مرگ تدریجی « بندعلیخان» ساکنان ۴ استان را تهدید می‌کند
اطلاعات نوشت: تالاب بندعلیخان یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین زیست‌بوم‌های استان تهران، این روزها در سایه بی‌توجهی و تعارضات مدیریتی، به‌سوی مرگ تدریجی پیش می‌رود. این تالاب که زمانی پناهگاه پرندگان...
اطلاعات نوشت: تالاب بندعلیخان یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین زیست‌بوم‌های استان تهران، این روزها در سایه بی‌توجهی و تعارضات مدیریتی، به‌سوی مرگ تدریجی پیش می‌رود. این تالاب که زمانی پناهگاه پرندگان مهاجر، منبع تغذیه دام‌های عشایر و حلقه‌ای حیاتی در زنجیره اکولوژیک جنوب‌شرق تهران بود، اکنون با تهدیدهای جدی ناشی از خشکسالی، کاهش جریان رودخانه شور، انحراف مسیر رودخانه در پروژه‌های عمرانی و نبود هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی و قضایی مواجه است.
انباشت سال‌ها تصمیمات ناهماهنگ از جمله واگذاری‌های غیرقانونی اراضی بدون لحاظ ملاحظات آبی، برداشت‌های بی‌رویه، ورود غیرمجاز افراد و فعالیت‌های انسانی خارج از کنترل، موجب شده است این تالاب ۲۵ هزار هکتاری به کانونی برای بحران زیست‌محیطی و اجتماعی بدل شود؛ بحرانی که نه فقط محیط زیست را تهدید می‌کند، بلکه معیشت صدها خانوار عشایری و کشاورز را هم در معرض نابودی قرار داده است.
خشکی تالاب بندعلیخان فقط به معنای از دست‌رفتن یک پهنه آبی نیست، بلکه زنگ خطری جدی برای امنیت غذایی، افزایش ریزگردها، گسترش فرسایش خاک و آلودگی هوا در استان‌های تهران، قم، سمنان و اصفهان هم محسوب می‌شود.
در همین شرایط بحرانی، نشست مشترکی با حضور مسئولان ارشد استان‌های تهران و قم، به میزبانی استانداری تهران برگزار شد تا ابعاد مختلف این بحران بررسی می شود و برای نجات آخرین رمق‌های این زیست‌بوم در معرض خطر چاره‌اندیشی شود. در این نشست، سیدکمال‌الدین میرجعفریان، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری تهران، با هشدار نسبت به ادامه روند تخریب تالاب، خواستار اقدام فوری و هم‌افزایی نهادی برای نجات بندعلیخان شد.
سیدکمال‌الدین میرجعفریان در نشست بررسی مشکلات زیست‌محیطی ناشی از کاهش جریان رودخانه شور و تأثیر آن بر تالاب بندعلیخان که با حضور مدیران ارشد استان‌های تهران و قم در استانداری تهران برگزار شد، ادامه داد: تالاب بندعلیخان یکی از ظرفیت‌های طبیعی و ارزشمند استان تهران بوده که در سال‌های گذشته به‌دلیل انحراف مسیر رودخانه و عدم تأمین حقابه دچار بحران شده است.
وی با تأکید بر لزوم ورود جدی دستگاه‌های اجرایی، شرکت آب منطقه‌ای و سازمان‌های ذی‌ربط با محوریت وزارت نیرو، گفت: حیات این تالاب به اقدام فوری و هم‌افزایی نهادی و بین‌استانی وابسته است و نباید اجازه داد روند تخریب آن ادامه یابد. میرجعفریان همچنین با اشاره به نقش بین‌استانی رودخانه شور و اثرگذاری آن بر زیست‌بوم‌های پایین‌دست تاکید کرد: تعامل مؤثر میان استان‌های تهران و قم در زمینه مدیریت منابع آبی، رفع معارضات و تأمین جریان طبیعی رودخانه باید با جدیت پیگیری شود.
در ادامه این نشست، نمایندگان دستگاه‌های تخصصی گزارشی از وضع فعلی تالاب بندعلیخان، کاهش سطح آب و آثار ناشی از قطع جریان رودخانه ارائه کردند. بر اساس تصمیمات اتخاذ شده، مقرر شد پایش مستمر وضعیت تالاب، تأمین حقابه و جلوگیری از تخریب بیشتر این زیست‌بوم حساس در اولویت برنامه‌های اجرایی قرار گیرد .همچنین در بخش دیگری از این جلسه، موضوع احیا و حفاظت از دیگر تالاب‌های منطقه از جمله تالاب مُره در استان قم، مطرح شد.
این تالاب هم از ارزش‌های بالای زیست‌محیطی برخوردار است و نقشی مؤثر در پایداری منابع آبی و تنوع زیستی منطقه ایفا می‌کند.در پایان نشست، تصمیم گرفته شد مشاور منتخب وزارت نیرو ظرف مدت یک ماه، با انجام بررسی‌های کارشناسی، عوامل مؤثر در خشکی تالاب‌های بندعلیخان و مُره را شناسایی کند و راهکارهای علمی و عملیاتی برای رفع این بحران ارائه دهد.