازار طلا بوده‌اند.

اگر تمایل به سرمایه‌گذاری در سهام، ارز خارجی یا املاک و مستغلات هستید، اضافه کردن بخش کوچکی از طلا می‌تواند به متعادل کردن بار مالی کمک کند. این موضوع دهه‌هاست که وجود داشته است و سوالاتی مطرح می‌شود که آیا بانک‌های مرکزی خرید طلای خود را افزایش می‌دهند یا کاهش می‌دهند؟ روند قیمت دلار آمریکا صعودی است یا نزولی؟ آیا قیمت سوخت و انرژی بی‌ثبات است؟ آیا نرخ‌ها در منطقه شما ثابت، رو به افزایش یا رو به کاهش هستند؟ آیا محدودیت‌های تجاری یا تحریم‌های جدید مورد بحث قرار می‌گیرد؟
طلا برای حرکت به همه این عوامل نیاز ندارد. اما حتی دو یا سه تغییر در جهت اشتباه می‌تواند تقاضا را بالاتر ببرد.

مهرداد حاجی‌زاده فلاح، تحلیلگر مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: برای پیش‌بینی آینده به گوی بلورین نیاز نداریم سیگنال‌ها از قبل وجود دارند و اگر در حال تصمیم‌گیری برای قدم بعدی هستید، طلا را به عنوان بخشی از یک تصویر بزرگ‌تر در نظر بگیرید و نه کل طرح، بلکه قطعه‌ای که بارها و بارها ارزش خود را ثابت کرده است.

وی افزود: در سال ۲۰۲۵، دنیای سرمایه‌گذاری طلا سریع‌تر از همیشه در حال حرکت است و این موضوع در هیچ کجا به اندازه معاملات زنده طلا آشکار نیست و سرمایه‌گذاران در امارات متحده عربی اکنون می‌توانند تنها با یک تلفن همراه و یک اپلیکیشن معاملاتی، شمش‌های طلا را با قیمت‌های لحظه‌ای و در هر ساعت از شبانه‌روز خریداری یا بفروشند، اما همزمان با تغییر شکل روش تجارت طلا توسط فین‌تک، مدل جدیدی در حال ظهور است معاملات طلای همتا به همتا (P2P).

تحلیلگر مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه تصریح کرد: اشتهای جهانی برای طلا همچنان قوی است و مصرف طلای چین در نیمه اول سال جاری میلادی در بحبوحه تقاضای امن برای سرمایه گذاری، تنها اندکی کاهش پیدا کرده است که نشان می‌دهد حتی تنش‌های کلان اقتصادی نیز نتوانسته علاقه سرمایه‌گذاران را کاهش دهد و اگرچه ایده معامله مستقیم با طرف مقابل در زمان واقعی انعطاف‌پذیر و جذاب به نظر می‌رسد، اما بدون مشکل هم نیست و از خطرات قیمت‌گذاری گرفته تا حفره‌های امنیتی، همه پلتفرم‌ها برای محافظت از دارایی‌های شما ساخته نشده‌اند.

چرا طلا یک پناهگاه امن است؟

حاجی زاده بیان کرد: پاسخ ساده این است که بر اساس تجربیات گذشته در یک بحران، مردم به ویژگی پناهگاه امن طلا اعتقاد دارند و طلا از دوران باستان به عنوان یک وسیله ذخیره ارزش مورد استفاده قرار گرفته است و جذابیت ظاهری، چکش‌خواری (با نقطه ذوب پایین که تولید سکه یا جواهرات را آسان می‌کند)، فناناپذیر بودن تمام طلایی که تاکنون یافت یا استخراج شده است، هنوز وجود دارد و از همه مهم‌تر، کمیابی آن، به دستیابی به این جایگاه کمک کرده است و اگرچه صدها هزار نفر در طول تاریخ برای یافتن آن کاوش و جستجو کرده‌اند، اما میزان طلای استخراج شده هرگز به اندازه‌ای نبوده است که ارزش آن را کاهش دهد.

وی ادامه داد: به دلیل این ویژگی‌ها، طلا به مبنای پول تبدیل شد و در طول استاندارد طلا، که ملت‌ها را ملزم به نگهداری ذخایر طلا به عنوان پشتوانه پول خود می‌کرد، نقش پولی رسمی ایفا کرد و بانک‌های مرکزی هنوز ذخایر عظیمی از طلا را در اختیار دارند و شورای جهانی طلا می‌گوید از ۱۹۷۵۷۶ تن طلایی که در طول تاریخ استخراج شده است، ۱۷.۲ درصد (به صورت شمش یا سکه) توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی، ۲۱.۶ درصد توسط سرمایه‌گذاران خصوصی، حدود ۴۷ درصد به عنوان جواهرات و ۱۴.۲ درصد به مصارف دیگر همچون الکترونیک رسیده است و خرید جواهرات طلا در بمبئی. هند بزرگترین بازار جواهرات طلا در جهان است، اما طبق گزارش شورای جهانی طلا، تقاضای داخلی در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۰، ۷۴ درصد کاهش پیدا کرده است.

تحلیلگر مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه عنوان کرد: بنابراین، در حالی که طلا، نقره، پالادیوم و پلاتین همگی فلزات گرانبها هستند، سه مورد آخر به عنوان پناهگاه‌های امن پذیرفته نمی‌شوند، زیرا در گذشته نقش پولی و سرمایه‌گذاری متفاوتی ایفا می‌کردند و طلا همچنین می‌تواند یک پناهگاه امن باشد زیرا ساده و شناخته شده است، اولین چیزی که وقتی سرمایه‌گذاران با عدم قطعیت شدید مواجه می‌شوند به ذهنشان خطور می‌کند و برخی از عوامل مؤثر بر قیمت آن ملموس هستند، مانند عرضه و تقاضای فیزیکی، اما بسیاری از عوامل مؤثر بر قیمت طلا، همچون تغییر برداشت‌ها، ترجیحات و احساسات بازار، کمتر ملموس هستند.

حاجی زاده ادامه داد: هفته‌های گذشته شاهد نوسانات پرهیجان در محدوده ۱۰ میلیون تومان به ازای هر گرم طلای ۲۴ عیار بودیم، که اکنون به‌عنوان کف اصلی بازار طلای ۲۴ عیار تثبیت شده است و این سطح، که در گذشته به‌عنوان یک مقاومت قوی عمل می‌کرد، حالا به یک حمایت نفوذناپذیر تبدیل شده است. تحلیلگران معتقدند که بازگشت قیمت به زیر این سطح در کوتاه‌مدت بسیار بعید است، زیرا تراکم بالای سفارشات خرید و حمایت‌های تکنیکال، این محدوده را به یک سنگر مستحکم برای خریداران تبدیل کرده است.

وی خاطرنشان کرد: آخرین موج صعودی طلا نیز از هفته گذشته در همین محدوده ۱۰ میلیون تومان به ازای هر گرم طلای ۲۴ عیار کلید خورده است و پس از چند هفته تثبیت و نوسانات محدود، خریداران با قدرت وارد میدان شدند و قیمت را به سمت سقف‌های تاریخی هدایت کردند و این حرکت نشان‌دهنده اعتماد بالای سرمایه‌گذاران به تداوم روند صعودی است و از منظر تکنیکال، بازار طلا در حال حاضر یکی از پرهیجان‌ترین دوره‌های خود را تجربه می‌کند و شیب خط روند صعودی به حداکثر رسیده و کندل‌های بدنه‌دار قدرتمند، که نشان‌دهنده قدرت خریداران است، در نمودارهای روزانه و هفتگی به‌وفور دیده می‌شود و فاصله‌گیری قیمت از میانگین‌های هفتگی و ماهانه نیز نشانه‌ای از شتاب بالای بازار است و این فاصله‌گیری، که در روندهای صعودی قوی رخ می‌دهد، نشان می‌دهد که خریداران با اعتماد کامل در حال تسلط بر بازار هستند و حجم معاملات در این روز نیز به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته، که نشان‌دهنده ورود نقدینگی تازه و استقبال معامله‌گران خرد و کلان بود. این ترکیب از سیگنال‌های تکنیکال و حجم بالای معاملات، تصویری از یک بازار در اوج هیجان ارائه داد که نوید بخش شروع درخشان هفته بود.

تحلیلگر مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه افزود: با وجود این صعود شارپی، سرعت بالای رشد و هیجان بی‌سابقه خریداران نشان‌دهنده نیاز بازار به یک اصلاح موقت است و وقتی قیمت‌ها با چنین شتابی افزایش پیدا می‌کند، بازار از تعادل خارج می‌شود و برای تثبیت و آماده‌سازی برای موج‌های صعودی پایدارتر به یک فاز اصلاحی نیاز دارد. این اصلاح، که احتمالاً کوتاه و محدود خواهد بود، توانست به چند دلیل رخ دهد، نخست، شاخص‌های تکنیکال همچون RSI نشان می‌دهند که بازار در ناحیه اشباع خرید قرار دارد، که به یک عقب‌نشینی موقت منجر می‌شود دوم معامله‌گران سودمحور، که به دنبال کسب سود سریع هستند، ممکن است در سطوح بالا اقدام به فروش کنند، همان‌طور که در بازار دلار در روز شنبه مشاهده شد.

حاجی زاده بیان کرد: سوم، اصلاح موقت می‌تواند خریداران جامانده را به بازار بازگرداند و نقدینگی لازم برای موج صعودی بعدی را فراهم کند و این اصلاح، اگر رخ دهد، نه‌تنها نشانه ضعف نیست، بلکه می‌تواند به‌عنوان یک فرصت طلایی برای ورود سرمایه‌گذاران جدید عمل کند و تحلیلگران معتقدند که این فاز اصلاحی، با توجه به ورود نقدینگی سنگین و هیجان بالای بازار، محدود خواهد بود و بازار به‌سرعت برای فتح قله‌های جدید آماده می‌شود به لحاظ تکنیکال، بازار طلای ۱۸ عیار در یک روند صعودی قدرتمند قرار دارد، اما سیگنال‌های اشباع خرید و فاصله‌گیری از میانگین‌های متحرک، هشدارهایی برای اصلاح کوتاه‌مدت صادر می‌کنند.
وی ادامه داد:

عوامل فاندامنتال، رانندگان صعود طلا

وی تاکید کرد: افزایش قیمت اونس جهانی: اونس جهانی طلا از ابتدای سال ۲۰۲۵ رشد چشمگیری داشته و از محدوده ۲,۵۰۰ دلار به ۳,۴۸۳ دلار رسیده است و این افزایش به دلیل عواملی همچون کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن در برابر تنش‌های ژئوپلیتیکی همچون جنگ اوکراین و تنش‌های خاورمیانه، و نگرانی از تورم جهانی است. همچنین، خرید گسترده طلا توسط بانک‌های مرکزی همچون چین و هند تقاضا را تقویت کرده است و از عوامل فندامنتال می‌توان گفت، اونس جهانی طلا از ابتدای سال ۲۰۲۵ رشد چشمگیری داشته و از محدوده ۲,۵۰۰ دلار به ۳,۴۸۳ دلار رسیده است و این افزایش به دلیل عواملی همچون کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن در برابر تنش‌های ژئوپلیتیکی همچون جنگ اوکراین و تنش‌های خاورمیانه، و نگرانی از تورم جهانی است و همچنین، خرید گسترده طلا توسط بانک‌های مرکزی همچون چین و هند تقاضا را تقویت کرده است و شاخص دلار (DXY) در ماه‌های اخیر به دلیل سیاست‌های پولی انبساطی در آمریکا کاهش پیدا کند، که باعث افزایش جذابیت طلا به عنوان پناهگاه امن شده است و تحولاتی همچون فعال‌سازی مکانیسم ماشه توسط تروئیکای اروپایی (بریتانیا، فرانسه و آلمان) و احتمال بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، تقاضا برای طلا را به عنوان دارایی امن افزایش داده است.

تحلیلگر مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه ادامه داد: فعال‌سازی مکانیسم ماشه، که می‌تواند ظرف ۳۰ روز تحریم‌های شورای امنیت را بازگرداند، انتظارات تورمی را در ایران به اوج رسانده است و این امر به دلیل احتمال کاهش صادرات نفت (از ۱.۵ میلیون بشکه در روز به سطوح پایین‌تر) و کاهش درآمدهای ارزی دولت، فشار بر بازار ارز و طلا را افزایش داده است. مقامات ایرانی، از جمله رئیس مجلس، این اقدام را غیرقانونی دانسته و کشورهایی همچون چین و روسیه نیز با آن مخالفت کرده‌اند، اما این تنش‌ها همچنان بازار را ملتهب نگه داشته‌اند. و تتر و دلار آزاد با ورود به کانال ۱۰۶,۰۰۰ تومان، مستقیماً قیمت طلای داخلی را بالا برده‌اند و افزایش نرخ ارز به دلیل کاهش عرضه ارز توسط بانک مرکزی و افزایش تقاضای سفته‌بازی رخ داده است؛ نرخ تورم سالانه ایران بالای ۴۰% است و نقدینگی سرگردان به سمت بازارهای دارایی همچون طلا، ارز، و بورس سرازیر شده است. کاهش اعتماد عمومی به سیاست‌های اقتصادی دولت نیز تقاضا برای طلا به عنوان دارایی امن را تقویت کرده است.

عوامل بنیادی، نقش اونس جهانی و نرخ دلار

حاجی زاده عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین عوامل بنیادی تأثیرگذار بر قیمت طلای ۱۸ عیار، رشد چشمگیر قیمت اونس جهانی طلا بوده است و اونس جهانی که به عنوان معیاری برای قیمت‌گذاری طلا در بازارهای بین‌المللی شناخته می‌شود، در هفته‌های اخیر سقف‌های جدیدی را فتح کرده است و این افزایش که ناشی از عواملی همچون سیاست‌های پولی انبساطی در اقتصادهای بزرگ، تنش‌های ژئوپلیتیکی و افزایش تقاضای جهانی برای دارایی‌های امن بود، تأثیر مستقیمی بر بازار داخلی ایران گذاشت است و این رشد اونس جهانی به عنوان یک نیروی محرکه، بار مثبتی به بازار طلای ایران تزریق کرد و زمینه‌ساز بخشی از این جهش قیمتی شد. یکی از مهم‌ترین عوامل بنیادی تأثیرگذار بر قیمت طلای ۱۸ عیار، رشد چشمگیر قیمت اونس جهانی طلا بوده است و اونس جهانی که به عنوان معیاری برای قیمت‌گذاری طلا در بازارهای بین‌المللی شناخته می‌شود، در هفته‌های اخیر سقف‌های جدیدی را فتح کرده است و این افزایش که ناشی از عواملی همچون سیاست‌های پولی انبساطی در اقتصادهای بزرگ، تنش‌های ژئوپلیتیکی و افزایش تقاضای جهانی برای دارایی‌های امن بود، تأثیر مستقیمی بر بازار داخلی ایران گذاشت است و این رشد اونس جهانی به عنوان یک نیروی محرکه، بار مثبتی به بازار طلای ایران تزریق کرد و زمینه‌ساز بخشی از این جهش قیمتی شد.
وی ادامه داد: در کنار اونس جهانی، نرخ دلار در بازار آزاد نیز نقش مهمی در تعیین قیمت طلا ایفا می‌کند و قیمت اسکناس آمریکایی که تا نزدیکی سقف تاریخی ۱۰۵ هزار و ۷۷۰ تومان پیش رفت، به عنوان یک کاتالیزور برای افزایش قیمت طلا عمل کرد و با این حال، پس از این اوج‌گیری، نرخ دلار وارد فاز اصلاحی شد و به محدوده ۱۰۲ هزار تومان عقب‌نشینی کرد و این کاهش موقت، فشار صعودی بر قیمت طلا را تا حدی خنثی کرد و مانع از آن شد که طلا به طور پایدار وارد کانال ۹ میلیونی شود و با این وجود، ثبات نسبی دلار در سطوح بالای ۱۰۰ هزار تومان همچنان از روند صعودی طلا در میان‌مدت حمایت می‌کند.
تحلیلگر مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه اضافه کرد: حرکت شارپ و سریع قیمت طلا در هفته‌های اخیر باعث شده که فاصله قابل‌توجهی بین قیمت فعلی و میانگین‌های متحرک هفتگی و ماهانه ایجاد شود و این موضوع به همراه ورود اندیکاتورهای تکنیکال همچون RSI (شاخص قدرت نسبی) و MACD به محدوده‌های اشباع خرید، هشداری برای نیاز بازار به اصلاح قیمتی است و شاخص RSI که یکی از ابزارهای کلیدی برای سنجش قدرت روند و شناسایی شرایط اشباع خرید یا فروش است، در حال حاضر در محدوده بالای ۸۰ قرار دارد و این سطح نشان‌دهنده ورود بازار به شرایط اشباع خرید است که با کاهش شتاب صعودی و احتمال اصلاح همراه می‌شود.

حاج زاده بیان کرد: در صورت وقوع اصلاح، اولین مقصد احتمالی قیمت می‌تواند محدوده میانگین متحرک هفتگی یا سقف تاریخی پیشین یعنی ۸ میلیون و ۳۶۰ هزار تومان باشد. این سطح به دلیل اهمیت تکنیکال و روانی خود، می‌تواند به عنوان یک حمایت موقت عمل کند. در صورتی که این سطح نیز شکسته شود، محدوده ۸ میلیون تومان به عنوان سنگر اصلی خریداران وارد عمل خواهد شد و بازار طلای ۱۸ عیار در حال حاضر در نقطه‌ای حساس قرار دارد. دو سناریوی اصلی برای آینده نزدیک قابل تصور است، نخست با توجه به نشانه‌های اشباع خرید و فاصله‌گیری قیمت از میانگین‌های متحرک، احتمال وقوع یک اصلاح قیمتی در کوتاه‌مدت وجود دارد و این اصلاح می‌تواند به صورت یک افت تدریجی به سمت محدوده ۸ میلیون و ۳۶۰ هزار تومان یا حتی ۸ میلیون تومان باشد. در این سناریو، خریداران از این سطوح برای ورود مجدد به بازار استفاده خواهند کرد و نقدینگی تازه‌ای به بازار تزریق خواهد شد و در صورتی که بازار بتواند سطح ۸ میلیون تومان را به عنوان حمایت حفظ کند، پتانسیل بازگشت به کانال ۹ میلیونی و حتی فتح اهداف بالاتر وجود دارد و این سناریو به ویژه در صورتی محقق خواهد شد که اونس جهانی به رشد خود ادامه دهد یا نرخ دلار بار دیگر به سمت سقف‌های تاریخی حرکت کند. در این حالت، بازار می‌تواند با جذب تقاضای جدید، یک موج صعودی دیگر را تجربه کند.

وی ادامه داد: با وجود احتمال اصلاح در کوتاه‌مدت، چشم‌انداز میان‌مدت و بلندمدت بازار طلای ۱۸ عیار همچنان صعودی به نظر می‌رسد و عواملی همچون تورم بالا، نااطمینانی‌های اقتصادی و سیاسی، و تقاضای پایدار برای طلا به عنوان دارایی امن، از این روند حمایت می‌کنند و همچنین، انتظار می‌رود که در صورت ادامه رشد اونس جهانی و حفظ سطوح بالای نرخ دلار، طلا بتواند در ماه‌های آینده سقف‌های جدیدی را تجربه کند.

به گزارش ایمنا، در بازار طلا، سرمایه‌گذاران در شرایط عدم قطعیت اقتصادی، تنش‌های ژئوپلیتیکی و تورم بالا به دنبال دارایی‌های امن همچون طلا هستند و طلا به دلیل ویژگی‌هایی چون کمیابی، فناناپذیری، چکش‌خواری و سابقه تاریخی به عنوان ذخیره ارزش، همواره جایگاه ویژه‌ای در برابر نوسانات اقتصادی داشته و به عنوان یک پناهگاه امن شناخته می‌شود و این ویژگی‌ها، همراه با خرید گسترده بانک‌های مرکزی، کاهش نرخ بهره در آمریکا، تضعیف دلار و افزایش تقاضای جهانی، روند صعودی قیمت اونس طلا را تا سطح ۳,۴۸۳ دلار رانده است و در ایران، این روند جهانی همراه با عوامل داخلی مانند فعال‌سازی مکانیسم ماشه، افزایش تورم (بالای ۴۰ درصد)، کاهش اعتماد به سیاست‌های اقتصادی و رشد نرخ ارز (تتر به سطح ۱۰۶ هزار تومان) باعث شده تا نقدینگی به سمت طلا سرازیر شود و قیمت طلای ۱۸ عیار به سطوح تاریخی نزدیک شود.

با این حال با وجود روند صعودی قوی و حجم بالای معاملات، بازار در کوتاه‌مدت با نشانه‌های اشباع خرید و فاصله‌گیری از میانگین‌های متحرک مواجه است و احتمال اصلاح قیمتی وجود دارد و این اصلاح، که می‌تواند به سطوح ۸.۳۶ میلیون یا حتی ۸ میلیون تومان برای هر گرم طلای ۲۴ عیار برسد، لزوماً نشانه ضعف نیست، بلکه فرصتی برای ورود سرمایه‌گذاران جدید و تثبیت روند صعودی پایدارتر محسوب می‌شود. در میان‌مدت و بلندمدت، با توجه به تداوم تنش‌های ژئوپلیتیکی، تورم بالا و نااطمینانی‌های اقتصادی، چشم‌انداز طلا همچنان مثبت ارزیابی می‌شود و در صورت حفظ سطوح بالای دلار و ادامه رشد اونس جهانی، احتمال فتح سقف‌های جدید توسط طلا در بازار داخلی بسیار واقع‌بینانه است.