توقف ریزش سریالی بورس با یک چراغ سبز

به گزارش اطلاعات نیوز، بورس تهران در هفته چهارم مرداد با نوسانات شدید همراه بود اما شاخص کل تنها به کمک یک روز مثبت توانست بازدهی هفتگی خود را سبز نگه دارد.

در پایان پنج روز معاملات هفته شاخص کل با رشد ۰.۳۳ درصدی در سطح دو میلیون و ۴۷۵ هزار واحد قرار گرفت و شاخص هم‌وزن نیز با افزایش ۰.۷۲ درصدی تا محدوده ۷۶۸ هزار واحد بالا رفت با این حال، بررسی روند یک‌ماهه نشان می‌دهد شاخص کل در مرداد ۱۳.۵ درصد و شاخص هم‌وزن ۱۰ درصد افت داشته‌اند.

سرخ‌پوشی نمادها و صف‌های طولانی فروش

نگاهی به عملکرد بورس در هفته چهارم مرداد حکایت از فشار عرضه و خروج پول حقیقی از بازار دارد، در بیشتر روزهای معاملاتی این هفته، نمادهای بورسی سرخ‌پوش بودند و ارزش صف‌های فروش در مقاطعی از سه هزار میلیارد تومان عبور کرد. سفارش‌های خرید نیز در سطح پایینی قرار داشت و خروج هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پول حقیقی، غلبه فروشندگان بر خریداران را نشان داد.

کارشناسان دلیل اصلی این وضعیت را نبود سیگنال مشخص از روند مذاکرات سیاسی می‌دانند و معتقدند بازار سرمایه بیش از گمانه‌زنی به خبر قطعی نیاز دارد و تا زمانی که تکلیف دیپلماسی روشن نشود، معامله‌گران بورس با احتیاط رفتار خواهند کرد. از سوی دیگر، ناترازی انرژی و قطعی‌های برق بار دیگر حاشیه سود صنایع را تهدید کرده و نگرانی‌ها نسبت به کاهش ظرفیت تولید و افت سودآوری شرکت‌ها را افزایش داده است.

جریان نقدینگی حقیقی در بازار همچنان به سمت صندوق‌های مبتنی بر طلا حرکت می‌کند بنابراین سهامداران حقیقی در هر موج مثبت اقدام به فروش می‌کنند و همین موضوع مانع از شکل‌گیری یک صعود پایدار در شاخص کل می‌شود.

خروج ۱,۵۰۰ میلیارد تومان پول حقیقی

در هفته چهارم مرداد، حجم معاملات خرد حدود شش درصد کاهش پیدا کرد و در مدت پنج روز معاملاتی این هفته، متوسط روزانه حجم معاملات خرد سهام، حق‌تقدم و صندوق‌های سهامی به ۱۳ میلیارد برگه سهم رسید همچنین میانگین ارزش معاملات خرد نیز کاهش داشت و به چهار هزار و ۲۸ میلیارد تومان رسیده است.

برآیند ورود و خروج پول حقیقی در این هفته حاکی از خروج هزار و ۵۶۹ میلیارد تومان نقدینگی از بازار سهام بود. این خروج سرمایه بار دیگر بر احتیاط معامله‌گران و ادامه غلبه فروشندگان بر خریداران تأکید دارد با وجود این، فعالان بازار امیدوارند با بهبود متغیرهای بنیادی و حمایت سیاست‌گذاران، بخشی از ریزش‌های اخیر بورس جبران شود.

اثرات مخرب فضای تنش‌های انتظاری

سیاوش وکیلی؛ کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: بازار به شدت تحت تأثیر ریسک‌های سیاسی است و عدم قطعیت و نااطمینانی سرمایه‌گذاران همچنان وجود دارد به همین دلیل، به جز یک روز که به نظر می‌رسید اخبار سیاسی مذاکره و فضای گفت‌وگو و مذاکره در حال تقویت است، قیمت‌ها تا اندازه زیادی افت کردند و به سطح پایینی رسیدند.

وی با اشاره به تأثیر اخبار مثبت درباره مذاکرات و برداشته شدن سایه جنگ از سر بازار در سرنوشت بورس افزود: معاملات بورس در وضعیتی است که می‌تواند به شدت بهبود پیدا کند، اما واقعیت این است که هیچ گونه سیگنالی از سمت مقامات سیاسی و فضای حاکم بر دیپلماسی کشور مخابره نمی‌شود و هر از گاهی این سایه بر سر بازار سنگینی می‌کند و جو انتظاری ایجاد شده از خود آن اتفاق بد که ممکن است رخ دهد اثرات مخرب‌تری دارد.

این کارشناس بازار سرمایه نبود قطعیت و نااطمینانی حاکم بر اقتصاد را مانع از انجام هرگونه فعالیت اقتصادی دانست و گفت: با توجه به عمیق شدن این وضعیت و رکود معاملات حتی فضای کسب و کار را از نظر منابع انسانی درگیر در نهادهای مالی با مخاطرات جدی روبه‌رو کرده و تاب‌آوری شرکت‌ها به شدت در حال کاهش است، تا جایی که ممکن است در آینده نزدیک برخی از پیامدهای منفی مربوط به تضعیف اشتغال در نهادهای مالی را شاهد باشیم.

سیر نزولی سودآوری شرکت‌ها در برابر نرخ بهره و ارز

وی با اشاره به تلاش متولیان اقتصادی از جمله وزیر اقتصاد و سازمان بورس برای بهبود وضعیت معاملات با انتشار اخبار مثبت ادامه داد: این در حالی است که عمیق شدن رکود اقتصادی و تورم انتظاری باعث شده سودآوری شرکت‌ها سیر نزولی را طی کند از سوی دیگر نرخ بهره همچنان در سطوح بالا قرار دارد همچنین فاصله نرخ ارز نیمایی با نرخ آزارد به شکل فزاینده‌ای رو به افزایش است.

وکیلی این عوامل را مانع از ایجاد چشم‌انداز مثبت در سودآوری شرکت‌ها به عنوان دلیل اصلی رشد بازار سرمایه معرفی کرد و گفت: تنها اتفاق مثبتی که رخ داد، موضوع خودرو بود که سازمان بورس به صراحت اعلام کرد نه تنها مانعی برای عرضه خودرو در بورس کالا وجود ندارد، بلکه از آن به شدت استقبال می‌شود.

وی انتشار خبر نیمه‌کاره عدم قیمت‌گذاری دستوری خودرو از سوی شورای رقابت را دومین عامل مثبت شدن شاخص‌های بورس در این هفته دانست و توضیح داد: این خبر نیز با اما و اگرهایی روبه‌رو شده است که نشان می‌دهد وضعیت کلی بازار به شدت تحت تأثیر اخبار قرار می‌گیرد و در چنین شرایطی عوامل بنیادی نمی‌توانند اثرگذاری قابل توجهی در بازار داشته باشند.

چشم‌انداز مبهم بورس

این کارشناس بازار سرمایه درباره پیش‌بینی وضعیت بورس در هفته‌های آینده گفت: همواره گفته می‌شود که بازار سرمایه آینده را خریداری می‌کند به همین دلیل بارها شاهد بودیم که صف‌های خرید بلافاصله و در کمتر از ۲۴ ساعت، جای خود را به صف‌های فروش یا برعکس دادند به همین دلیل با قطعیت نمی‌توان معاملات آینده را پیش‌بینی کرد.

وی خاطرنشان کرد: کافی است خبر مثبتی مخابره شود و بلافاصله بازار به آن واکنش مثبت نشان دهد اما در فضای کنونی و در صورتی که اخبار به همین منوال باشد نمی‌توان به بهبود فضای معاملاتی دلخوش کرد گرچه هر لحظه می‌بینیم که این فضا مستعد تغییر است و مذاکرات صلح بین اوکراین و روسیه شکل گرفته نوید می‌دهد که ممکن است همین اتفاقات درباره ایران نیز رخ دهد.

وکیلی با اشاره به مبهم بودن عوامل مؤثر بر بحران بازار سرمایه گفت: سال‌های گذشته عوامل مؤثر بر بازار قابل تحلیل و پیش‌بینی بود به عنوان مثال تعرفه خوراک پتروشیمی‌ها، بهره مالکانه یا بند سه که پارسال در بودجه دولت قرار داشت و سر و صدای زیادی به پا کرد زیرا نوید افزایش قابل توجه مالیات بر سودآوری نهادهای مالی را می‌داد.

وی قابل پیش‌بینی بودن بورس را در گرو این عوامل بیان کرد و افزود: وضعیت کنونی بازار ناشی از ریسک‌های خارج از کنترل است که نمی‌دانیم روی آنچه نامی بگذریم، به نظر نمی‌رسد تحلیلگران بتوانند اثرات محیط بیرونی ناشی از ریسک‌هایی مانند جنگ را در بازار سرمایه محاسبه کنند و به آن وزن دهند یعنی بگویند درصد تهدید بیشتر یا کمتر است.

دوراهی رشد یا ریزش در پایان تابستان

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: شرایط بورس در شهریور سال جاری نیز نامشخص خواهد بود، این امکان وجود دارد که بخاطر فعال و انفعالات بیرونی شاخص‌ها ناگهان مثبت شود و یا حتی از این هم منفی‌تر شود.

وی تزریق منابع به بازار برای حمایت از آن را نیازمند هماهنگی بسیار بالای مسئولان اقتصادی دانست و گفت: این اقدام متأثر از عوامل پولی است یعنی نقش بانک مرکزی در در افزایش اعتبارات یا تهدید آنها بسیار پررنگ است ولی اکنون شاهد چنین تحرک قوی نیستیم البته وزیر اقتصاد تلاش می‌کند که پیام‌های مثبتی از وضعیت اقتصادی مخابره کند اما در بازار سرمایه شاهد محکمی برای این موضوعات نداریم.

وکیلی با اشاره به قرار گرفتن نرخ بهره در بالاترین سطح یادآور شد: از سوی دیگر فاصله نرخ ارز نیما با آزاد که می‌تواند آثار خود را بدون فاصله در سودآوری شرکت‌ها بلافاصله نشان دهد، در حال افزایش است که انگیزه شرکت‌های بورسی را کاهش می‌دهد.

به گزارش ایمنا، بازار سهام این روزها با رکود سنگین، کاهش حجم معاملات و افت اعتماد سرمایه‌گذاران به دست و پنجه نرم می‌کند زیرا مجموعه‌ای از عوامل کلان اقتصادی، سیاستگذاری‌های متناقض و ریسک‌های ژئوپلیتیک، بر روند معاملات بورس سایه انداخته است. در مقابل میل سرمایه‌گذاران به حضور در بازارهای کم‌ریسک‌تر افزایش یافته و سهام جایگاه خود را در پرتفوی بسیاری از فعالان از دست داده است.

کارشناسان دلیل اصلی قرمزپوشی بورس را هم‌زمانی فشار فروش سهامداران حقیقی و ضعف سمت تقاضا معرفی می‌کنند و هشدار می‌دهند که ادامه این روند می‌تواند منجر به خروج بیشتر سرمایه‌گذاران خرد از بورس و ورود نقدینگی به بازارهای موازی شود اما گروهی دیگر معتقدند بازار در حال تخلیه هیجانات منفی است و در صورت ورود نقدینگی جدید، امکان بازگشت به روند صعودی وجود دارد.