امکان صرفه‌جویی ۳ هزار مگاواتی برق با ۱۰ درصد صرفه‌جویی در بخش خانگی
به گزارش اطلاعات نیوز و به نقل از وزارت نیرو، صرفه‌جویی ۱۰ درصدی منجر بی نیازی از احداث نیروگاهی مازاد به ارزش حدودی چهار میلیارد دلار است و جدا از آن صرفه‌جویی قابل توجهی نیز در هزینه‌های سوخت و...
به گزارش اطلاعات نیوز و به نقل از وزارت نیرو، صرفه‌جویی ۱۰ درصدی منجر بی نیازی از احداث نیروگاهی مازاد به ارزش حدودی چهار میلیارد دلار است و جدا از آن صرفه‌جویی قابل توجهی نیز در هزینه‌های سوخت و تبدیل انرژی به دنبال خواهد داشت.
از جمله مفاهیم کلیدی که در حوزه تولید، توزیع و مصرف انرژی برق مطرح است باید به موضوع اقتصاد انرژی اشاره کرد؛ مسئله بسیار مهمی که بی توجهی به آن می‌تواند خسارت‌های سنگینی را متوجه اقتصاد کشورها در سطح کلان کند و از سوی دیگر توجه به آن منافع اقتصادی قابل توجهی را برای هر کشوری به همراه دارد.
اهمیت اقتصاد انرژی در صنعت برق بیشتر از این بابت مطرح می‌شود که بدانیم تولید کافی و به اندازه انرژی برق نیازمند مجموعه اقدامات پرهزینه‌ای چه در بخش احداث نیروگاه و چه در بخش نگهداری از تأسیسات، انتقال و توزیع برق است و اگر میان ظرفیت تولید و نیاز مصرفی کشورها تعادلی ایجاد نشود، به واسطه محدودیت منابع، پاسخگویی به نیازهای روز افزون جامعه جز با صرف هزینه‌های بسیار سنگین امکان پذیر نخواهد بود.
توضیح بیشتر در این باره اینکه هزینه احداث ۲ نیروگاه چهار هزار مگاواتی که قادر به تولید چهار هزار مگاوات ساعت برق باشد، چیزی حدود سه میلیارد دلار ارزیابی می‌شود که به این هزینه باید قیمت جهانی تولید هر کیلووات ساعت انرژی برق که چیزی حدود ۱۰ سنت معادل (۸ هزار تومان) است را نیز اضافه کرد. هر یک ساعت فعالیت نیروگاه ۲ هزار مگاواتی ۱۰ میلیارد تومان هزینه دارد.
این یعنی برای هر ۱ ساعت فعالیت نیروگاه مورد اشاره چیزی حدود ۱۶۰ هزار دلار معادل حدود ۱۰ میلیارد تومان هزینه می‌شود و بر این اساس اگر در هر کشوری با اجرای طرح‌های مدیریت مصرف و صرفه‌جویی از احداث یک نیروگاه مازاد با توان تولید ۱۵۰۰ مگاوات برق جلوگیری شود، جدا از ۲ میلیارد دلار هزینه احداث نیروگاه، با احتساب ساعات فعالیت مفید این نیروگاه به صورت سالانه، حداقل ۹۰۰ میلیون دلار در این کشور صرفه‌جویی مالی رقم خواهد خورد.
بر اساس همین اصل مهم در بسیاری از کشورهای جهان شاهد مدیریت مصرف برق در کل طول سال به ویژه در ایام اوج بار مصرف هستیم و دولت‌ها تلاش می‌کنند با روش‌های مختلف از جمله ارائه پاداش و یا احتساب تعرفه‌های بالای ویژه مصرف در ساعات اوج بار مصرف، شهروندان خود را به صرفه‌جویی در مصرف انرژی برق ترغیب کنند. به طور مثال در کشور آمریکا که سالانه ۱۵ تا ۲۰ دوره اوج مصرف وجود دارد، در ایام اوج مصرف تعرفه برق تا سه برابر قیمت تمام شده (۱۰ سنت برای هر کیلو وات ساعت) افزایش می‌یابد تا از این طریق اولاً تلاش شود مصرف مشترکان کاهش پیدا کند و ثانیاً مشترکان پر مصرف هزینه بیشتری بابت مصرف برق پرداخت کنند تا شرکت‌های تولید کننده برق متضرر نشوند.
موضوع دریافت قیمت تمام شده تولید برق از مشترکان و جریمه مشترکان پرمصرف در بسیاری از کشورهای جهان در حالی است که در ایران استراتژی استفاده از ابزار قیمتی در سال‌های گذشته چندان مورد تأکید نبوده است و در سال‌های اخیر نیز باوجود افزایش پلکانی تعرفه‌ها همچنان این ابزار از بازدارندگی چندانی برخوردار نیست و بیش از آنکه از ابزارهای قیمتی استفاده شود، از استراتژی‌های فرهنگی و تشویقی استفاده می‌شود.
در این حالت و با فرض کاهش ۱۰ درصدی مصرف برق تنها در بخش خانگی امکان صرفه‌جویی ۳۰۰۰ مگاوات برق معادل ظرفیت دو نیروگاه ۱۵۰۰ مگاواتی ایجاد خواهد شد که معنای دیگر آن بی‌نیازی از احداث دو نیروگاه مازاد به ارزش حدودی ۴ میلیارد دلار خواهد بود.
همچنین تحقق ۱۰ درصد صرفه‌جویی در بخش خانگی از مصرف ۵ میلیارد مترمکعب سوخت نیروگاهی جلوگیری می‌کند. علاوه بر آن از آنجایی که ارزیابی‌ها نشان می‌دهد در ایران به صورت سالانه باید چیزی بیش از ۳۵۰ میلیارد کیلووات ساعت انرژی برق برای تأمین نیازهای کشور تولید شود، تنها با ۱۰ درصد صرفه‌جویی در این حوزه می‌توان از طریق جلوگیری از سوخت مازاد و هزینه‌های تبدیل انرژی در نیروگاه‌ها معادل ۵ میلیارد متر مکعب در سوخت نیروگاهی و نهایتاً ۱۷ میلیارد کیلووات ساعت در انرژی الکتریکی برق معادل هزار و ۷۰۰ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی فقط در سال جاری برای کشور رقم زد؛ رقم قابل توجهی که می‌توان آن را در دیگر حوزه‌ها مانند حوزه‌های عمرانی، بهداشت و درمان و… به مصرف رساند و یا صرف توسعه ظرفیت تولید انرژی‌های تجدیدپذیر کشور کرد.
نکته جالب اینکه کل مصرف برق مورد نیاز صنایع فولادی چیزی حدود چهار هزار مگاوات است که بر اساس این واقعیت، صرفه‌جویی ۱۰ درصدی در بخش خانگی و تنها کاهش سه هزار مگاوات از برق خانگی، امکان تأمین ۷۵ درصد برق این صنعت را فراهم می‌آورد. مستند به موارد فوق مشاهده می‌شود که اجرای طرح‌های مدیریت مصرف برق و صرفه‌جویی در این حوزه چه در ایام اوج بار مصرف و چه در دیگر ایام سال تا چه میزان می‌تواند به اقتصاد کشور کمک کرده و از صرف هزینه‌های هنگفت جلوگیری کند.